Dumortieryt
Dumortieryt z Madagaskaru | |||
Właściwości chemiczne i fizyczne | |||
Skład chemiczny | borokrzemian glinu i żelaza | ||
---|---|---|---|
Twardość w skali Mohsa | 7-8,5 | ||
Przełam | nierówny | ||
Łupliwość | wyraźna jednokierunkowa | ||
Układ krystalograficzny | rombowy | ||
Gęstość minerału | 3,26-3,41 g/cm³ | ||
Właściwości optyczne | |||
Barwa | Fioletowy, granatowy, niebieski, brązowy, czerwonawy, bywa bezbarwny | ||
Rysa | biała | ||
Połysk | szklisty, jedwabisty | ||
|
Dumortieryt – minerał z gromady krzemianów. Należy do grupy minerałów rzadkich.
Nazwa pochodzi od nazwiska francuskiego paleontologa M.E. Dumortiera (1803-1876).
Właściwości
Zazwyczaj tworzy kryształy o pokroju słupkowym, pręcikowym, igiełkowym. Występuje w skupieniach włóknistych, rozetowych i promienistych.
Występowanie
Występuje w pegmatytach i skałach metamorficznych. Występuje w paragenezie z topazem, berylem, turmalinem.
Miejsca występowania: USA, Kanada, Meksyk, Brazylia, Madagaskar, Francja, Włochy, Niemcy, Wielka Brytania, Norwegia.
W Polsce opisany w pegmatytach ze Szklarskiej Poręby i okolic Karpacza (Krucze Skały).
Zastosowanie
- prażony dumortieryt wydziela tlenek boru, a pozostałość spieka się na mullit syntetyczny, który jest używany w przemyśle ceramicznym i materiałów ogniotrwałych,
- ma znaczenie kolekcjonerskie,
- wykorzystywany jako kamień ozdobny,
- niekiedy wykorzystywany do wyrobu biżuterii (okazy gemmologiczne występują w Nevadzie USA – fioletowe, Sri Lance – niebieskie).
Zobacz też
topaz, beryl, turmalin, krzemiany.
Bibliografia
- J. Parafiniuk: Minerały systematyczny katalog 2004, TG ”Spirifer” W-wa 2005
- A. Bolewski, A. Manecki: Mineralogia szczegółowa, Wyd.PAE. 1993 r.
- G.G. Gormaz, J.J. Casanovas: Atlas mineralogii, „Wiedza i życie” 1992 r.
- R. Hochleitner: Minerały i kryształy, „Muza S.A.” 1994 r.
- W. Schumann: Minerały świata, O. Wyd. ”Alma - Press” 2003 r.
Linki zewnętrzne
- Dumortieryt na stronie Webmineral (ang.)
- SNL: dumortieritt
- identyfikator minerału w Mindat: 1329