Dwór Rodziny Chomentowskich w Rabie Niżnej

Dwór Rodziny Chomentowskich
Symbol zabytku nr rej. 821 z 4.11.1967[1]
Ilustracja
Raba Niżna - dwór, 1 poł. XIX
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Raba Niżna

Adres

Raba Niżna 1

Styl architektoniczny

klasycyzm

Kondygnacje

2

Powierzchnia użytkowa

550 m² (dwór)

Ukończenie budowy

1832

Ważniejsze przebudowy

1968

Pierwszy właściciel

Franciszek Baranowski

Położenie na mapie gminy wiejskiej Mszana Dolna
Mapa konturowa gminy wiejskiej Mszana Dolna, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Dwór Rodziny Chomentowskich”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Dwór Rodziny Chomentowskich”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Dwór Rodziny Chomentowskich”
Położenie na mapie powiatu limanowskiego
Mapa konturowa powiatu limanowskiego, blisko lewej krawiędzi nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Dwór Rodziny Chomentowskich”
Ziemia49°37′44″N 20°00′55″E/49,628889 20,015278
Multimedia w Wikimedia Commons

Dwór Rodziny Chomentowskich w Rabie Niżnej - klasycystyczny dwór z I połowy XIX w. znajdujący się w Rabie Niżnej, nad rzeką Raba.

Historia

Dwór został wybudowany w 1832 r. w inicjatywy Franciszka Baranowskiego w stylu klasycystycznym, w jednym z pomieszczeń urządzono kaplicę, służyła jako miejsce modlitwy mieszkańców Raby Niżnej i okolic. Z niewiadomych powodów Franciszek Baranowski sprzedał dwór. Dwór był zaniedbywany przez kolejnych właścicieli z tego powodu sam dwór jak i kaplica poniszczały[2].[1]

W 1905 r. właściciele stał się Jan Chomentowski, za czasów hrabiego do dworku często zaglądał kardynał Adam Sapieha. Podczas jednej z wizyt poświęcił kaplicę i nadał jej prawo kaplicy publicznej.

Dwór przetrwał zawieruchę II wojny światowej, po wojnie jego właścicielami stali się Michalici którzy założyli tam zakład wychowawczy zamknięty przez władzę komunistyczną w 1952 r.[2]

W 1951 r. w kaplicy doszło do pożaru który doszczętnie spalił wizerunek Świętego Józefa znajdujący się w ołtarzu. Przez jakiś czas w kaplicy przebywały Siostry Rodziny Maryi z Mszany Dolnej. W 1957 r. do kaplicy przybyli Franciszkanie i prowadzili duszpasterstwo.

Dwór wraz z parkiem został wpisany na listę zabytków 4 listopada 1967 r.[2]

Fragment dawnego kompleksu wypoczynkowego

W 1968 dworek został upaństwowiony i stał się własnością Huty i. Lenina, a 1974 r. dwór został wyremontowany i obok niego dobudowano kompleks wypoczynkowy wraz z basenami dla robotników huty, ośrodek nazwano ,,Energetyk'' .[3][2]

Aktualnie dwór i dawny kompleks wypoczynkowy pełnią funkcję domu pomocy społecznej[4][5].

Park

Na terenie dworu znajduje się park z pierwszej połowy XIX w. o powierzchni 1,75 ha. W parku znajdują się drzewa rodzime takie jak iglaki, brzozy, klony etc. wiele drzew ma ponad 100 lat i uznawane są za pomniki przyrody. Obok parku znajduje się zaniedbany amfiteatr[6].

Fragment amfiteatru

Przypisy

  1. ↑ Raba Niżna [online], Polskie Zabytki [dostęp 2024-07-10] .
  2. ↑ a b c Intellect.pl, Dwór Rodziny Chomentowskich (z 1832r.) - Gmina Mszana Dolna [online], www.mszana.pl [dostęp 2024-07-10]  (pol.).
  3. ↑ Huty im. T. Sendzimira
  4. ↑ Redakcja, Dom Pomocy Społecznej Raba Niżna 1. - Centrum Opieki Seniora [online], CentrumOpiekiSeniora.pl, 9 lutego 2023 [dostęp 2024-07-10]  (pol.).
  5. ↑ Dom Pomocy Społecznej Raba Niżna 1 [online], osmola.hg.pl [dostęp 2024-07-10] .
  6. ↑ BarbaraB. Michońska BarbaraB., WłodzimierzW. Czerniewski WłodzimierzW., Ewidencja Parków i Ogrodów Raba Niżna - ogród dworski gm. Mszana Dolna - woj. Nowy Sącz, Kraków, październik 1976, s. 1, 2, 4, 5 [zarchiwizowane]  (pol.).