Gołąbek czerwonobrzegi

Gołąbek czerwonobrzegi
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

gołąbkowce

Rodzina

gołąbkowate

Rodzaj

gołąbek

Gatunek

gołąbek czerwonobrzegi

Nazwa systematyczna
Russula laeta Jul. Schäff.
Russula-Monographie (Eching): 162 (1952)
Multimedia w Wikimedia Commons

Gołąbek czerwonobrzegi (Russula laeta Jul. Schäff.) – gatunek grzybów należący do rodziny gołąbkowatych (Russulaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Russula, Russulaceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1952 r. Julius Schäffer i nadana przez niego nazwa naukowa jest aktualna[1].

Polską nazwę zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[2]

Morfologia

Kapelusz

Średnica do 5,8 cm, wypukły, bez garbka. Powierzchnia brązowoczerwona z odcieniami fioletu i pastelowej czerwieni, gładka. Brzeg regularny, u starszych okazów poszarpany[3].

Blaszki

Przyrośnięte, o szerokości do 5 mm, nierówne, gęste, bladopomarańczowe, niezmienne. Krawędzie gładkie[3].

Trzon

Wysokość do 6 cm, grubość do 1,6 cm na wierzchołku, 1,7 cm na środku, z wyraźnie bulwiastą podstawą o średnicy 2,2 cm. Powierzchnia biała z żółtawobiałym odcieniem u podstawy, gładka[3].

Miąższ

O grubości do 0,4 cm, biały, niezmieniający barwy po uszkodzeniu. Zapach owocowy[3].

Cechy mikroskopowe

Bazydiospory 7,47–9,13 × 6,64–7,47 μm; Q = 1,12-1,2 µm; kuliste do prawie kulistych, pokryte izolowanymi, tępymi brodawkami o wysokości 0,8–2,6 μm i niekompletną siateczką, amyloidalne z wyrostkiem wnęki o długości 1,6–3,2 µm. Podstawki 33,6–48,0 × 9,6–14,4 μm, maczugowate, ziarniste, z czterema spiczastymi sterygmami o długości 4,8–8,0 μm. Pleurocystydy 52,0–70,4 × 8,0–12,8 µm, maczugowate, szeroko maczugowate do prawie cylindrycznych, z tępymi lub ostrymi wierzchołkami. Cheilocystydy 40,0–54,4 × 8,0–12,8 µm, maczugowate z inkrustowanymi lub dziobowatymi końcami. Skórka kapelusza zżelowana, epikutis złożony z dermatocystyd o szerokości 3,2–4,98 µm, włoski luźno ułożone, inkrustowane, ziarniste. Kaulocystydy 38,4– 56,0 × 6,4–11,2 μm, od kształcie od prawie cylindrycznych do wrzecionowatych z tępymi i ostrymi wierzchołkami, gęsto ziarniste, septowane. Brak sprzążek[3].

Występowanie i siedlisko

Występuje w Ameryce Północnej, Europie i Azji. Najwięcej stanowisk podano w Europie[4]. W Polsce do 2003 r. jedyne stanowisko podała Maria Ławrynowicz w 1973 r.[2]

Naziemny grzyb mykoryzowy występujący w lasach liściastych i mieszanych, zwłaszcza pod bukami[2].

Przypisy

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2024-02-27]  (ang.).
  2. a b c WładysławW. Wojewoda WładysławW., Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 605, ISBN 83-89648-09-1 .
  3. a b c d e MunruchiM. Kaur MunruchiM., AmandeepA. Kaur AmandeepA., Naseema AqbarN.A. Wani Naseema AqbarN.A., Morpho-anatomical and Phylogenetic studies of Russula species from Narkanda, India, 2022, s. 5–6, DOI: 10.21203/rs.3.rs-2275176/v1 .
  4. Występowanie Russula laeta na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2024-02-27]  (ang.).
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • BioLib: 360797
  • EoL: 1009018
  • GBIF: 2551249
  • identyfikator iNaturalist: 367755
  • NCBI: 1822441