Gołąbek oliwkowy
Systematyka | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | grzyby | ||
Typ | podstawczaki | ||
Klasa | pieczarniaki | ||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | gołąbek | ||
Gatunek | gołąbek oliwkowy | ||
Nazwa systematyczna | |||
Russula olivacea (Schaeff.) Fr. Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 356 (1838) | |||
Zasięg | |||
Zasięg występowania w Europie | |||
|
Gołąbek oliwkowy (Russula olivacea (Schaeff.) Fr.) – gatunek grzybów z rodziny gołąbkowatych (Russulaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Russula, Russulaceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1774 r. Jacob Christian Schaeffer, nadając mu nazwę Agaricus olivaceus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1838 r. Elias Fries, przenosząc go do rodzaju Russula[1]. Synonimy naukowe[2]:
- Agaricus alutaceus Pers. 1796
- Agaricus alutaceus var. olivaceus (Schaeff.) Krombh. 1843
- Agaricus olivaceus Schaeff. 1770
- Russula alutacea var. olivacea (Schaeff.) J.E. Lange 1926
- Russula xerampelina var. alutacea Quél. 1888
Polską nazwę podała Alina Skirgiełło w 1991 r.[3]
Morfologia
- Kapelusz
Najpierw wypukły, z czasem płaski, winnoczerwony, z brudnawooliwkowym odcieniem, często z falistym wzorkiem nad brzegiem, młody cały oliwkowożółty. Do 15 cm średnicy[4].
- Trzon
Z delikatnie różowawym nalotem i trochę kosmkowaty u szczytu; mocny, cylindryczny[4].
Biały, nieco twardy i ścisły, bez zapachu i o łagodnym smaku[4].
Żółty[4].
- Gatunki podobne
Niekiedy mylony z gołąbkiem lepkim (Russula viscida)[4].
Występowanie i siedlisko
Przeważnie grupami w lasach liściastych i iglastych, głównie pod świerkami i bukami. W Polsce jest pospolity[4].
Znaczenie
Gołąbek oliwkowy jest grzybem trującym. Jest zasadą, że wśród gołąbków jadalne są wszystkie gatunki o łagodnym smaku, jednak ze względu na dużą ilość gatunków i trudności z ich rozróżnieniem, przez grzybiarzy zbierane są tylko nieliczne, a wielu grzybiarzy w ogóle nie zbiera grzybów blaszkowych, ze względu na możliwość pomylenia ich z grzybami trującymi. Zasada, że grzyby o łagodnym smaku są jadalne dotyczy tylko gołąbków, a i od niej istnieje wyjątek; jest nim gołąbek oliwkowy[5]. Dawniej podawano, że jest grzybem jadalnym[3], jednak kilkakrotnie zanotowano już poważne zaburzenia zdrowotne po jego spożyciu[5].
Przypisy
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2013-03-05] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2013-04-15] (ang.).
- ↑ a b AlinaA. Skirgiełło AlinaA., Gołąbek (Russula). Grzyby (Mycota). Podstawczaki (Basidiomycetes), gołąbkowce (Russulales), gołąbkowate (Russulaceae), Warszawa-Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1998, s. 151, ISBN 83-01-09137-1 .
- ↑ a b c d e f EdmundE. Garnweidner EdmundE. i inni, Grzyby. Przewodnik do poznawania i oznaczania grzybów Europy Środkowej, Warszawa: MUZA SA, 2006, s. 146, ISBN 83-7319-976-4 .
- ↑ a b Till R.T.R. Lohmeyer Till R.T.R., UteU. Kũnkele UteU., Grzyby. Rozpoznawanie i zbieranie, Warszawa 2006, s. 15–21, 158, ISBN 83-85444-65-3 .