Grunwald (gmina)

Grunwald

gmina wiejska
Herb
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	ostródzki
TERC	2815032
Siedziba	Gierzwałd
Wójt	Adam Szczepkowski (od 2018)
Powierzchnia	179,84 km²
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności	5764[1]
• gęstość	32,0 os./km²
Nr kierunkowy	89
Tablice rejestracyjne	NOS
Adres urzędu: 14-107 Gierzwałd 33
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw 20 Liczba miejscowości 37
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Grunwald
Położenie na mapie Polski Grunwald
53°33′N 20°05′E/53,544722 20,088611
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Grunwald – gmina wiejska w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie olsztyńskim.

Siedziba gminy to Gierzwałd.

Według danych z 30 czerwca 2004^[2] gminę zamieszkiwało 5698 osób. Natomiast według danych z 31 grudnia 2019 roku^[3] gminę zamieszkiwało 5638 osób.

Najludniejsze miejscowości gminy: Gierzwałd (której powstanie datuje się na XIV wiek) i Zybułtowo. Na terenie gminy znajduje się pole bitwy pod Grunwaldem z 1410.

Honorowe Obywatelstwo Gminy Grunwald nadano m.in. Ogólnopolskiemu Ruchowi Programowo-Metodycznemu Związku Harcerstwa Polskiego „Wspólnota Drużyn Grunwaldzkich” (2011) oraz jego twórczyni i wieloletniej przewodniczącej hm. Barbarze Bogdańskiej-Pawłowskiej (pierwsze nadanie w historii gminy).

Na terenie gminy funkcjonuje prywatne lądowisko Pałac Pacółtowo.

Przez obszar gminy przepływają: Drwęca, Marózka, Grabiczek i Dylewka. Na jej terenie znajdują się także jeziora: Jezioro Tymawskie, Jezioro Lubiańskie, Jezioro Mielno^[4].

Według danych z roku 2002^[5] gmina Grunwald ma obszar 179,84 km², w tym:

• użytki rolne: 72%
• użytki leśne: 18%

Gmina stanowi 10,19% powierzchni powiatu.

Dane z 30 czerwca 2004^[2]:

• Piramida wieku mieszkańców gminy Grunwald w 2014 roku^[1].

Północną część gminy zajmuje Rezerwat przyrody Rzeka Drwęca chroniący całą długość Drwęcy^[4].

Na terenie gminy zlokalizowane są częściowo obszary Natura 2000^[4]:

• część północno-zachodnia Dolina Drwęcy (PLH280001) SOO
• część południowo-wschodnia Ostoja Dylewskie Wzgórza (PLH280043) SOO.

Na terenie gminy znajdują się w poszczególnych rejonach^[4]:

• Obszar Chronionego Krajobrazu Dolina Górnej Drwęcy – część zachodnia i centralna
• Obszar Chronionego Krajobrazu Jeziora Mielno – część południowo-zachodnia
• Obszar Chronionego Krajobrazu Wgórz Dylewskich – część wschodnia.

Na terenie gminy znajdują się 4 pomniki przyrody ożywionej i 4 nieożywionej^[6].

Zabytki na terenie gminy^[7]:

• ruina kaplicy, pomnik na Polach Grunwaldzkich,
• kościół filialny pw. Najświętszej Maryi Panny z XIV wieku, cmentarz, ruiny pałacu i park z przełomu XVII/XVIII w Dylewie,
• kapliczka przydrożna z końca XIX w. we Frygnowie
• zespół kościoła metodystów (kościół i cmentarz z XVIII w.) w Gierzwałdzie,
• zespół dworsko-folwarczny obejmujący: dwór z połowy XIX w., stajnię, stolarnię, trzy obory, kurnik, gorzelnię, lodownię, dom i park w Grunwaldzie,
• kościół ewangelicki, obecnie rzymskokatolicki filialny pw. św. Piotra i Pawła z lat 1870–1900 w Kiersztanówku
• cmentarz ewangelicki i wojenny z I wojny światowej w Mielnie,
• pałac z XVIII w. i ruiny kościoła z XIV w. w Pacółtowie,
• zespół kościoła ewangelickiego obecnie rzymskokatolickiego parafii pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny z roku 1727, dzwonnica z 1707 roku, kostnica z początku XIX w. w Rychnowie,
• pałac klasztorny wraz z parkiem w Rychnowie,
• kościół ewangelicki, obecnie rzymskokatolicki parafii pw. Św. Trójcy z 1681 roku w Stębarku,
• zespół dworski, obejmujący: dwór i pak z końca XIX w. oraz cmentarz rodowy w Stębarku,
• pałac z połowy XIX w. w Tymawie,
• rządcówka z 1900 roku i spichrz folwarczny z XVIII w. w Zybułtowie,
• dwór z końca XIX w. w Gierzwałdzie.

Domkowo, Dylewo, Frygnowo, Gierzwałd, Glądy, Góry Lubiańskie, Grunwald, Kiersztanowo, Kiersztanówko, Kitnowo, Łodwigowo, Marcinkowo, Mielno, Pacółtowo, Rychnowo, Rychnowska Wola, Stębark, Szczepankowo, Zapieka, Zybułtowo.

Dąbrowo, Dylewko, Grabiczki, Grunwald (osada), Jędrychowo, Kalwa, Korsztyn, Lipowa Góra, Lubian, Lubianek, Łącko, Omin, Pacółtówko, Rzepki, Tymawa, Ulnowo, Wróble.

Dąbrówno, Kozłowo, Olsztynek, Ostróda

• p
• d
• e

Gmina Grunwald

• Siedziba gminy: Gierzwałd

Miejscowości gminy	Wsie Domkowo Frygnowo Gierzwałd Glądy Góry Lubiańskie Grunwald Jędrychowo Kiersztanówko Kitnowo Lubian Łodwigowo Marcinkowo Mielno Pacółtowo Rychnowo Rychnowska Wola Stębark Szczepankowo Tymawa Ulnowo Zapieka Kolonie Dąbrowo Grabiczki Kalwa Lipowa Góra Łącko Osady Dylewko Dylewo Grunwald Kiersztanowo Korsztyn Lubianek Omin Pacółtówko Rzepki Wróble Zybułtowo Dawna wieś Udzikowo
Jednostki pomocnicze gminy	Sołectwa Domkowo Dylewo Frygnowo Gierzwałd Glądy Góry Lubiańskie Grunwald Kiersztanowo Kiersztanówko Kitnowo Korsztyn Łodwigowo Marcinkowo Mielno Pacółtowo Rychnowo Rychnowska Wola Stębark Szczepankowo Zapieka Zybułtowo