Gumiak

Zobacz też: gumiak – rodzaj buta.

Gumiak

Calophyllum inophyllum

Systematyka^[1]^[2]

Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

Nadgromada

Gromada

Podgromada

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

malpigiowce

Rodzina

gumiakowate

Rodzaj

gumiak

Nazwa systematyczna

Calophyllum L.
Sp. Pl. 513. 1 Mai 1753

Typ nomenklatoryczny

Calophyllum calaba L.^[3]

Multimedia w Wikimedia Commons

Gumiak (Calophyllum L.) – rodzaj obejmujący 180-200 gatunków roślin^[4]. W stanie naturalnym występują na Madagaskarze, wschodniej Afryce, południowej i południowo-wschodniej Azji (od wschodniego Pakistanu, po Wietnam i Indonezję, wyspach Oceanu Spokojnego i w Ameryce Południowej.

Morfologia

Najbardziej charakterystyczną cechą roślin tego rodzaju są błyszczące liście wyrastające po dwa naprzeciwlegle, o gładkich blaszkach i charakterystyczna nerwacją: nerwy boczne odchodzą od nerwu głównego niemal pod prostym kątem^[4]. Wiele gatunków jest dużymi drzewami lub namorzynami. U większości gatunków kwiaty są białe, wonne i zebrane w krótkie wiechy na wierzchołkach gałęzi^[4]. Owoce o gładkiej skórce, z nasionami zawierającymi dużo oleju^[4].

Systematyka

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)

Rodzaj należy do rodziny gumiakowatych (Calophyllaceae), rzędu malpigiowców (Malpighiales), należącego do kladu różowych w obrębie okrytonasiennych^[2].

Pozycja w systemie Reveala (1993-1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist, podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa ukęślowe (Dilleniidae Takht. ex Reveal & Tahkt.), nadrząd Theanae R. Dahlgren ex Reveal, rząd herbatowce (Theales Lindl.), rodzina dziurawcowate (Clusiaceae Lindl.), podrodzina Calophylloideae Burnett, plemię Calophylleae Choisy, rodzaj gumiak (Calophyllum L.)^[5].

Wykaz gatunków^[6]

Calophyllum acidus Kosterm.
Calophyllum acutiputamen P.F.Stevens
Calophyllum aerarium P.F.Stevens
Calophyllum alboramulum P.F.Stevens
Calophyllum amblyphyllum A.C.Sm. & S.P.Darwin
Calophyllum andersonii P.F.Stevens
Calophyllum angulare A.C.Sm.
Calophyllum apetalum Willd.
Calophyllum archipelagi P.F.Stevens
Calophyllum ardens P.F.Stevens
Calophyllum articulatum P.F.Stevens
Calophyllum aurantiacum P.F.Stevens
Calophyllum aureobrunnesce ns M.R.Hend. & Wyatt-Sm.
Calophyllum aureum M.R.Hend. & Wyatt-Sm.
Calophyllum austroindicum Kosterm. ex P.F.Stevens
Calophyllum balansae Pit.
Calophyllum banyengii P.F.Stevens
Calophyllum bicolor P.F.Stevens
Calophyllum biflorum M.R.Hend. & Wyatt-Sm.
Calophyllum bifurcatum P.F.Stevens
Calophyllum blancoi Planch. & Triana
Calophyllum brachyphyllum Merr.
Calophyllum bracteatum Thwaites
Calophyllum brasiliense Cambess.
Calophyllum brassii A.C.Sm.
Calophyllum calaba L. – gumiak kalaba, kalaba
Calophyllum calcicola P.F.Stevens
Calophyllum caledonicum Vieill. ex Planch. & Triana
Calophyllum canum Hook.f. ex T.Anderson
Calophyllum carrii P.F.Stevens
Calophyllum castaneum P.F.Stevens
Calophyllum caudatum Kaneh. & Hatus.
Calophyllum celebicum P.F.Stevens
Calophyllum cerasiferum Vesque
Calophyllum ceriferum Gagnep. ex P.F.Stevens
Calophyllum chapelieri Drake
Calophyllum clemensorum P.F.Stevens
Calophyllum collinum P.F.Stevens
Calophyllum comorense H.Perrier
Calophyllum complanatum P.F.Stevens
Calophyllum confertum P.F.Stevens
Calophyllum confusum P.F.Stevens
Calophyllum cordato-oblong um Thwaites
Calophyllum coriaceum M.R.Hend. & Wyatt-Sm.
Calophyllum costatum F.M.Bailey
Calophyllum costulatum M.R.Hend. & Wyatt-Sm.
Calophyllum cucullatum Merr.
Calophyllum cuneifolium Thwaites
Calophyllum dasypodium Miq.
Calophyllum depressinervos um M.R.Hend. & Wyatt-Sm.
Calophyllum dioscurii P.F.Stevens
Calophyllum dispar P.F.Stevens
Calophyllum dongnaiense Pierre
Calophyllum drouhardii H.Perrier
Calophyllum dryobalanoides Pierre
Calophyllum echinatum P.F.Stevens
Calophyllum elegans Ridl.
Calophyllum ellipticum Rusby
Calophyllum enervosum M.R.Hend. & Wyatt-Sm.
Calophyllum eputamen P.F.Stevens
Calophyllum euryphyllum Lauterb.
Calophyllum exiticostatum P.F.Stevens
Calophyllum ferrugineum Ridl.
Calophyllum fibrosum P.F.Stevens
Calophyllum flavoramulum M.R.Hend. & Wyatt-Sm.
Calophyllum fraseri M.R.Hend. & Wyatt-Sm.
Calophyllum garcinioides P.F.Stevens
Calophyllum glaucescens Ridl.
Calophyllum goniocarpum P.F.Stevens
Calophyllum gracilipes Merr.
Calophyllum gracillimum M.R.Hend. & Wyatt-Sm.
Calophyllum grandiflorum J.J.Sm.
Calophyllum griseum P.F.Stevens
Calophyllum havilandii P.F.Stevens
Calophyllum heterophyllum P.F.Stevens
Calophyllum hirasimum P.F.Stevens
Calophyllum hosei Ridl.
Calophyllum humbertii P.F.Stevens
Calophyllum incumbens P.F.Stevens
Calophyllum inophyllum L.
Calophyllum insularum P.F.Stevens
Calophyllum lanigerum Miq.
Calophyllum lankaensis Kosterm.
Calophyllum laticostatum P.F.Stevens
Calophyllum laxiflorum Drake
Calophyllum leleanii P.F.Stevens
Calophyllum leptocladum A.C.Sm. & S.P.Darwin
Calophyllum leucocarpum A.C.Sm.
Calophyllum lineare Kosterm.
Calophyllum lingulatum P.F.Stevens
Calophyllum lonchophyllum O.Schwarz
Calophyllum longifolium Willd.
Calophyllum lowei Planch. & Triana
Calophyllum macrocarpum Hook.f.
Calophyllum macrophyllum Scheff.
Calophyllum membranaceum Gardner & Champ.
Calophyllum milvum P.F.Stevens
Calophyllum molle King
Calophyllum moonii Wight
Calophyllum morobensis P.F.Stevens
Calophyllum mukunense P.F.Stevens
Calophyllum multitudinis P.F.Stevens
Calophyllum neoebudicum Guillaumin
Calophyllum nodosum Vesque
Calophyllum novoguineense Kaneh. & Hatus.
Calophyllum nubicola D'Arcy & R.C.Keating
Calophyllum obliquinervium Merr.
Calophyllum obscurum P.F.Stevens
Calophyllum oliganthum Merr.
Calophyllum pachyphyllum Planch. & Triana
Calophyllum paniculatum P.F.Stevens
Calophyllum papuanum Lauterb.
Calophyllum parkeri C.E.C.Fisch.
Calophyllum parviflorum Bojer ex Baker
Calophyllum parvifolium Choisy
Calophyllum pauciflorum A.C.Sm.
Calophyllum peekelii Lauterb.
Calophyllum pelewense P.F.Stevens
Calophyllum pentapetalum (Blanco) Merr.
Calophyllum persimile P.F.Stevens
Calophyllum pervillei Drake
Calophyllum piluliferum P.F.Stevens
Calophyllum pinetorum Bisse
Calophyllum pisiferum Planch. & Triana
Calophyllum poilanei Gagnep. ex P.F.Stevens
Calophyllum polyanthum Wall. ex Planch. & Triana
Calophyllum praetermissum P.F.Stevens
Calophyllum pulcherrimum Wall. ex Choisy
Calophyllum pyriforme P.F.Stevens
Calophyllum recedens Jum. & H.Perrier
Calophyllum recurvatum P.F.Stevens
Calophyllum rigidulum P.F.Stevens
Calophyllum rigidum Miq.
Calophyllum rivulare Bisse
Calophyllum robustum P.F.Stevens
Calophyllum roseocostatum P.F.Stevens
Calophyllum rotundifolium Ridl.
Calophyllum rubiginosum M.R.Hend. & Wyatt-Sm.
Calophyllum rufigemmatum Hend. & Wyatt-Sm. ex P.F.Stevens
Calophyllum rufinerve Kaneh. & Hatus.
Calophyllum rugosum P.F.Stevens
Calophyllum rupicola Ridl.
Calophyllum sakarium P.F.Stevens
Calophyllum savannarum A.C.Sm.
Calophyllum sclerophyllum Vesque
Calophyllum scriblitifoliu m M.R.Hend. & Wyatt-Sm.
Calophyllum sil Lauterb.
Calophyllum soulattri Burm.f.
Calophyllum stipitatum P.F.Stevens
Calophyllum streimannii P.F.Stevens
Calophyllum suberosum P.F.Stevens
Calophyllum subhorizontale M.R.Hend. & Wyatt-Sm.
Calophyllum subsessile King
Calophyllum sundaicum P.F.Stevens
Calophyllum symingtonianum M.R.Hend. & Wyatt-Sm.
Calophyllum tacamahaca Willd.
Calophyllum tetrapterum Miq.
Calophyllum teysmannii Miq.
Calophyllum thorelii Pierre
Calophyllum thuriferum Poepp.
Calophyllum thwaitesii Planch. & Triana
Calophyllum tomentosum Wight
Calophyllum tournanense Gagnep. ex P.F.Stevens
Calophyllum trachycaule Lauterb.
Calophyllum trapezifolium Thwaites
Calophyllum undulatum P.F.Stevens
Calophyllum utile Bisse
Calophyllum vanoverberghii Merr.
Calophyllum venulosum Zoll.
Calophyllum vergens P.F.Stevens
Calophyllum vernicosum P.F.Stevens
Calophyllum verticillatum P.F.Stevens
Calophyllum vexans P.F.Stevens
Calophyllum vitiense Turrill
Calophyllum waliense P.F.Stevens
Calophyllum walkeri Wight
Calophyllum wallichiana Planch. & Triana
Calophyllum whitfordii Merr.
Calophyllum woodii P.F.Stevens

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2018-11-16] (ang.).
↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2010-03-10].
↑ ^a ^b ^c ^d GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .
↑ James L. Reveal System of Classification. PBIO 250 Lecture Notes: Plant Taxonomy. Department of Plant Biology, University of Maryland, 1999 Systematyka rodzaju Calophyllum według Reveala
↑ Calophyllum. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2018-11-16].