Guzak północny
Meloidogyne hapla | |||
Chitwood, 1949 | |||
Systematyka | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | zwierzęta | ||
Typ | nicienie | ||
Gromada | Chromadorea | ||
Rząd | Rhabditidia | ||
Podrząd | Tylenchina | ||
Nadrodzina | Tylenchoidea | ||
Rodzina | Meloidogynidae | ||
Rodzaj | guzak | ||
Gatunek | guzak północny | ||
|
Guzak północny (Meloidogyne hapla) – gatunek nicienia z rodziny Meloidogynidae.
Taksonomia
Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1949 roku przez Benjamina G. Chitwooda[1].
Morfologia
U form dojrzałych płciowo występuje silny dymorfizm płciowy. Samica jest osiadła. Ciało ma wzdęte, kształtu gruszkowatego, ubarwione perłowo biało[2][3], o delikatnie fałdowanym oskórku. Na przedzie ciała ma służący pobieraniu pokarmu sztylet o długości 13–17 μm, nieco wygiętym kształcie i z dobrze widocznymi, zaokrąglonymi guzikami u nasady. Od pokrewnych gatunków różni się przede wszystkim cechami płytki perinealnej – ma ona zaokrągloną ornamentację, niski łuk grzbietowy, punktowaną okolicę odbytu i wykształcone skrzydełka[2][1].
Samiec jest wędrowny i ma robakowate ciało. Część wargową ciała ma dobrze wyodrębnioną, zaopatrzoną w wargi boczne i zwykle niewyniesiony dysk wargowy. Sztylet samca jest delikatniej zbudowany, długości 19–22 μm, również z dobrze widocznymi, zaokrąglonymi guzikami u nasady[2][1]. Na polach bocznych występują cztery linie[1].
Wędrowne, zakaźne drugie stadium młodociane ma smukłe ciało o długości 360–500 μm. Szkielet głowy ma słabo zesklerotyzowany, delikatny. Sztylet osiąga 10–12 µm i również ma zaokrąglone guziki, wyodrębnione od części nasadowej. Hemizonid leży przed porem wydalniczym. Ogon osiąga 48–70 µm długości, ma zaokrąglony wierzchołek, a jego część przezroczysta często przybiera kształt nieregularny[2][1].
Biologia i ekologia
Żeruje głównie na roślinach dwuliściennych[2]. Liczba pokoleń w ciągu roku: 2–4. Jaja są składane w korzeniach. Płodność – 1000 jaj. Larwa zimuje w osłonce jajowej w korzeniu. Larwy po wniknięciu do korzeni rozwijają się. Można zwalczać za pomocą płodozmianu – przez 2–3 lata stosować rośliny jednoliścienne[potrzebny przypis].
Rozprzestrzenienie
Gatunek kosmopolityczny, należący do najpospolitszych guzaków świata. Występuje w strefie klimatu umiarkowanego oraz na wyższych wysokościach w strefie międzyzwrotnikowej[2].
Przypisy
- ↑ a b c d e Gatunki nicieni ważne gospodarczo. Nematologiczne Centrum Diagnostyczno-Szkoleniowe, 2020. [dostęp 2020-03-10].
- ↑ a b c d e f David J. Hunt ZafarD.J.H.Z. Handoo David J. Hunt ZafarD.J.H.Z., 3. Taxonomy, identification and principal species, [w:] R.N.R.N. Perry, M.M. Moens, J.L.J.L. Starr (red.), Root-knot Nematodes, CAB International, 2009, DOI: 10.1079/9781845934927.0055 .
- ↑ Gerrit Karssen: The Plant Parasitic Nematode Genus Meloidogyne Göldi, 1892 (Tylenchida) in Europe. Leiden, Boston, Koln: Brill, 2002.
- J9U: 987007546745305171
- Britannica: animal/northern-root-knot-nematode
- EoL: 463255
- EUNIS: 248553
- GBIF: 2283982
- identyfikator iNaturalist: 510695
- ITIS: 63581
- NCBI: 6305