Initial Defense Communications Satellite Program

Initial Defense Communications Satellite Program (również: NATO-1) – wojskowy, amerykański, pierwszy na świecie system łączności satelitarnej na orbitach zbliżonych do geostacjonarnych. Był wykorzystywany w trakcie wojny wietnamskiej do przesyłania zdjęć rozpoznawczych i innych danych. Również przez państwa NATO^[1][2].

Powstał w miejsce anulowanego projektu Advent oraz jako następca programu Courier. Został zastąpiony systemami NATO-2 i DSCS-2^[1].

Geneza programu

W październiku 1961, wobec opóźnień w budowie górnego stopnia Centaur, dowództwo USAF zarekomendowało anulowanie programu satelitów łącznościowych Advent. Program borykał się z trudnościami związanymi z niedostatkami wiedzy i niewystarczającym postępem w dziedzinie elektroniki. Projektowana masa satelitów zbliżała się bowiem do maksymalnych osiągów rakiety^[3]. 31 marca 1962 dział systemów kosmicznych (Space Systems Division) rozpoczął przyjmowanie propozycji na rozwój i budowę systemu łączności satelitarnej na średnich orbitach, który zastąpił by projekt Advent.

W końcu maja 1962 sekretarz obrony Robert McNamara oficjalnie skasował projekt Adevt i zatwierdził opracowanie nowego systemu. 11 czerwca Departament Obrony Stanów Zjednoczonych przeorganizował zarządzanie wojskowymi systemami satelitarnymi między rodzajami sił zbrojnych, zgodnie z wytycznymi z 6 marca 1961. USAF otrzymało zwierzchnictwo nad opracowaniem, wytwarzaniem i wynoszeniem wszelkich urządzeń kosmicznych. Siły lądowe zachowały zwierzchnictwo nad segmentem naziemnym. Agencja Łączności Wojskowej (Defense Communications Agency, DCA) miała nadzorować integrację systemu. Potwierdziło to memorandum McNamary z 5 lipca 1962.

Do fazy IB, zdefiniowania programu, zaproszone zostały w czerwcu 1963 dwie konsorcja: Philco i Space Technology Laboratories oraz General Electric/Motorola. W lipcu 1964 toczono rozmowy między biurami programów IDCSP i Titan 3C na temat możliwości wynoszenia satelitów jako ładunków dodatkowych na rakietach Titan. Rakieta Atlas-Agena miała zostać opcją zapasową.

W październiku 1964 Departament Obrony przyznał wykonanie kontraktu firmie Philco-Ford. Firma odpowiadała za opracowanie i budowę satelitów i dyspensera.

20 października 1964 USAF i Air Force Systems Command (AFSC) zatwierdziły drugą fazę programu IDCSP z budżetem 30 mln USD^[4]. Umowa na drugą fazę została podpisana z Philco-Ford 8 dni później^[2].

Założenia

Grupa projektowa zarekomendowała, aby wykorzystać 7-8 satelitów o masie ok. 45 kg na losowych orbitach okołobiegunowych. Wyposażone miały być w transpondery pasma X pracujące na częstotliwości przeznaczonej wyłącznie do łączności satelitarnej. Ze wstępnych oszacowań wiadomo było, że satelitów nie będzie opłacało się wynosić pojedynczo. Stąd postanowiono użyć dyspensera i wynosić po kilka statków. Kolejny system łączności miał wykorzystywać większe satelity, wynoszone po dwa.

Satelity

Konstelacja składa się z 27 identycznych satelitów wyniesionych czterema rakietami Titan 3C w ciągu 2 lat (do 8 naraz). Wynoszone były na wysokie orbity synchroniczne ze Słońcem. W zamyśle, stacja naziemna miała zawsze w polu widzenia zapasowego satelitę, na wypadek awarii statku zasadniczego. Pierwotnie miały być wykorzystywane przez 3 lata. Ostatecznie służyły 5 lat. Wyłączone zostały po 6 latach misji^[1].

Każdy satelita był 26-ścianem, z których 24 pokrytych było 8000 ogniw słonecznych. Dostarczały one do w40 W mocy. Miał ok. 86 cm przekątnej i 45 kg masy. Satelity nie posiadały akumulatorów (nie pracowały znajdując się w cieniu Ziemi) ani aktywnego systemu kontroli położenia. Satelity były stabilizowane obrotowo. Ruch obrotowy nadawany był przez wyrzut zapasu azotu przez dwie dysze na obwodzie statku^[1][3].

Każdy przenosił pojedynczy transponder pasma X o mocy 3 watów, z dwoma lampami z falą bieżącą (jedna zapasowa)^[1][3]. Pojedynczy satelita mógł przekazywać do 600 połączeń głosowych i do 6 000 połączeń dalekopisowych^[2].

W celach badawczych satelity posiadały prosty system nadawania telemetrii (modulacja PCM, częstotliwość środkowa nadajnika 400 MHz). Przesyłane były m.in. temperatura statku, kod identyfikacyjny, położenie osi obrotu (czujnik Słońca)^[3].

Satelity były wynoszone na losowe orbity równikowe, prawie kołowe^[3].

ISCSP 19, nazywany również DATS, od Despun Antenna Test Satellite, przenosił i testował bardziej zaawansowaną antenę rozkładaną momentem obrotowym. Dawała ona dodatkowe 10 dB wzmocnienia^[1][3].

Oznaczenia

Satelity oznaczano akronimem programu, IDCSP, lub innymi akronimami: DSCS-1 lub NATO-1^[1].

Starty satelitów^[1] :

• 16 czerwca 1966: IDSCP 1, IDSCP 2, IDSCP 3, IDSCP 4, IDSCP 5, IDSCP 6, IDSCP 7. Wyniesione razem z GGTS 1.
• 18 stycznia 1967: IDSCP 8, IDSCP 9, IDSCP 10, IDSCP 11, IDSCP 12, IDSCP 13, IDSCP 14, IDSCP 15.
• 1 lipca 1967: IDSCP 16, IDSCP 17, IDSCP 18, IDSCP 19. Wyniesione razem z DODGE.
• 13 czerwca 1968: IDSCP 20, IDSCP 21, IDSCP 22, IDSCP 23, IDSCP 24, IDSCP 25, IDSCP 26, IDSCP 27.

Jedna partia satelitów (niedoszłych IDSCP 8 do 14, wraz z GGTS 2) została utracona w nieudanym starcie rakiety 26 sierpnia 1966. Oznaczonego jako 1966-F08. Rakieta została celowa zniszczona 80 sekund po starcie z uwagi na usterkę osłony aerodynamicznej. W rezultacie śledztwa zmieniono osłonę wykonaną z włókna szklanego na wykonaną z aluminium^[1][3].

W przypadku 4 satelitów doszło do przełączenia się na zapasowe lampy wzmacniające^[3].

Przypisy