Isurus

Isurus
Rafinesque, 1810[1]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – ostronos atlantycki (I. oxyrinchus)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Nadgromada

żuchwowce

Gromada

chrzęstnoszkieletowe

Podgromada

spodouste

Rząd

lamnokształtne

Rodzina

lamnowate

Rodzaj

Isurus

Typ nomenklatoryczny

Isurus oxyrinchus Rafinesque, 1810

Synonimy
  • Oxyrhina Agassiz, 1838[2]
  • Plectrostoma[a] Gistel, 1848[3]
  • Isuropsis Gill, 1862[4]
  • Lamiostoma Glückman, 1964[5]
Gatunki

2 gatunki – zobacz opis w tekście

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Isurus – rodzaj ryb chrzęstnoszkieletowych z rodziny lamnowatych (Lamnidae). W literaturze opisywane są nazwą ostronosy[6].

Rozmieszczenie geograficzne

Zasiedlają strefę umiarkowaną i ciepłą wszechoceanu.

Morfologia

Długość ciała do 445 cm; masa ciała do 506 kg[7].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1810 roku francuski przyrodnik Constantine Samuel Rafinesque w publikacji własnego autorstwa poświęconej nowym rodzajom i gatunkom zwierząt i roślin Sycylii[1]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) ostronos atlantycki (I. oxyrinchus).

Etymologia

  • Isurus: gr. ισος isos ‘równy, jednakowy’; ουρα oura ‘ogon’[8].
  • Oxyrhina: gr. οξυς oxus ‘ostry, spiczasty’[9]; ῥις rhis, ῥινος rhinos ‘nos, pysk’[10]. Gatunek typowy (absolutna tautonimia): Lamna oxyrhina Cuvier & Valenciennes, 1835 (= Isurus oxyrinchus Rafinesque, 1810).
  • Plectrostoma: gr. πληκτρον plēktron ‘ostroga koguta’[11]; στομα stoma, στοματος stomatos ‘usta’[12].
  • Isuropsis: rodzaj Isurus Rafinesque, 1810; gr. οψις opsis, οψεως opseōs ‘wygląd, oblicze, twarz’[13]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Oxyrhina glauca Müller & Henle, 1839 (= Isurus oxyrinchus Rafinesque, 1810).
  • Lamiostoma: rodzaj Lamia Risso, 1827; gr. στομα stoma, στοματος stomatos ‘usta’[12]. Gatunek typowy: †Lamiostoma belyaevi Glückman, 1964 (nomen dubium; = być może Isurus paucus Guitart Manday, 1966)

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[14]:

Uwagi

  1. Nowa nazwa dla Oxyrhina Agassiz, 1835.

Przypisy

  1. a b C.S. Rafinesque: Caratteri di alcuni nuovi generi e nuove specie di animali e piante della Sicilia, con varie osservazioni sopra i medesimi. Palermo: Sanfilippo, 1810, s. 11. (wł.).
  2. L. Agassiz: Recherches sur les poissons fossiles. T. 3. Neuchatel: Petitpierre, 1833–1843, s. 86. (łac.).
  3. J.von N.F.X. Gistel: Naturgeschichte des Thierreichs für höhere Schulen. Stuttgart: Hoffmann, 1848, s. x. (niem.).
  4. T.N. Gill. Analytical synopsis of the order of Squali; and revision of the nomenclature of the genera. „Annals of the Lyceum of Natural History of New York”. 7 (32), s. 397, 1862. (ang.). 
  5. Л.С. Гликман: Акулы палеогена и их стратиграфическое значение. Москва: Наука, 1964, s. 105. (ros.).
  6. a b Krystyna Kowalska, Jan Maciej Rembiszewski, Halina Rolik Mały słownik zoologiczny, Ryby, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973
  7. R. Froese & D. Pauly: Isurus. FishBase (ver. (02/2024)). [dostęp 2024-03-08]. (ang.).
  8. Ch. Scharpf: Family Lamnidae Bonaparte 1835 (Mackerel Sharks). The ETYFish Project. [dostęp 2024-03-08]. (ang.).
  9. Jaeger 1959 ↓, s. 179.
  10. Jaeger 1959 ↓, s. 221.
  11. Jaeger 1959 ↓, s. 201.
  12. a b Jaeger 1959 ↓, s. 249.
  13. Jaeger 1959 ↓, s. 175.
  14. RonR. Fricke RonR., William NeilW.N. Eschmeyer William NeilW.N., RichardR. Van der Laan RichardR. (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer's Catalog of Fishes, California Academy of Sciences, 2024 [dostęp 2024-03-08]  (ang.).
  15. Josef Reichholf, Gunter Steinbach, Claus Militz: Wielka encyklopedia ryb : słodkowodne i morskie ryby Europy. Wiśniewolski Wiesław (tłum.). Warszawa: Muza, 1994. ISBN 83-7079-317-7.

Bibliografia

  • E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 1–316. (ang.).
Kontrola autorytatywna (takson):
  • LCCN: sh85068767
  • J9U: 987007565291905171
Encyklopedia internetowa:
Identyfikatory zewnętrzne:
  • EoL: 46559752
  • GBIF: 2420665
  • identyfikator iNaturalist: 69678
  • ITIS: 159923
  • NCBI: 7845
  • identyfikator taksonu Fossilworks: 34613