Jökulsá á Fjöllum
Wąwóz Jökulsá á Fjöllum w okolicach wodospadu Dettifoss | |||
Kontynent | Europa | ||
---|---|---|---|
Państwo | Islandia | ||
Długość | 206[1] km | ||
Powierzchnia zlewni | 7 750[2] km² | ||
Średni przepływ | 183[2] m³/s (u ujścia do zatoki Öxarfjörður) | ||
Źródło | |||
Miejsce | lodowiec Dyngjujökull (część lodowca Vatnajökull) | ||
Współrzędne | 64°49′11″N 16°40′39″W/64,819722 -16,677500 | ||
Ujście | |||
Recypient | zatoka Öxarfjörður (Ocean Atlantycki) | ||
Wysokość | 0 | ||
Współrzędne | 66°08′28″N 16°41′55″W/66,141111 -16,698611 | ||
Położenie na mapie Islandii | |||
|
Jökulsá á Fjöllum (isl. „rzeka lodowcowa w górach”) – rzeka w północnej Islandii, druga pod względem długości rzeka na wyspie (206 km), największa pod względem powierzchni dorzecza.
Jej źródła znajdują się w interiorze, wypływa z lodowca Dyngjujökull, w północnej części największego islandzkiego lodowca Vatnajökull. Płynie w kierunku północnym. W górnym biegu mija dwa znane wulkany: Askja (1516 m n.p.m.) i Herðubreið (1682 m n.p.m.). W dolnym biegu w wąwozie Jökulsárgljúfur (chronionym w ramach parku narodowego o tej samej nazwie) jej wody pokonują serię wodospadów: najpierw Selfoss, Dettifoss (najwyższy ze wszystkich - 44 m wysokości[2]) i Hafragilsfoss, a dalej Réttarfos i Vigabergsfoss. Odcinek ten powstał po wybuchu wulkanu leżącego pod dnem rzeki. Z biegiem czasu jej wody utorowały sobie drogę przez wielkie okruchy skał. Podkowiasty wąwóz Ásbyrgi, który rzeka mija nieco dalej na północ, powstał również w tym okresie, kiedy rzeka szukała sobie nowej drogi na północ. Uchodzi deltowo do zatoki Öxarfjörður (Axarfjördur), do Oceanu Atlantyckiego. Nad rzeką brak jest większych osad.
Przypisy
- Britannica: place/Jokulsa-a-Fjollum
- SNL: Jökulsá_á_Fjöllum