Jan Pieńkowski

Jan Pieńkowski
Data i miejsce urodzenia

8 sierpnia 1936
Warszawa

Data śmierci

19 lutego 2022

Zawód, zajęcie

ilustrator, pisarz

Odznaczenia
Kate Greenaway Medal (dwukrotnie)
Strona internetowa

Jan Michał Pieńkowski (ur. 8 sierpnia 1936 w Warszawie, zm. 19 lutego 2022[1]) – polsko-brytyjski ilustrator i autor książek i komiksów dla dzieci.

Życiorys

Jan Pieńkowski urodził się w inteligenckiej rodzinie mieszkającej w Warszawie, jego ojciec walczył w powstaniu warszawskim. Po upadku walk powstańczych rodzinie Pieńkowskich udało się uciec z terytorium Polski i po długo trwającej tułaczce osiąść w Wielkiej Brytanii. W tym czasie Jan narysował swoje pierwsze ilustracje, miał osiem lat i był to prezent dla ojca. Od 1946 Jan mieszkał z rodziną w Herefordshire w Anglii. Po ukończeniu szkoły stopnia podstawowego rodzice oddali go do mieszczącej się w Londynie rzymskokatolickiej Cardinal Vaughan Memorial School. Po jej ukończeniu studiował anglistykę w King’s College w Cambridge.

Gdy zakończył edukację, założył Galerię Pięciu Widokówek (Gallery Five greeting cards company). Mniej więcej wówczas zaczął w wolnym czasie rysować ilustracje do książek dla dzieci, co wkrótce stało się jego głównym zajęciem. Od 1968 rozpoczął współpracę z Joan Aiken, pisarką książek dla dzieci. W 1972 otrzymał Kate Greenaway Medal za ilustracje do zbioru baśni słowiańskich zebranych przez Joan Aiken i zatytułowanych Kingdom Under the Sea (Podwodne królestwo). Na początku lat 70. rozpoczął ilustrowanie pop-upowych książek Helen Nicoll z serii „Meg and Mog”. Ilustracje te przyniosły rysownikowi ogromną sławę i dziś są określane jako kultowe. W 1979 otrzymał po raz drugi Kate Greenaway Medal za stworzoną wspólnie z Waldo Huntem książkę przestrzenną Haunted House (Nawiedzony dom).

Poza ilustrowaniem Jan Pieńkowski zajmuje się również tworzeniem scenografii teatralnych, jego projekty stanowią tło przedstawień w Theatre de Comlicite, Royal Ballet, a także we francuskim Disneyland Resort Paris (dekoracje dotyczące Śpiącej Królewny).

Wystąpił w roli głosowej w komedii Miś jako kasjer polsko-żydowskiego pochodzenia w Mellon Bank w Londynie wygłaszający zdanie: „Dlaczego nie verstehen? My wszystko verstehen...”[2][3].

Życie prywatne

Jan Pieńkowski przez wiele lat milczał o swoim życiu prywatnym, dopiero wizyta w BBC Radio 4, która miała miejsce 18 października 2009 stała się w tej kwestii przełomowa. Jan Pieńkowski powiedział wówczas, że jest od czterdziestu lat w związku z Davidem Walserem. Obaj zarejestrowali swój związek w 2005, gdy ustawodawstwo brytyjskie pozwoliło na takie usankcjonowanie. Pieńkowski wspomniał wówczas swoje dzieciństwo, zmarłą wówczas siostrę, opowiadał o wojennej tułaczce swojej rodziny. Dodał, że jedną z jego pasji jest zbieranie starych ubrań, które po jakimś czasie przekazuje na cele charytatywne. Mieszkał w Barnes (dzielnica Londynu).

Przypisy

  1. Morag Styles: Jan Pieńkowski obituary. theguardian.com, 2022-02-20. [dostęp 2022-02-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-02-21)]. (ang.).
  2. TomaszT. Ziemba TomaszT., Jak w Londynie kręcono "Misia" [online], wiadomosci.onet.pl, 17 listopada 2009 [dostęp 2017-11-15] [zarchiwizowane z adresu 2022-02-21]  (pol.).
  3. Jan Pieńkowski - Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2017-11-15]  (pol.).

Bibliografia

  • Zorro-zo.blogspot.com, Pop-up-3, Jan Pieńkowski
  • Jan Pieńkowski, wywiad
  • The Guardian, Alison Flood, Meg, Mog and other monsters, 22 grudnia 2008
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000122825124
  • VIAF: 85123459
  • LCCN: n50009829
  • GND: 138517282
  • NDL: 00452788
  • BnF: 12041007x
  • SUDOC: 122062892
  • NKC: pna2007403602
  • BNE: XX839124
  • NTA: 075168898
  • BIBSYS: 90539779
  • CiNii: DA03881424
  • PLWABN: 9810574613905606
  • NUKAT: n94207464
  • J9U: 987007360344505171
  • NSK: 000739948
  • KRNLK: KAC200207224
  • WorldCat: lccn-n50009829