Janina Wójcicka Hoskins

Janina Wójcicka Hoskins (ur. 19 lutego 1912 w Kupowie, zm. 19 października 1996 w Menlo Park) – amerykańska bibliotekarka narodowości polskiej^[1], dzięki jej pracy Biblioteka Kongresu w Waszyngtonie uzyskała największy zbiór polskich dzieł w całych Stanach Zjednoczonych^[2].

Urodzona jako Janina Wanda Ewa Kozłow (vel Kozłowska), córka Michała i Jadwigi z domu Bielskiej^[1]. Do szkoły podstawowej uczęszczała w Nowej Wilejce, a średniej w Wołkowysku. W 1931 wyszła za mąż za Franciszka Wójcickiego, sędziego i działacza ludowego^[3].

W latach 1933/1934 studiowała mediewistykę na Sorbonie, od 1934 historię na Uniwersytecie Warszawskim, a od 1938 na Uniwersytecie Jagiellońskim. Po wybuchu II wojny światowej jej mąż wyjechał do Londynu, gdzie dołączył do polskiej armii. Wójcicka w tym czasie pracowała w banku, kontynuowała studia, nauczała w ramach tajnych kompletów i angażowała się w Obywatelski Komitet Pomocy Adama Stefana Sapiehy. Wychowywała dwóch synów. W 1945 z emigracji wrócił jej mąż. W 1946 otrzymała na UJ magisterium, a w 1947 doktorat z historii i historii sztuki na temat wpływów kultury zachodniej w Polsce w epoce Kazimierza Wielkiego. Ze względu na sytuację polityczną w kraju w 1949 odpłynęła wraz z synami na łódce do Szwecji, a stamtąd do Stanów Zjednoczonych. Jej mąż, dla którego zabrakło miejsca, został aresztowany dwa tygodnie później^[1][3].

W 1950 została wolontariuszką w Bibliotece Kongresu w Waszyngtonie. Rok później została zaangażowana przez Sergiusza Yakobsona^[4], który wtedy organizował Wydział Słowiański i Wschodnio-Europejski. Zajmowała się katalogowaniem polskich zbiorów, opracowywaniem bibliografii i materiałów informacyjnych, wymianą międzynarodową, zamawianiem książek, publikacją artykułów o polskim szkolnictwie wyższym oraz bibliotekarstwie. 1 września 1955 została kustoszką zbiorów polskich i bułgarskich. Wielokrotnie latała służbowo do Europy, w tym czterokrotnie do Polski, m.in. w 1978 oficjalnie reprezentowała Bibliotekę Kongresu na uroczystości 50-lecia Biblioteki Narodowej. Z czasem została kierowniczką Wydziału Słowiańskiego i Wschodnio-Europejskiego. W maju 1989 przeszła na emeryturę^[1][3].

Jej dziećmi byli Andrzej (Andrew, ur. 1935), Stanisław (Stanley, 1937–2023)^[1]. Jej wnuczki to: Susan Wojcicki (1968–2024), Janet Wojcicki oraz Anne Wojcicki^[2] (ur. 1973). Janina i Franciszek, nie mogąc być razem, rozwiedli się w 1960 r. W tym samym roku Wójcicka poślubiła profesora American University(inne języki) Halforda L. Hoskinsa(inne języki) (1891–1967)^[5][6][7], uczonego zajmującego się stosunkami międzynarodowymi (studia bliskowschodnie).