Jaworzna

Jaworzna
wieś
Ilustracja
Widok na centrum wsi
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

limanowski

Gmina

Laskowa

Liczba ludności (2021)

548[2]

Strefa numeracyjna

18

Kod pocztowy

34-602[3]

Tablice rejestracyjne

KLI

SIMC

0437317

Położenie na mapie gminy Laskowa
Mapa konturowa gminy Laskowa, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Jaworzna”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Jaworzna”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Jaworzna”
Położenie na mapie powiatu limanowskiego
Mapa konturowa powiatu limanowskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Jaworzna”
Ziemia49°45′05″N 20°29′40″E/49,751389 20,494444[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Jaworzna – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie limanowskim, w gminie Laskowa.

Wieś duchowna, położona w malowniczym terenie gór Beskidu Wyspowego na północnej stronie odnóg Pasma Łososińskiego. Własność klasztoru klarysek w Starym Sączu, położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie sądeckim województwa krakowskiego[4]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.

Położenie

Miejscowość położona jest w Beskidzie Wyspowym, w dolinie Jaworzniańskiego Potoku, na północnych, opadających do rzeki Łososina zboczach Pasma Łososińskiego, ograniczona po bokach grzbietem Korabia i Cuprówki. Dolna część wsi rozłożona jest nad doliną Łososiny po orograficznie prawej stronie, zaś wysoko położone górskie osiedla podchodzą niemal pod szczyt Sałasza Małego. Położona jest na wysokości ok. 440–909 m n.p.m. Przez miejscowość, wzdłuż doliny Łososiny biegnie droga z Łososiny Dolnej do Młynnego. Odległość od Limanowej wynosi 11 km. Od drogi tej, przez most na rzece prowadzi lokalna droga do górnej części wsi.

Części wsi

Integralne części wsi Jaworzna[5][6]
SIMC Nazwa Rodzaj
0437323 Jaworze część wsi
0437330 Łęg część wsi
0437352 Podołki część wsi
0437375 Stoły część wsi
widok na Jaworz 921 m n.p.m. najwyższy szczyt Pasma Łososińskiego
Jaworzna - widok na Górę Jaworz 921 m n.p.m.
Jaworzna
Kościół w Jaworznej

Turystyka

Jaworzna dysponuje całorocznym schroniskiem młodzieżowym mieszczącym się przy szkole podstawowej. Schronisko stanowi bazę wypadową w Pasmo Łososińskie.

Historia

Niewykluczone, że nazwa tej miejscowości pochodzi od licznie występujących drzew klonów jaworów[7]. Jaworzna jest jedną z ostatnich miejscowości w gminie osadzonych przez zakon klarysek ze Starego Sącza. Niegdyś były to dwie wioski – część górna wsi Jaworzna i dolna Wola Szymańcowa (nazwa prawdopodobnie od sołtysa Szymona) później połączone.

W 1932 roku Jaworzna została wydzielona z macierzystej parafii w Ujanowicach. Erygowano tu parafię pod wezwaniem Przemienienia Pańskiego. Już 6 sierpnia 1932 roku poświęcony został kościół parafialny[8].

Podczas I wojny światowej przebiegał tędy boczny front bitwy limanowskiej. Na wzniesieniu Korab znajduje się Cmentarz wojenny nr 359 – Jaworzna, na którym pochowani są walczący[9].

Zabytki

Obiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[10].

Wieś obecnie

Obecnie w wiosce działa Parafialna Orkiestra Dęta. Dyrygentem i kapelmistrzem jest Józef Bukowiec. Działa w niej ok. 40 członków, z których większość to młodzież szkolna. Orkiestra swoimi występami uświetnia imprezy regionalne i uroczystości kościelne.

Zobacz też

Przypisy

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 45635
  2. Wieś Jaworzna w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-02-16] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 380 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
  4. Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 103.
  5. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. GUS. Rejestr TERYT
  7. Gmina Laskowa: Jaworzna. [dostęp 2010-01-17].
  8. Piotr Skoczek: Parafie Ziemi Limanowskiej. Proszówki: Prowincjonalna Oficyna Wydawnicza, 2009, s. 93. ISBN 978-83-88383-43-4.
  9. Gmina Laskowa: Cmentarze. [dostęp 2010-01-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-12-30)].
  10. Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2023-12-03] .

Linki zewnętrzne

  • Strona zawierająca informacje o miejscowości
  • Jaworzna, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 531 .
Panorama Jaworznej
Panorama Jaworznej
  • p
  • d
  • e
Gmina Laskowa
Wsie
Integralne
części wsi
  • Bania
  • Baniaki
  • Bdzor
  • Brzezie
  • Buczkówka
  • Chabejówka
  • Chumowo
  • Danielówka
  • Dudkówka
  • Dział
  • Dziedziczki
  • Filipki
  • Głowaczyna
  • Gołębiówka
  • Górczyna
  • Góry (Kamionka Małą)
  • Góry (Sechna)
  • Gwizdówka
  • Jabłoniec
  • Janikówka
  • Jastrząbka
  • Jaworze
  • Jelonkówka
  • Jochymówka
  • Jodłowskie
  • Jońcówka
  • Jurkówka
  • Kaleń
  • Karczówki
  • Kędrówka
  • Koleńszczówka
  • Kołodziejówka
  • Kowalówka
  • Krawczyki
  • Kretówka
  • Kromolin Dolny
  • Kromolin Górny
  • Kuligówka
  • Łaziska
  • Łazy
  • Łęg
  • Liptakówka
  • Łukaszówka
  • Marna Wieś
  • Na Blichu
  • Na Górze
  • Na Pagórku
  • Nadole (Kamionka Mała)
  • Nadole (Laskowa)
  • Nagórze
  • Nalepówka
  • Odrończa
  • Olchawówka (Kamionka Małą)
  • Olchawówka (Żmiąca)
  • Olesiówka
  • Orłówka
  • Pajorówka
  • Pawlakówka
  • Piegżówka
  • Piętoniówka
  • Pleszówki
  • Pod Micyną
  • Podlesie
  • Podołki
  • Podoły
  • Pożogi
  • Przylaski
  • Ptaszkówka
  • Pustki
  • Rośki
  • Rosochatka
  • Rozpite
  • Rozumówka
  • Sędziówka
  • Sławętówka
  • Stoły
  • Symborówka
  • Szlachcicówka
  • Tokarzówka
  • U Kiepusa
  • U Krzyżaka
  • Urygówka
  • W Łęgu
  • Wajdówka
  • Wielkie Pole
  • Wieś
  • Włodarzówka
  • Wróble
  • Za Brzeziną
  • Za Dębiną
  • Zabrze
  • Zagroda
  • Załpa
  • Zdebiówka

Herb Gminy Laskowa