Jordanus z Nemore

Jordanus z Nemore
Data i miejsce urodzenia

1225
prawdopodobnie Borgentreich

Data i miejsce śmierci

1260
utonięcie w morzu

Zawód, zajęcie

matematyk, uczony

Multimedia w Wikimedia Commons

Jordanus z Nemore – średniowieczny matematyk. W swoim dziele Arithemica zawarł ponad czterysta twierdzeń matematycznych[1]. Zajmował się także statyką.

Życiorys

Niewiele wiadomo o jego życiu. Prawdopodobnie był człowiekiem świeckim, jednak przez cześć badaczy utożsamiany jest z Jordanem z Saksonii. Inni historycy odrzucają te przypuszczenie. Zginął, utopiwszy się w morzu, wracając z Ziemi Świętej[2].

Także kwestia jego przydomku (z Nemore) jest sporna. Mógł on wywodzić się od miejsca pochodzenia, gdyż w Europie znajdowały się wioski o zbliżonej nazwie. Są także przypuszczenia, że pochodził od przekształconego łacińskiego wyrażenia de numeri, co miałoby wskazywać na matematyczne zainteresowania Jordanusa. Fraza de Nemore po łacinie oznacza także z lasu lub może odnosić się do leśniczego[3][4].

Osiągnięcia naukowe

Jako pierwszy podał w prawidłowy sposób warunki równowagi na równi pochyłej. Zgodnie ze współczesną terminologią możemy stwierdzić, że wartość siły równoważącej powinna być równa iloczynowi ciężaru ciała oraz sinusa kąta nachylenia równi[5].

Zajmował się także algebrą. Był jednym z najwcześniejszych matematyków, którzy liczby w równaniach zastępowali literami. Podawał między innymi sposoby rozwiązywania równań kwadratowych.

Dzieła

  • The Demonstratio de algorismo
  • Demonstratio de minutiis
  • De elementis arithmeticae artis
  • Liber phylotegni de triangulis
  • Demonstratio de plana spera
  • De numeris datis

Przypisy

  1. Grant 2005 ↓, s. 66.
  2. MacTutor.
  3. Encyclopedia.com_I.
  4. Encyclopedia.com_II.
  5. The Enigma of the Inclined Plane from Hero to Galileo.

Bibliografia

  • Edward Grant: Średniowieczne podstawy nauki nowożytnej. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2005. ISBN 83-7469-045-3.

Linki zewnętrzne

  • publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać John J. O'Connor; Edmund F. Robertson: Jordanus z Nemore w MacTutor History of Mathematics archive (ang.)
  • Jordanus De Nemore (ang.), Encyclopedia.com, [dostęp 2024-03-24].
  • Jordanus Nemorarius (ang.), Encyclopedia.com, [dostęp 2024-03-24].
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000116154416
  • VIAF: 313023831, 300303239, 732167807304118130008
  • LCCN: n80139524
  • GND: 11917121X
  • LIBRIS: 86lnpw2s413h9rq
  • BnF: 11986727x
  • SUDOC: 027931196
  • SBN: BVEV014993
  • NLA: 49866405
  • NKC: ola2002158783
  • BNE: XX820327
  • NTA: 069386595, 121516784
  • BIBSYS: 90250840
  • PLWABN: 9810555982005606
  • NUKAT: n2008125859
  • J9U: 987007311254405171
  • PTBNP: 113271
  • CANTIC: a17111390
  • NSK: 000646881
  • ΕΒΕ: 306126
Identyfikatory zewnętrzne:
  • MacTutor: Jordanus