Kamienica Emila Bernhardta w Bydgoszczy
nr rej. A/1558 z 30.04.2010[1] | |||
Widok od ul. Gdańskiej | |||
Państwo | Polska | ||
---|---|---|---|
Miejscowość | Bydgoszcz | ||
Adres | ul. Gdańska 16 | ||
Styl architektoniczny | eklektyzm | ||
Architekt | Carl Stampehl | ||
Kondygnacje | 5 | ||
Rozpoczęcie budowy | 1882 | ||
Ukończenie budowy | 1884 | ||
Ważniejsze przebudowy | 1918–1920 | ||
Pierwszy właściciel | Emil Bernhardt | ||
Położenie na mapie Bydgoszczy | |||
Położenie na mapie Polski | |||
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego | |||
53°07′33″N 18°00′12″E/53,125833 18,003333 | |||
|
Zobacz galerię związaną z tematem: Ulica Gdańska w Bydgoszczy |
Kamienica Emila Bernhardta w Bydgoszczy – kamienica położona w Bydgoszczy przy ul. Gdańskiej 16.
Położenie
Budynek stoi we wschodniej pierzei ul. Gdańskiej, przy skrzyżowaniu z ul. Dworcową. Przylega od południa do hotelu „Pod Orłem” i stanowi z nim całość pod względem gabarytowym i częściowo stylistycznym.
Historia
Działkę, na której stoi kamienica, zakupił około 1850 roku piekarz August Friedrich Bernhardt[2]. Między rokiem 1875 a 1879 firmę przejął jego syn Emil Bernhardt, który wcześniej odbył w Szwajcarii przeszkolenie w zawodzie hotelarskim[2]. W 1880 roku Emil Bernhardt ożenił się z Luizą Müller, córką posiadacza ziemskiego z okolic Piły, która wniosła bardzo pokaźny posag. Prawdopodobnie część wiana żony przeznaczył na wzniesienie kamienicy przy ul. Gdańskiej 16, sąsiadującej z parcelą hotelu "Pod Orłem"[2].
Projekt budynku, autorstwa bydgoskiego mistrza murarskiego Carla Stampehla został zatwierdzony 13 lutego 1882 roku. Powstała kamienica trzypiętrowa o reprezentacyjnej fasadzie utrzymanej w stylu historycznym, nawiązującym do form włoskich renesansowych pałaców miejskich. Był to obiekt typu "Geschäftshaus" – z pomieszczeniami kawiarnianymi i sklepowymi w przyziemiu[2].
W 1918 roku projekt adaptacji pomieszczeń na parterze dla filii Banku Niemieckiego wykonał architekt Gustaw Bruschat. W 1920 roku dokonano kolejnej przebudowy według projektu architekta Rudolfa Kerna[3].
W kamienicy mieściła jedna z najelegantszych bydgoskich kawiarni „Wiener Cafe”, działająca do 1920 roku[3]. W okresie międzywojennym miały tu swoje siedziby: Bank Agrarny i Poznański Bank Gospodarstwa Krajowego oraz swój lokal – Niemieckie Towarzystwo Nauki i Sztuki[3].
Jesienią 2021 w budynku ponownie otwarto kawiarnię[4][5].
Architektura
Budynek wzniesiono na planie podkowy, w stylu eklektycznym o formach klasycyzujących[3]. O dawnej świetności kamienicy świadczy nie tylko dekoracyjna fasada, ale także relikty unikatowej polichromii pokrywającej niegdyś w całości ściany sieni przejazdowej[6].
Na zapleczu parceli mieści się budynek mieszkalny z żelaznym gankiem i dekoracyjnym, ażurowym szczytem, wzniesiony w 1882 roku, zaprojektowany przez mistrza murarskiego Carla Rose[3].
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo kujawsko-pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024 .
- ↑ a b c d Jastrzebska-Puzowska Iwona: Hotel „Pod Orłem”. [w.] Kronika Bydgoska XIV 1992. Bydgoszcz 1993
- ↑ a b c d e Bręczewska-Kulesza Daria, Derkowska-Kostkowska Bogna, Wysocka A., [i inni]: Ulica Gdańska. Przewodnik historyczny, Bydgoszcz 2003
- ↑ Bromberg Kaffee. Po ponad stu latach znowu kawiarnia na ul. Gdańskiej 16 w Bydgoszczy
- ↑ Jak kawa z Bydgoszczy wzburzyła ludzi. "A może kelnerzy będą ubrani w niemieckie mundury"
- ↑ Brama przejazdowa ul. Gdańska 16
Bibliografia
- Bręczewska-Kulesza Daria, Derkowska-Kostkowska Bogna, Wysocka A., [i inni]: Ulica Gdańska. Przewodnik historyczny, Bydgoszcz 2003
- Jastrzebska-Puzowska Iwona: Hotel „Pod Orłem”. [w:] „Kronika Bydgoska” XIV 1992. Bydgoszcz 1993
- p
- d
- e