Kaptopryl

Kaptopryl

Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) kwas (2S)-1-[(2S)-2-metylo-3-sulfanylopropanoilo]pirolidyno-2-karboksylowy Inne nazwy i oznaczenia farm. Captoprilum
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C9H15NO3S
Masa molowa	217,29 g/mol
Wygląd	biały lub prawie biały, krystaliczny proszek[1]
Identyfikacja
Numer CAS	62571-86-2
PubChem	44093
DrugBank	DB01197
SMILES CC(CS)C(=O)N1CCCC1C(=O)O
InChI InChI=1S/C9H15NO3S/c1-6(5-14)8(11)10-4-2-3-7(10)9(12)13/h6-7,14H,2-5H2,1H3,(H,12,13)/t6-,7+/m1/s1 InChIKey FAKRSMQSSFJEIM-RQJHMYQMSA-N
Właściwości Rozpuszczalność w wodzie rozpuszczalny[1][2] w innych rozpuszczalnikach metanol: łatwo[1] chlorek metylenu: łatwo[1] Temperatura topnienia 103–108 °C[3][2][4][5] logP 0,34 Kwasowość (pKa) 3,7
Niebezpieczeństwa Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Na podstawie podanej karty charakterystyki Uwaga Zwroty H H317, H361 Zwroty P P280 Europejskie oznakowanie substancji oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne Na podstawie podanej karty charakterystyki Szkodliwy (Xn) Zwroty R R43, R63 Zwroty S S36/37 Numer RTECS UY0550000 Dawka śmiertelna LD50 554 mg/kg (szczur, dożylnie)
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC	C09 AA01 C09 BA01
Stosowanie w ciąży	kategoria C (I trymestr) D (II i III trymestr)
Farmakokinetyka Działanie obniżające ciśnienie Procent wchłaniania 60–75% (doustnie) Biodostępność 70–75% Okres półtrwania <2 h Wiązanie z białkami osocza i tkanek 25–30% Metabolizm wątrobowy Wydalanie 95% z moczem
Uwagi terapeutyczne Drogi podawania doustnie, podjęzykowo
Multimedia w Wikimedia Commons

Kaptopryl (łac. Captoprilum) – organiczny związek chemiczny, lek z grupy inhibitorów konwertazy angiotensyny, stosowany w nadciśnieniu tętniczym, zastoinowej niewydolności krążenia, po zawale mięśnia sercowego, niekiedy w zespole Barttera, także w diagnostyce naczyniowonerkowego nadciśnienia tętniczego.

Mechanizm działania

Kaptopryl jest lekiem hipotensyjnym, inhibitorem konwertazy angiotensyny i w efekcie zmniejszenie stężenia angiotensyny II. Końcowym efektem jest spadek ciśnienia tętniczego.

 Osobny artykuł: Inhibitory konwertazy angiotensyny#Mechanizm działania.

Farmakokinetyka i farmakodynamika

Po podaniu doustnym wchłania się w około 60%. Frakcja związana z białkami to około 3%. Wydalany z moczem w postaci niezmienionej w 5%. Biologiczny okres półtrwania 2-3 godziny. Po podaniu doustnym działa po 1-2 godzinach. Wpływ hipotensyjny utrzymuje się do 6-12 godzin. Podany podjęzykowo działa po 15 minutach z efektem hipotensyjnym do 6 godzin.

Interakcje

Nasilenie działania hipotensyjnego przy podawaniu z lekami moczopędnymi. Leki moczopędne z grupy diuretyków oszczędzających potas podawane wraz z inhibitorami konwertazy angiotensyny (w tym kaptopril) mogą prowadzić do niebezpiecznej dla życia hiperkaliemii. Wzrost toksyczności glikozydów nasercowych, allopurinolu, soli litu.

 Osobny artykuł: Inhibitory konwertazy angiotensyny#Interakcje i łączenie terapii.

Działania niepożądane

Reakcje alergiczne (wysypki skórne, rzadko neutropenia lub agranulocytoza). Zaostrzenie niektórych chorób z grupy chorób autoimmunologicznych (np. toczeń rumieniowaty układowy). Nasilenie działania leków immunosupresyjnych. Uczulenie skóry na światło. Zaburzenie smaku. Gwałtowne i większe działanie hipotensyjne – efekt pierwszej dawki. Najczęstszym objawem niepożądanym jest kaszel, spowodowany wzrostem stężenia bradykininy, prostaglandyn i peptydów opioidowych, na skutek blokady enzymów uczestniczących w ich rozkładzie.

Kaptopryl jest przeciwwskazany w przypadku nadwrażliwości na lek, hipotonii, zwężenia obustronnego tętnic nerkowych, stenozy aortalnej, ciężkiej kardiomiopatii zaporowej. Przeciwwskazany jest w ciąży ze względu na teratogenne działanie na płód. Kobiety w okresie rozrodczym, zażywające kaptopril (wszystkie leki z grupy inhibitorów konwertazy angiotensyny) muszą mieć zapewnioną skuteczną antykoncepcję.

 Osobny artykuł: Inhibitory konwertazy angiotensyny#Działania niepożądane.

Stosowanie

Maksymalna dawka kaptoprylu to 150 mg/dobę (z reguły mniej), przy czym leczenie rozpoczyna się od dawki 3x6,25 mg. Z uwagi na szybkie działanie i dobre wchłanianie jest także stosowany w przełomie nadciśnieniowym – optymalna jest wtedy droga podjęzykowa. Kaptopryl jest pierwszym i najlepiej zbadanym przedstawicielem swojej grupy, tym niemniej w ostatnim czasie ustępuje pola nowszym lekom o zbliżonym działaniu. Przyczyną jest krótki okres działania (6-12 godzin), co wymusza niewygodne przyjmowanie co 8 godzin. Obecność grup sulfhydrylowych jest ponadto przyczyną relatywnie częstego wywoływania nadwrażliwości.

Najczęściej stosowane preparaty to: Capoten, Captopril, Kaptopril, Tensiomin.

Przypisy

Bibliografia

• Farmakologia – Podstawy farmakoterapii, podręcznik dla studentów medycyny i lekarzy. Wojciech Kostowski (red.). Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2001. ISBN 83-200-2504-4. Brak numerów stron w książce