Kasjodor

Święty
Kasjodor
Flavius Magnus Aurelius Cassiodorus Senator
wyznawca
Ilustracja
Drzeworyt przedstawiający wizerunek Kasjodora umieszczony w Liber chronicarum.
Data urodzenia

ok. 484

Data śmierci

583

Czczony przez

Kościół katolicki

Wspomnienie

17 marca i 25 września

Multimedia w Wikimedia Commons

Kasjodor (Flavius Magnus Aurelius Cassiodorus), (ur. ok. 485, zm. 583) – uczony, patrycjusz, kanclerz na dworze królów ostrogockich, założyciel rzymskiej biblioteki, rzymski polityk, historyk i filozof.

Działalność polityczna

Urodził się w Scyllacium w Kalabrii. Od 506 pełnił różne funkcje w administracji króla Ostrogotów Teodoryka Wielkiego i jego następców, od kwestora kancelarii, po prefekta pretorianów – najwyższy urząd w państwie gockim. Na początku lat dwudziestych przyczynił się do wykrycia i zlikwidowania spisku mającego na celu podporządkowanie Italii Cesarstwu Bizantyjskiemu, dużą rolę w tym spisku odgrywał inny pisarz i filozof Boecjusz, który w wyniku działań Kasjodora został skazany na śmierć[potrzebny przypis]. Kasjodor przez cały okres działalności politycznej walczył z próbami odbudowy Cesarstwa rzymskiego (najpierw są to spiski i próby dyplomatycznego narzucenia zwierzchnictwa bizantyjskiego, a następnie inwazja militarna), jednocześnie dbając o zachowanie łaciny jako języka urzędowego i kultury rzymskiej. W latach 535–538 stawał na czele kolejnych armii gockich walczących z wodzem bizantyjskim Belizariuszem, nie widząc jednak nadziei na militarne zwycięstwo wycofał się z życia politycznego.

Klasztor w Vivarium

W 538 Kasjodor zakłada według reguły Benedykta z Nursji klasztor w Vivarium, finansując go ze swego rodowego majątku, gdzie mnisi poświęcają się pracy fizycznej i intelektualnej. Kasjodor zbiera tam i kultywuje intelektualne pozostałości po rzymskiej cywilizacji, m.in. przepisując liczne starożytne rękopisy[1].

Pisarstwo

Fragment Historia tripartita Kasjodora w minuskule 49.

W swoim pisarstwie Kasjodor dba głównie o przekazanie dziedzictwa wiedzy starożytnej, np. dzięki niemu myśl średniowieczna przyswoiła sobie pojęcie siedmiu sztuk wyzwolonych. Napisał szereg dzieł z zakresu historii i teologii, które cieszyły się w średniowieczu wielką popularnością (wyd. zbioru Migne'go „Patrologiae cursus” t. 69—70). Pod koniec życia stworzył znakomite dzieło „De artibus ac disciplinis liberalium litterarum”, którego część traktująca o muzyce była w średniowieczu, obok traktatu Boecjusza, najważniejszym źródłem poznania muzyki starożytnej. Napisał m.in. „Dzieje Gotów”, „Historię Kościoła złożoną z trzech części”, „Wskazania”, w których jedna księga poświęcona jest sztukom wyzwolonym[2]. Na tej podstawie w wiekach średnich utworzył się system szkolnictwa, który po wielu zmianach jest stosowany do dziś, jako system szkoły klasycznej.

Dokonał pierwszej próby naprawy tekstu Wulgaty, tę formę tekstu reprezentuje Kodeks Amiatyński[3].

W jego czasach mnisi zajmowali się medycyną i próbowali przekazywać innym starożytną wiedzę medyczną. W tym celu Kasjodor zalecał mnichom lekturę zielnika przypisywanego Dioskurydeowi, czytanie dzieł Galena i Hipokratesa oraz innych autorów starożytnych[4]..

Kult

Określany przez Bedę Czcigodnego mianem łac. doctor Ecclesiae, a Alkuina łac. beatus trafił do martyrologiów i czczono go jako świętego wyznawcę, wymieniano w Litaniach do Wszystkich Świętych i wspominano 17 marca i 25 września[5].

Zobacz też

Przypisy

  1. Józef Andrzej Gierowski: Historia Włoch. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1986, s. 32. ISBN 83-04-01943-4.
  2. Przekład Institutiones musicae na język polski został opublikowany w 2015 r. Kasjodor, Institutiones musicae. Zasady muzyki, z języka łacińskiego przełożył, wstępem i komentarzem opatrzył oraz słownik sporządził Lucjan Dyka, Rzeszów 2015.
  3. Antoni Tronina, Tekst Pisma Świętego, w: Wstęp Ogólny do Pisma Świętego, Pallottinum, Poznań 1986, s. 169.
  4. Kieckhefer 2001 ↓, s. 93-94.
  5. Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 3: H-Ł. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 1998, s. 445–446. ISBN 83-7097-464-3.

Bibliografia

  • Richard Kieckhefer: Magia w średniowieczu. Kraków: Universitas, 2001. ISBN 83-7052-546-6. (pol.).
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 000000011323199X
  • VIAF: 95230707, 319145857920123020383, 601145857945123021557, 1155154380944630290805, 2852147270504335700001, 71149542633500301076
  • ULAN: 500315528
  • LCCN: n79082349
  • GND: 118519514
  • LIBRIS: fcrttmjz0qclj1h
  • BnF: 121582004
  • SUDOC: 030097703
  • SBN: RAVV009093
  • NLA: 36545498
  • NKC: ola2002153980
  • BNE: XX878991
  • NTA: 070138427
  • BIBSYS: 90314565
  • Open Library: OL4470473A
  • PLWABN: 9810567457805606
  • NUKAT: n95206098
  • J9U: 987007424520705171
  • PTBNP: 39858
  • CANTIC: a10323028
  • LNB: 000071560
  • NSK: 000382535
  • CONOR: 27545699
  • BNC: 000205074
  • ΕΒΕ: 164646
  • BLBNB: 000182221
  • LIH: LNB:zhT;=CG
  • WorldCat: lccn-n79082349
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3920897
  • Britannica: biography/Cassiodorus
  • Treccani: cassiodoro
  • Universalis: cassiodore
  • БРЭ: 2050822
  • NE.se: cassiodorus
  • SNL: Cassiodorus
  • VLE: kasiodoras
  • Catalana: 0015850
  • DSDE: Flavius_Magnus_Aurelius_Cassiodorus