Kościół ewangelicko-augsburski w Dźwierzutach
142 (D/23) z 1.09.1949 oraz 1107 z 10.04.1968[1] | |||||||||||||||||
kościół filialny | |||||||||||||||||
widok od strony prezbiterium | |||||||||||||||||
Państwo | Polska | ||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | Dźwierzuty | ||||||||||||||||
Adres | ul. Pasymska | ||||||||||||||||
Wyznanie | protestanckie | ||||||||||||||||
Kościół | |||||||||||||||||
parafia | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Położenie na mapie gminy Dźwierzuty | |||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego | |||||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu szczycieńskiego | |||||||||||||||||
53°42′16,8″N 20°57′14,3″E/53,704667 20,953972 | |||||||||||||||||
|
Kościół ewangelicko-augsburski w Dźwierzutach – kościół filialny należący do parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Pasymiu (diecezja mazurska Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP). Znajduje się przy ulicy Pasymskiej.
Pierwszy kościół w tym miejscu został zbudowany ok. 1385 roku[2]. Został on jednak zniszczony w 1691 roku przez pożar. W latach 1693–1695 została wzniesiona nowa świątynia, w której zostały częściowo zachowane mury poprzedniego kościoła.
Budowla jest orientowana, salowa, murowana, zbudowana z cegły i kamienia polnego i otynkowana. Wzniesiona została na planie prostokąta i reprezentuje styl późnogotycki z późniejszymi elementami stylu barokowego (należą do niego m.in. wolutowy szczyt od strony wschodniej). Od strony zachodniej do korpusu nawowego jest dobudowana masywna, czworokątna wieża wzmocniona przyporami w narożnikach. Jest trzykondygnacyjna: w dolnej jest umieszczona kruchta z uskokowym portalem, wyższe są ozdobione ostrołukowymi blendami. Od strony wschodniej jest umieszczone trójbocznie zamknięte prezbiterium, w jego szczycie znajduje się metalowa chorągiewka z datą 1695. Korpus budowli charakteryzuje się skromnymi, pozbawionymi detalu elewacjami ozdobionymi rzędem odcinkowo zamkniętych okien z witrażami (ufundowali je parafianie w 1936 roku).
Świątynia posiada ołtarz wykonany pod koniec XVI wieku. W środkowym miejscu znajduje się w nim rzeźbiona Grupa Ukrzyżowania, z kolei na skrzydłach bocznych są przedstawione sceny z cyklu chrystologicznego i starotestamentowego oraz wizerunki Marcina Lutra i Filipa Melanchtona. Wielokątna ambona jest ozdobiona malowanymi postaciami czterech ewangelistów. Barokowy prospekt organowy powstał w pierwszej połowie XVIII wieku. Na ścianie prezbiterium jest umieszczona tablica poświęcona właścicielowi Małszewka – Juliusowi von Quiesowi, który zginął w Kamerunie[3].
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo warmińsko-mazurskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024 [dostęp 2020-12-03] .
- ↑ Mazurscy luteranie odzyskali zaginiony podczas wojny kielich z kościoła w Dźwierzutach [online], dzieje.pl [dostęp 2020-12-03] (pol.).
- ↑ Kościół ewangelicko-augsburski w Dźwierzutach. Leksykon Kultury Warmii i Mazur. [dostęp 2020-12-03]. (pol.).