Komunikacja językowa

Komunikacja językowa – proces porozumiewania się ludzi za pomocą znaków językowych, w formie ustnej lub pisemnej. Wypracowanie teorii komunikacji powiązane jest w szczególności z powstaniem i rozwojem cybernetyki jako nauki o ogólnych zasadach sterowania informacjami i ich przekazu[1].

Komunikacja językowa stanowi szczególną formę przekazywania informacji za pomocą języka (zob. funkcja komunikatywna języka). W procesie tym obecne są następujące elementy i zdarzenia: uczestnicy rozmowy (mówiący, słuchający), treść informacyjna, kodowanie i dekodowanie informacji za pomocą języka (kodu językowego)[1].

Podstawowy model komunikacyjny obrazuje relację między nadawcą a odbiorcą. Pomiędzy tymi dwoma uczestnikami następuje przekaz informacji za pomocą języka, czyli usystematyzowanego kodu, składającego się z różnych znaków i zasad ich łączenia. Treść przekazywana przez nadawcę jest dekodowana, identyfikowana po przyjęciu przez odbiorcę. Efektywne przekazanie komunikatu możliwe jest tylko w przypadku, gdy odbiorca zna kod (język) używany przez nadawcę[1].

Akt mowy

Jeżeli w akcie komunikacyjnym zawarte są określone intencje wobec odbiorcy (jest to prośba, obietnica, pytanie, groźba itd.), wówczas akt ten określa się jako akt mowy.

Akty mowy można podzielić na:

  • udane (fortunne) – takie, które trafiły do właściwego odbiorcy i zostały zinterpretowane zgodnie z intencją nadawcy
  • nieudane (niefortunne) – odebrane przez innego odbiorcę lub niewłaściwie odczytane.

Funkcje wypowiedzi

Według koncepcji Romana Jakobsona można wyróżnić sześć funkcji wypowiedzi[2]:

  • ekspresywna (emotywna) – gdzie największą wagę przykłada się do wyrażenia emocji
  • impresywna (konatywna) – gdy nadawca stara się wpłynąć na odbiorcę
  • przedstawieniowa (poznawcza, informatywna, informacyjna) – gdzie najistotniejszy jest przepływ treści informacyjnych, faktów
  • fatyczna – czyli funkcja mająca na celu utrzymanie kontaktu pomiędzy nadawcą a odbiorcą
  • metajęzykowa – gdy wypowiedź zawężona jest do opisu samego kodu/przekazu językowego
  • poetycka (estetyczna) – gdzie największą wagę przykłada się do doznań estetycznych, sposobu organizacji komunikatu.

Zobacz też

Przypisy

  1. a b c Mistrík 1993 ↓, s. 203.
  2. GrażynaG. Habrajska GrażynaG., Nakłanianie, perswazja, manipulacja językowa, „Acta Universitatis Lodziensis, Folia Litteraria Polonica”, 7 (2), 2005, s. 92 .

Bibliografia

  • JozefJ. Mistrík JozefJ., Encyklopédia jazykovedy, wyd. 1, Bratislava: Obzor, 1993, ISBN 80-215-0250-9, OCLC 29200758  (słow.).
Kontrola autorytatywna (kompetencje społeczne):
  • LCCN: sh85029027
  • GND: 4031883-7
  • NDL: 00566543
  • BnF: 11938923j
  • BNCF: 2303
  • NKC: ph114956
  • J9U: 987007543387305171
  • LNB: 000053298
Encyklopedia internetowa:
  • Britannica: topic/communication
  • Universalis: communication
  • БРЭ: 2085652, 2085692
  • SNL: kommunikasjon
  • Catalana: 0092503
  • DSDE: kommunikation