Kotlety ziemniaczane

Kotlety z pyr
Kotlety ziemniaczane (na dole) podane z surówką.

Kotlety ziemniaczane – kotlety sporządzane z ciasta, którego głównym składnikiem są ziemniaki. Mogą zawierać różne dodatki. Są potrawą charakterystyczną dla kuchni polskiej[1], np. w wersji z serem twarogowym i majerankiem są popularne na Podkarpaciu (Solina, Baligród, Cisna, Olszanica, Lesko, Uherce Mineralne)[2].

Na Liście produktów tradycyjnych polskiego Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi znaleźć można „kładzionki ziemniaczane witanowickie” (Witanowice w woj. małpolskim) mające zazwyczaj szerokość około 10 cm i wysokość około 2 cm[3][4].

Przygotowanie

Ciasto ziemniaczane na kotlety robi się z następujących składników[5]:

  • ugotowanych i odparowanych mączystych, jeszcze ciepłych ziemniaków (składnik główny) przepuszczonych przez maszynkę lub praskę,
  • ewentualnie z dodatkiem uprzednio przesianej mąki pszennej lub mąki ziemniaczanej,
  • jajek, które m.in. łączą ze sobą poszczególne składniki.

Ciasto doprawia się do smaku solą i pieprzem[5]. Do ciasta można dodać usmażoną na tłuszczu posiekaną cebulę[5], ser lub twaróg[1]. Można także sporządzać je z mięsem lub wędzoną rybą, np. dorszem[1].

Kotlety ziemniaczane można sporządzać bez dodatku mąki, jedynie z ziemniaków i jaj jako podstawowych składników, zależy to od rodzaju ziemniaków – ziemniaki mączyste, w przeciwieństwie do wodnistych, nie wymagają dużego dodatku mąki, podobnie jak ziemniaki zmielone zaraz po ugotowaniu i rozrzucone po całej stolnicy celem odparowania wody[5].

Ciasto zarabia się siekając nożem i krótko wyrabia, po czym dzieli na porcje. Z porcji gotowego ciasta formuje się wałek o średnicy 6 cm, który kroi się na plastry o grubości 2 cm, z których kształtuje się owalne lub okrągłe kotlety[5]. Kotlety obtacza się w bułce tartej lub panieruje, po czym smaży po obu stronach na rozgrzanym tłuszczu na złoty kolor[5].

Z półproduktów

Kotlety ziemniaczane można też przygotować z gotowego uszlachetnionego półproduktu, w skład którego wchodzi mieszanka purée ziemniaczanego (susz ziemniaczany) z mąką ziemniaczaną, pszenną, jajami w proszku i przyprawami, po wymieszaniu z wodą, zarobieniu, uformowaniu kotletów i usmażeniu[6].

Podawanie

Kotlety ziemniaczane podaje się z sosem (np. grzybowym, pomidorowym) i surówką[5]. Mogą stanowić danie zasadnicze lub jego uzupełnienie[6].

Zobacz też

Przypisy

  1. a b c Praca zbiorowa: Kuchnia Polska. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, 1989, s. 348, 514. ISBN 83-208-0399-3.
  2. Koła Gospodyń Wiejskich z gmin: Solina, Baligród, Cisna, Olszanica, Lesko, Uherce Mineralne: Podkarpackie Smaki. [w:] Kotlety ziemniaczane z serem [on-line]. podkarpackiesmaki.pl. [dostęp 2017-12-17]. (pol.).
  3. Kładzionki ziemniaczane witanowickie. [w:] Lista produktów tradycyjnych (woj. małopolskie) [on-line]. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. [dostęp 2023-02-08].
  4. mad: Małopolskie przysmaki. Kładzionki witanowickie (przepis). [w:] Gazeta Krakowska (gazetakrakowska.pl) [on-line]. Polska Press Sp. z o.o., 10 października 2019. [dostęp 2021-03-11].
  5. a b c d e f g Krystyna Flis, Aleksandra Procner: Technologia gastronomiczna z towaroznawstwem: Cz. 2. [w:] Ciasto ziemniaczane [on-line]. WSiP, 1988. s. 78 i 79. [dostęp 2017-12-17]. (pol.).
  6. a b Aleksandra Procner: Technologia gastronomiczna z towaroznawstwem: Cz. 1. [w:] Przetwory ziemniaczane [on-line]. WSiP, 2007. s. 154. [dostęp 2017-12-17]. (pol.).