Krajowa Rada Pokoju i Porządku

Krajowa Rada Pokoju i Porządku (taj. คณะรักษาความสงบแห่งชาติ, RTGS: khana raksa khwam sangop haeng chat; skrócona (taj. คสช, RTGS: khosocho)) (NCOP) – to junta wojskowa, która przejęła władzę w Tajlandii w wyniku zamachu stanu z 22 maja 2014 roku[1]. W dniu 20 maja 2014, wojsko ogłosiło stan wojenny w całym kraju, próbując powstrzymać narastający kryzys polityczny w kraju i wymusić ustąpienie demokratycznie wybranego rządu[2]. 22 maja wojsko odsunęło od władzy rząd Yingluck Shinawatry i utworzyło Krajową Radę Pokoju i Porządku do przejęcia kontroli nad państwem. Junta ocenzurowała media, zawiesiła konstytucję i zatrzymała członków tajlandzkiego rządu[3].

Nazwa

Pierwsza nazwa przyjęta przez juntę brzmiała: Krajowa Rada Utrzymania Pokoju i Porządku (ang. "National Peace and Order Maintaining Council", skrót "NPOMC")[4]. Nazwa została później zmieniona na "Krajowa Rada Pokoju i Porządku" (ang. "National Council for Peace and Order", skrót "NCPO") w dniu 24 maja 2014 roku[5].

Skład NCOP

W dniu 22 maja 2014 NCOP ogłosiła skład[6] i oświadczyła, że jej przywódca będzie wykonywać wszystkie uprawnienia i obowiązki, które prawo przewiduje dla premiera i rządu, do czasu wyboru lub wyznaczenia nowego premiera[7].

23 maja NCPO ogłosiła, że krótko- i długoterminowe krajowe strategie administracyjne zostaną określone przez jej lidera. Rada przydzieliła swoich członków do ministerstw i agencji rządowych[8].

W dniu 24 maja 2014 NCPO rozwiązała Senat i nadała władzę ustawodawczą swojemu liderowi[9]. Jednocześnie nakazała sądowi, by działał zgodnie ze swoimi dyrektywami[10]. Później tego samego dnia przeniosła generała Adul'a Saengsingkaewa, Dyrektoraa Generalnego Królewskiej Tajlandzkiej Policji, a także jego zastępcę, na nieaktywne stanowisko w Kancelarii Premiera. Adul został zastąpiony przez generała policji Watcharapola Prasarnrajkita[11].

26 maja król Bhumibol Adulyadej zatwierdził zamach stanu, formalnie mianując generała Prayutha Chan-ocha na "odpowiedzialnego za administrację publiczną" od dnia 24 maja[12]. Królewska aprobata była postrzegana jako klucz do legitymizacji zamachu stanu[13].

Reakcje na zamach stanu

  • Kanada Kanada – Minister spraw zagranicznych John Baird potępił zamach stanu i powiedział: "Ta decyzja narusza zasady demokratyczne w Tajlandii i stoi w jaskrawym kontraście z wcześniejszymi zapewnieniami armii, że jej rola będzie ograniczona do zapewnienia porządku publicznego. Mamy nadzieję i oczekujemy, że wojsko tajlandzkie przywróci w Tajlandii rządy cywilne tak szybko, jak to jest możliwe, z poszanowaniem demokratycznych procesów i praworządności, zapewnienia wolności słowa i zgromadzeń oraz zagwarantowania sprawiedliwego procesu dla tych, którzy zostali zatrzymani."[14]
  • Unia Europejska UE – Europejska Służba Działań Zewnętrznych (EEAS) wezwała wojskowych do zaakceptowania i poszanowania konstytucyjnego autorytetu władzy cywilnej i podkreśliła "znaczenie jak najszybszego przeprowadzenia wiarygodnych i pluralistycznych wyborów".
  • Francja Francja – Prezydent François Hollande potępił zamach stanu i wezwał do "natychmiastowego powrotu do konstytucyjnego porządku i do przeprowadzenia wyborów"[15].
  • ONZ – Ban Ki-moon, Sekretarz generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych, wydał oświadczenie wyrażające zaniepokojenie zamachem stanu i wezwał do "szybkiego powrotu do konstytucyjnych, cywilnych, demokratycznych rządów" i ruchu w kierunku współpracy między stronami[16].
  • Stany Zjednoczone USA – Sekretarz Stanu John Kerry potępił zamach stanu i powiedział, że "Ten akt będzie miał negatywne konsekwencje dla stosunków między Stanami Zjednoczonymi a Tajlandią, szczególnie dla naszych relacji z tajskim wojskiem"[17].
  • Wielka Brytania Wielka Brytania – Wielka Brytania wyraziła zaniepokojenie zamachem, jednak nie posunęła się tak daleko, aby go potępić. Brytyjskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych wezwało brytyjskich podróżnych do przestrzegania zaleceń dotyczących podróży i stwierdziło: "Jesteśmy zaniepokojeni ogłoszeniem wojskowego zamachu stanu w Tajlandii i uważnie śledzimy rozwój sytuacji. Wzywamy wszystkie strony do odłożenia na bok dzielących ich różnic i przestrzegania wartości: demokracji i rządów prawa, co oczywiście leży w interesie Tajlandii."[18]

Przypisy

  1. Thai military declares coup, detains party leaders. www.usatoday.com. [dostęp 2014-05-22]. (ang.).
  2. Riot police pulled out. www.bangkokpost.com. [dostęp 2014-05-20]. (ang.).
  3. Thai military takes over in coup - again. www.cnn.com. [dostęp 2014-05-22]. (ang.).
  4. National Peace and Order Maintaining Council Announcement 1/2014. web.archive.org. [dostęp 2014-05-22]. (ang.).
  5. Junta summons TV operators, TV network operators. nationmultimedia.com. [dostęp 2014-05-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-25)]. (ang.).
  6. รัฐประหารผ่าทางตัน. mgronline.com. [dostęp 2014-05-22]. (taj.).
  7. Coup leader to act as PM pending new premier appointment. nationmultimedia.com. [dostęp 2014-05-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-22)]. (ang.).
  8. 'คสช.' ประกาศฉ.22 จัดส่วนงาน-กำหนดหน้าที่ความรับผิดชอบ. www.thairath.co.th. [dostęp 2014-05-23]. (taj.).
  9. Senate dissolved, police chief sacked. www.bangkokpost.com. [dostęp 2014-05-24]. (ang.).
  10. รวมประกาศ-คำสั่งคณะรักษาความสงบแห่งชาติ. www.mgronline.com. [dostęp 2014-05-22]. (taj.).
  11. คสช.ย้าย “อดุลย์-ธาริต-นิพัทธ์” เข้ากรุสำนักนายกฯ-ยุบวุฒิสภา. www.mgronline.com. [dostęp 2014-05-24]. (taj.).
  12. ประกาศแต่งตั้งหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ. www.ratchakitcha.soc.go.th. [dostęp 2014-05-26]. (taj.).
  13. Thai coup: Leader Gen Prayuth receives royal endorsement. www.bbc.com. [dostęp 2014-05-26]. (ang.).
  14. Thailand coup leaders hold ex-PM Yingluck Shinawatra. www.cbc.ca. [dostęp 2014-05-22]. (ang.).
  15. Hollande condemns Thai coup, calls for elections. www.nationmultimedia.com. [dostęp 2014-05-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-22)]. (ang.).
  16. Statement attributable to the Spokesman for the Secretary-General on Thailand. www.un.org. [dostęp 2014-05-22]. (ang.).
  17. Thai coup draws swift condemnation; U.S. says reviewing aid. www.reuters.com. [dostęp 2014-05-22]. (ang.).
  18. Britain ‘concerned’ by Thailand coup. www.expatica.com. [dostęp 2014-05-22]. (ang.).