Lubiszewo Tczewskie

Wikipedia:Weryfikowalność
 Ten artykuł od 2012-03 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Lubiszewo Tczewskie
wieś
Ilustracja
Kościół pw. Świętej Trójcy
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

tczewski

Gmina

Tczew

Liczba ludności (2011)

486[2]

Strefa numeracyjna

58

Kod pocztowy

83-112[3]

Tablice rejestracyjne

GTC

SIMC

0175716

Położenie na mapie gminy wiejskiej Tczew
Mapa konturowa gminy wiejskiej Tczew, w centrum znajduje się punkt z opisem „Lubiszewo Tczewskie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Lubiszewo Tczewskie”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Lubiszewo Tczewskie”
Położenie na mapie powiatu tczewskiego
Mapa konturowa powiatu tczewskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Lubiszewo Tczewskie”
Ziemia54°05′04″N 18°42′26″E/54,084444 18,707222[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Lubiszewo Tczewskie (kaszb. Lubiszéwò) – wieś kociewska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie tczewskim, w gminie Tczew.

Położenie

Wieś znajduje się ok. 6 km na zachód od Tczewa, w dolinie Motławy-Szpęgawy przy DW224. W pobliżu miejscowości znajduje się węzeł drogowy Stanisławie A1 z 224. Na południowy zachód od wsi ciągną się tzw. wzgórza lubiszewskie (pagórki, będące drumlinami).

W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Lubiszewo Tczewskie, po jej zniesieniu w gromadzie Tczew. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie gdańskim.

We wsi znajduje się Pracowniczy Ogród Działkowy im. Sambora.

Historia

We wczesnym średniowieczu znajdował się w Lubiszewie pomorski gród książęcy, pełniący przez pewien czas (do 1253) rolę stolicy jednego z księstw dzielnicowych. Z 1198 pochodzi pierwsza wzmianka o kościele św. Trójcy – książę Grzymisław przyznał patronat nad nim domowi zakonnemu joannitów w Starogardzie[4]. W 1253 książę Sambor II przeniósł swoją siedzibę z Lubiszewa do Tczewa. Kolejny władca, Mściwój II, w 1278 nadał całe Lubiszewo joannitom. Powstał tu jeden z domów zakonnych. W 1370 joannici odsprzedali wszystkie swoje dobra na Pomorzu Gdańskim zakonowi krzyżackiemu. Zapewne od tego czasu datuje się upadek grodu w Lubiszewie.

W pobliżu wsi stoczono kilka starć, z których najbardziej znane są bitwa nad Jeziorem Lubiszewskim (niekiedy „bitwa pod Lubieszowem”) z 17 kwietnia 1577 w trakcie 2-letniej wojny Rzeczypospolitej ze zbuntowanym Gdańskiem oraz bitwa pod Tczewem 17-18 sierpnia 1627 podczas wojny polsko-szwedzkiej (1626–1629).

Zabytki

Według rejestru zabytków NID[5] na listę zabytków wpisane są:

Pośrodku wsi (zapewne na miejscu wczesnośredniowiecznego grodu) znajduje się gotycki kościół Św. Trójcy z 1. połowy XIV wieku (przebudowany w XIX wieku) z wieżą z roku 1573. Wnętrze kryte płaskim stropem, wystrój głównie barokowy i rokokowy z XVIII wieku: ołtarz główny i dwa boczne; ambona w kształcie łodzi żaglowej, o którą wspierają się wielka kotwica i św. Piotr z siecią; chrzcielnica w kształcie wieloryba, z którego paszczy wynurza się Jonasz trzymający naczynie do wody chrzcielnej. Najcenniejszymi elementami są dwie rzeźby gotyckie: grupa św. Trójcy (Tron Łaski) z ok. 1420 oraz słynąca łaskami figurka Madonny z ok. 1380. Ta ostatnia figurka została koronowana koronami papieskimi 31 sierpnia 1997 i jednocześnie dekretem biskupim ustanowiono w Lubiszewie Sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia.

Ponadto we wsi znajduje się spichrz i kilka domów z pierwszej połowy XIX wieku. Na północnym brzegu jeziora leży grodzisko cyplowe.

Związani z Lubiszewem

  • Ks. Bolesław Piechowski – kuratus lubiszewski w latach 1926-1939, męczennik za wiarę. Dla upamiętnienia jego śmierci przy kościele w Lubiszewie postawiono pomnik (krzyż) autorstwa artysty rzeźbiarza Ignacego Zelka.

Zobacz też

Inne miejscowości z prefiksem Lubisz/Lubiesz: Lubiszewo, Lubieszyn, Lubieszynek, Lubieszewo, Lubiszyn, Lubiesz.

Przypisy

  1. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 70284
  2. ↑ Wieś Lubiszewo Tczewskie w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2019-11-05] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 672 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
  4. ↑ Roczniki Towarzystwa Naukowego w Toruniu, R. 10, (1903), s. 30, nakł. Towarzystwa Naukowego [dostęp 2020-01-25] .
  5. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2022-01-02] .

Linki zewnętrzne

  • Lubiszewo, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 243 .
  • Lubiszewo, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 417 .
  • Zdjęcia Lubiszewa Tczewskiego w Trsovii – niekomercyjnej galerii zdjęć Tczewa i okolic. trsovia.eu. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-04)].
  • p
  • d
  • e
Gmina Tczew
Wsie
Kolonie
Osady
Części wsi
Przysiółek wsi

Herb gminy Tczew