Marsz Radetzky’ego
Ten artykuł dotyczy utworu Johanna Straussa. Zobacz też: inne znaczenia tego terminu. |
Marsz Radetzkiego (długość 2:33) | |
Kompozytor | Johann Strauss (ojciec) |
---|---|
Opus/Oznaczenie | 228 |
Czas powstania | 1848 |
Dedykacja | Joseph Radetzky |
Marsz Radetzkiego[1] (lub Marsz Radetzky’ego[2]) (niem. Der Radetzky-Marsch) – utwór muzyczny skomponowany przez Johanna Straussa (ojca) (op. 228) na uroczysty bankiet, wydany przez habsburski Dom Panujący w Wiedniu 31 sierpnia 1848.
Historia
Utwór został skomponowany przez Straussa 30 sierpnia 1848 roku. Jego premiera odbyła się w Wiedniu podczas bankietu wydanego przez cesarza Ferdynanda I i rodzinę panującą[3]. Bankiet i utwór zostały zadedykowane austriackiemu feldmarszałkowi Josephowi Radetzkiemu (Radeckiemu), dowodzącemu w bitwie pod Custozą. W lipcu 1849 r. był grany podczas uroczystego wjazdu 82-letniego dowódcy do zdobytej podczas Wiosny Ludów Wenecji.[4]
Orkiestrowa wersja została napisana przez Leopolda Weningera, nazistowskiego kompozytora[5], szefa okręgowego biura muzycznego NSDAP[6]. W 2001 roku powstała zrewidowana wersja orkiestrowa Nikolausa Harnoncourta[5], bazująca na oryginale, znalezionym w 1999 roku[7]. W 2019 roku Daniel Froschauer, członek zarządu Filharmoników Wiedeńskich zlecił archiwum muzycznemu zarejestrowanie wszystkich zmian drukarskich Marszu Radetzkiego[8]. Skorygowano błędy w druku, przekreślono zbędne nuty, pominięto partie perkusyjne[9].
Obecnie grany jest podczas rund honorowych na zawodach jeździeckich i imprezach niepodległościowych oraz na zakończenie każdego Koncertu Noworocznego w Wiedniu, kiedy publiczność tradycyjnie klaszcze w rytm muzyki (co jest tradycją od 1848 roku)[5].
Przypisy
- ↑ Radetzky. Wielki słownik ortograficzny PWN. [dostęp 2012-05-15].
- ↑ Roth Joseph, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2012-05-15] .
- ↑ "Marsz Radetzkiego" [online], salon24.pl, 31 sierpnia 2018 [dostęp 2022-05-11] (pol.).
- ↑ AndrzejA. Chwalba AndrzejA., Historia powszechna. XIX wiek, Warszawa: PWN, 2012 .
- ↑ a b c Peter Uehling: Der „Radetzky-Marsch“ und seine Wiener Neufassung. Berliner Zeitung, 30.12.2019. [dostęp 2020-01-01]. (niem.).
- ↑ PhPepperShop E.-CommerceP.E.C. Solution PhPepperShop E.-CommerceP.E.C., RADETZKY-MARSCH (nach der Urfassung) - Wiener Musik - www.printmusic.at [online], www.printmusic.at, 11 maja 2022 [dostęp 2022-05-11] (niem.).
- ↑ „Radetzky-Marsch“: Neue Noten für die Philharmoniker. Die Presse, 12.12.2019. [dostęp 2020-01-01]. (niem.).
- ↑ WIENERW. PHILHARMONIKER- WIENERW., Die philharmonische Fassung des Radetzky-Marsches [online], www.wienerphilharmoniker.at [dostęp 2022-05-11] (niem.).
- ↑ 12 12 2019 Um 18:26, „Radetzky-Marsch“: Neue Noten für die Philharmoniker [online], Die Presse, 12 grudnia 2019 [dostęp 2022-05-11] (niem.).
Linki zewnętrzne
- Marsz Radetzky’ego w wyk. Orkiestry Filharmonii Wiedeńskiej i publiczności (video)
- Britannica: topic/Radetzky-March-by-Strauss-The-Elder