Matthäus Apelt

Matthäus Apelles von Löwenstern
Imię i nazwisko

Matthäus Apelles

Data i miejsce urodzenia

20 kwietnia 1594
Prudnik

Pochodzenie

niemieckie

Data i miejsce śmierci

11 kwietnia 1648
Wrocław

Zawód

kompozytor

Multimedia w Wikimedia Commons
Pieśń Ninie wszytki wysławiajmy Boga zmiłowanie z 1644 autorstwa Matthäusa Apelta

Matthäus Apelt, właściwie Matthäus Apelles von Löwenstern (ur. 20 kwietnia 1594 w Prudniku, zm. 11 kwietnia 1648 we Wrocławiu[1]) – niemiecki kompozytor.

Życiorys

Matthäus był synem prudnickiego rymarza. W 1610–1613 uczęszczał do gimnazjum w Brzegu. Od 1613 do 1625 pracował jako kantor i nauczyciel śpiewu w Prudniku i Głubczycach[2][3]. Jednym z jego uczniów był Wenzel Scherffer von Scherffenstein[4].

W 1625 roku Henryk Wacław Podiebradowicz oznaczył Apelta jako jego kierownik muzyczny i skarbnik w Bierutowie. Prowadził kapelę dworską oraz chór[5]. W 1631 cesarz Ferdynand II Habsburg nadał mu tytuł Radcy Cesarskiego. W 1634 otrzymał predykat von Löwenstern. Został kapelmistrzem książąt oleśnickich w 1635. W 1637 złożył swój podpis na akcie nadania praw miejskich Międzyborza[4].

Jego pierwsza żona zmarła w 1636. W 1637 ożenił się ponownie z wdową Barbarą von Tarnau und Kühschmal. Stał się wówczas właścicielem Karwińca[4].

W 1639 stał się sekretarzem księcia Karola Fryderyka I w Oleśnicy[4]. Po zajęciu zamku oleśnickiego przez wojska szwedzkie razem z księciem przeniósł się do Wrocławia. Zamieszkał w pobliżu wrocławskiej rezydencji książąt oleśnickich. Zmarł 11 kwietnia 1648. Został pochowany w katedrze św. Marii Magdaleny we Wrocławiu[4].

W 1664, już po śmierci Apelta, w drukarni Baumanna G. juniora we Wrocławiu wydano dedykowany księciu Karolowi Fryderykowi, jego żonie, córce oraz innym książęcym personom zbiór 30 pieśni świeckich zatytułowany Fruelings – Mayen. Jego egzemplarz zachował się w Bibliotece Uniwersyteckiej we Wrocławiu[4].

Praca muzyczna

Jako muzyk, Matthäus Apelt używał włoskiego stylu koncertowego. Tworzył pieśni religijne, które były bardzo popularne w swoim czasie, kilka motetów, czasem organizował koncerty muzyki sakralnej. W swoim życiu napisał ponad 30 pieśni[3].

Do jego najbardziej znanych prac należą:

  • Chrystusie, Wspomożeniemeś wspólnoty Krzyżowej (Christe, du Beistand deiner Kreuzgemeine)[6]
  • Ninie wszytki wysławiajmy Boga zmiłowanie (Nun preiset alle Gottes Barmherzigkeit)[7]
  • Gdaż jeśm ja w trwodze, niedoli (Wenn ich in Angst und Noth)[8]

Przypisy

  1. Matthäus Apelles von Löwenstern [online], hymnary.org [dostęp 2019-05-11]  (ang.).
  2. FranciszekF. Dendewicz FranciszekF., Matthäus Apelles von Löwenstern, [w:] LidiaL. Procner, Sławne postacie pogranicza polsko-czeskiego Euroregionu Pradziad – wspólne dziedzictwo historyczne, CzesławC. Kowalczyk, Nysa: powiat nyski, 2007, s. 97, ISBN 978-83-60431-09-2 .
  3. a b Matthäus Apelles von Löwenstern [online], hymntime.com [dostęp 2019-05-11] .
  4. a b c d e f Matthäus Appelles von Löwenstern [online], olesnica.nienaltowski.net [dostęp 2019-05-11] .
  5. Esaiasz Reusner starszy – nadworny lutnista książąt oleśnickich [online], olesnica.nienaltowski.net [dostęp 2019-05-11] .
  6. BWV 275 – Christe, du Beistand deiner Kreuzgemeine [online], kbpp.org.pl [dostęp 2020-04-10]  (pol.).
  7. BWV 391 – Nun preiset alle Gottes Barmherzigkeit [online], kbpp.org.pl [dostęp 2020-04-10]  (pol.).
  8. BWV 427 – Wenn ich in Angst und Noth [online], kbpp.org.pl [dostęp 2020-04-10]  (pol.).
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 000000007367500X
  • VIAF: 2734181
  • LCCN: n2016063536
  • GND: 119008068
  • BnF: 147679548
  • NKC: mub20211114375
  • NTA: 092786219
  • PLWABN: 9810566254905606
  • NUKAT: n2011113614
  • RISM: people/177433
  • WorldCat: lccn-n2016063536