Maulaj Abd ar-Rahman

Maulaj Abd ar-Rahman
ilustracja
sułtan Maroka
Okres

od 1822
do 1859

Poprzednik

Maulaj Sulajman

Dane biograficzne
Dynastia

Alawici

Data i miejsce urodzenia

1778
Marrakesz

Data i miejsce śmierci

28 sierpnia 1859
Meknes

Sułtan Abd ar-Rahman na obrazie Eugène Delacroix

Maulaj Abd ar-Rahman (arab. عبد الرحمن بن هشام = ʿAbd ar-Raḥman ibn Hišām, ur. 1778 w Marrakeszu, zm. 28 sierpnia 1859 w Meknesie) – sułtan Maroka z dynastii Alawitów, syn Hiszama. Panował w latach 1822–1859.

Maulaj Abd ar-Rahman wstąpił na tron jako następca swojego stryja Maulaja Sulajmana. Po uspokojeniu buntu marabutów i bractw islamskich, wywołanego rządami poprzednika, rozpoczął rozbudowę administracji kraju. Wzmocnił przez to kontrolę państwa nad plemionami Berberów w górach Atlas. Zdołał stłumić liczne powstania przeciw swojej władzy w tym regionie. Dla zdobycia poparcia społeczeństwa dla swojej polityki sułtan musiał jednak wspierać islamskie bractwa, które miały duży wpływ na prosty lud i górskie plemiona.

Mimo sukcesów w umacnianiu władzy w kraju Abd ar-Rahman poniósł kilka porażek w polityce zagranicznej. W 1829 roku atlantyckie porty Al-Araisz, Asila i Tetuan zostały zbombardowane przez austriacką flotę, ponieważ marokańscy piraci zagrażali europejskiemu handlowi morskiemu na Morze Śródziemne i Atlantyku. W 1836 roku w podobnych okolicznościach okręty wojenne Stanów Zjednoczonych zaatakowały Maroko. Dopiero wtedy Abd ar-Rahman zdołał powstrzymać piratów.

Za rządów Maulaja Abd ar-Rahmana doszło także do konfrontacji z Francją, która w 1830 roku zajęła sąsiedną Algierię i natrafiła tam na opór wspieranego przez Maroko emira Abd al-Kadira. Kiedy napięte stosunki przerodziły się w wojnę, wojska marokańskie zostały w 1844 roku rozbite przez francuską armię. Maroko musiało zaprzestać wspierania Abd al-Kadira i zgodzić się na ustanowienie granicy z Algierią na warunkach podyktowanych przez Francję (traktat pokojowy w Tangerze). Mimo porażek za granicą sułtanowi Maroka udało się jednak utrzymać pod kontrolą wpływy europejskich mocarstw w swoim kraju.

Bibliografia

  • Ulrich Haarmann: Geschichte der Arabischen Welt. C.H. Beck München, 2001, ISBN 3-406-38113-8
  • Stephan und Nandy Ronart: Lexikon der Arabischen Welt. Artemis Verlag Düsseldorf, 1972, ISBN 3-7608-0138-2
  • p
  • d
  • e
Idrysydzi
  • Idris I (788–791)
  • Idris II (791–826)
  • Muhammad ibn Idris (828–836)
  • Ali ibn Idris (836–848)
  • Jahja I (848–864)
  • Jahja II (864–874)
  • Ali ibn Umar (874–883)
  • Jahja III (883–904)
  • Jahja IV (904–925)
  • Hassan I al-Hadżam (925–927)
  • Al-Kasim Kannun (937–948)
  • Abu al-Aisz Ahmad (948–954)
  • Hassan II (954–974)
Fatymidzi
Almorawidzi
Almohadzi
Marynidzi
Sułtani
  • Abu Jahja Abu Bakr (1248–1258)
  • Umar ibn Jahja (1258–1259)
  • Abu Jusuf Jakub (1259–1286)
  • Abu Jakub Jusuf (1286–1307)
  • Abu Sabit (1307–1308)
  • Abu ar-Rabi (1308–1310)
  • Abu Said Usman II (1310–1331)
  • Abu al-Hassan Ali I (1331–1351)
  • Abu Inan Faris (1350–1358)
  • Muhammad II as-Said (1358–1359)
  • Abu Salim Ali II (1359–1361)
  • Abu Umar Taszfin (1361)
  • Abu Zajjan Muhammad III (1361–1366)
  • Abu al-Faris Abd al-Aziz I (1366–1372)
  • Abu al-Abbas Ahmad (1372–1384)
  • Abu Zajjan Muhammad IV (1384–1386)
  • Muhammad V (1386–1387)
  • Abu al-Abbas Ahmad (1387–1393)
  • Abd al-Aziz II (1393–1396)
  • Abu Amir Abdullah (1396–1398)
  • Abu Said Usman III (1398–1421)
  • Abdulhak II (1421–1465)
  • okres anarchii (1465–1472)
Wattasydzi
Sułtani
Sadyci
Sułtani
Pierwszy okres
Linia z Fezu
  • Muhammad asz-Szajch al-Mamun (1604–1613)
  • Abd Allah II (1613–1623)
  • Abd al-Malik (1623–1627)
Linia z Marrakeszu
  • Zidan Abu Maali (1603–1627)
  • Abu Marwan Abd al-Malik II (1627–1631)
  • Al-Walid ibn Zidan (1631–1636)
  • Muhammad asz-Szajch as-Saghir (1636–1655)
  • Ahmad al-Abbas (1655–1659)
Alawici
Sułtani Maroka
Królowie Maroka
  • Muhammad V (1957–1961)
  • Hassan II (1961–1999)
  • Muhammad VI (od 1999)
  • p
  • d
  • e
Dynastia Marynidów
  • Abu Jahja Abu Bakr (1248–1258)
  • Umar ibn Jahja (1258–1259)
  • Abu Jusuf Jakub (1259–1286)
  • Abu Jakub Jusuf (1286–1307)
  • Abu Sabit (1307–1308)
  • Abu ar-Rabija (1308–1310)
  • Abu Said Usman II (1310–1331)
  • Abu al-Hassan Ali I (1331–1351)
  • Abu Inan Faris (1350–1358)
  • Muhammad II as-Said (1358–1359)
  • Abu Salim Ali II (1359–1361)
  • Abu Umar Taszfin (1361)
  • Abu Zajjan Muhammad III (1361–1366)
  • Abu al-Faris Abd al-Aziz I (1366–1372)
  • Abu al-Abbas Ahmad (1372–1384)
  • Abu Zajjan Muhammad IV (1384–1386)
  • Muhammad V (1386–1387)
  • Abu al-Abbas Ahmad (1387–1393)
  • Abd al-Aziz II (1393–1396)
  • Abu Amir Abdullah (1396–1398)
  • Abu Said Usman III (1398–1421)
  • Abdulhak II (1421–1465)
Dynastia Wattasydów
Dynastia Saadytów
Linia z Fezu
  • Muhammad asz-Szajch al-Mamun (1608–1613)
  • Abdullah II (1613–1623)
  • Abd al-Malik (1623–1627)
Linia z Marrakeszu
  • Zidan Abu Maali (1608–1627)
  • Abu Marwan Abd al-Malik II (1627–1631)
  • Al-Walid ibn Zidan (1631–1636)
  • Muhammad asz-Szajch as-Saghir (1636–1655)
  • Ahmad al-Abbas (1655–1659)
Dynastia Alawitów
Kontrola autorytatywna (osoba):
Encyklopedia internetowa:
  • Britannica: biography/Abd-ar-Rahman
  • NE.se: abd-ar-rahman-ibn-hisham
  • SNL: Abdurrahman_ibn_Hisham
  • Catalana: 0000142