Mieczysław Sołtys

Mieczysław Sołtys
Ilustracja
Mieczysław Sołtys na pocztówce wydanej we Lwowie, [1918–1936]
Data i miejsce urodzenia

7 lutego 1863
Lwów

Pochodzenie

polskie

Data i miejsce śmierci

11 listopada 1929
Lwów

Gatunki

muzyka poważna, muzyka romantyczna

Zawód

kompozytor, dyrygent, pedagog

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Kawaler Orderu Franciszka Józefa (Austro-Węgry)
Multimedia w Wikimedia Commons
Dom Mieczysława i Adama Sołtysów przy ul. Samczuka 28 (dawna ul. Poniatowskiego) we Lwowie
Grobowiec Mieczysława i Adama Sołtysów na Cmentarzu Łyczakowskim

Mieczysław Sołtys (ur. 7 lutego 1863 we Lwowie, zm. 11 listopada 1929 tamże) – polski kompozytor, dyrygent, pedagog i organizator życia muzycznego.

Życiorys

Urodził się w rodzinie Józefa (1836–1887), urzędnika, i Michaliny z Łyczkowskich (1836–1915)[1]. Po ukończeniu szkoły ludowej i gimnazjum, od 1881 kształcił się pod kierunkiem Karola Mikulego w Konserwatorium Galicyjskiego Towarzystwa Muzycznego we Lwowie. Równolegle studiował na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Lwowskiego. Kontynuował studia od 1887 w Konservatorium der Gesellschaft für Musikfreundew Wiedniu (kompozycja), następnie w Paryżu (kontrapunkt i muzyka organowa w szkole Eugène Gigout). Wrócił do Lwowa w 1891 i został profesorem, a od 1899 dyrektorem Konserwatorium Galicyjskiego Towarzystwa Muzycznego we Lwowie (przemianowanego po odzyskaniu przez Polskę niepodległości na „Polskie Towarzystwo Muzyczne we Lwowie”) i dyrektorem artystycznym Towarzystwa. Należał do Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego. Uczył gry na fortepianie oraz przedmiotów teoretycznych. Był także krytykiem muzycznym i redaktorem Wiadomości Artystycznych (18971899). Był główną postacią życia muzycznego Lwowa.

Jego twórczość obejmuje niemal wszystkie gatunki i formy, przede wszystkim jednak muzykę dramatyczną, w tym opery:

  • komiczne (Rzeczpospolita Babińska i Panie Kochanku),
  • romantyczne (Jezioro Dusza oraz Maria albo Opowieść kresowa według Marii Malczewskiego) oraz
  • dramat muzyczny Nieboska komedia według Krasińskiego.

Wystawiono je m.in. na scenie Teatru Wielkiego we Lwowie.

Spośród utworów orkiestrowych najważniejsze jego dzieła to:

  • Symfonia b-moll
  • poematy symfoniczne
  • Koncert fortepianowy c-moll

Skomponował także oratoria:

Był dwukrotnie żonaty. Po raz pierwszy (od 1887) z Marią Józefą z Morawieckich (1860–1899), pianistką, z którą miał córkę Marię (1888–1918) oraz syna Adama, po raz drugi (od 1901) z Marią Wiktorią z Bibułowiczów (primo voto Jaszek). Drugie małżeństwo było bezdzietne[1].

Został pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim (kwatera 72-169)[2][3].

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. a b Sołtysowie [online], Soltysowie [dostęp 2022-05-08] .
  2. Grobowiec Rodziny Sołtysów - Cmentarz Łyczakowski [online], cmentarzlyczakowski.pl [dostęp 2022-05-08]  (pol.).
  3. Pogrzeb ś. p. Mieczysława Sołtysa. „Gazeta Lwowska”, s. 4, Nr 264 z 16 listopada 1929. 
  4. M.P. z 1929 r. nr 276, poz. 638 „ za zasługi na polu sztuki muzycznej”.
  5. Mieczysław Sołtys | Życie i twórczość | Artysta [online], Culture.pl [dostęp 2022-05-08]  (pol.).

Bibliografia

  • Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995, s. 828. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).
  • The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. S. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).
  • «Śluby Jana Kazimierza» – oratorium M. Sołtysa nadaje radio w rocznicę śmierci kompozytora. „Wschód”, s. 8, Nr 29 z 10 listopada 1936. 
  • Kwartalnik „Cracovia Leopolis” 1/2001 [1] – skrót życiorysu, opracowanego przez wnuczkę, Marię Sołtys-Pigłę.

Linki zewnętrzne

  • Mieczysław Sołtys – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
  • Strona internetowa poświęcona Mieczysławowi i Adamowi Sołtysom (dostęp 2013-08-05).
  • Utwory Mieczysława Sołtysa w bibliotece Polona.
  • p
  • d
  • e
Polska muzyka romantyzmu
Kompozytorzy
Wirtuozi
Ważniejsze utwory
Czasopisma muzyczne
Drukarnie
Początki badań etnograficznych
Inne sztuki
  • ← Muzyka klasycyzmu
  • ISNI: 0000000110731542
  • VIAF: 81816076
  • LCCN: n2009004147
  • GND: 137651775
  • BnF: 16427630c
  • NKC: js2010609657
  • PLWABN: 9810622392005606
  • RISM: people/41000361
  • PWN: 3977560