Nigeryjska Marynarka Wojenna

Nigerian Navy

Państwo	Nigeria
Siły zbrojne	Nigeryjskie Siły Zbrojne
Data utworzenia	1956
Prefiks	NNS
Bandera
Multimedia w Wikimedia Commons

Nigeryjska Marynarka Wojenna (ang. Nigerian Navy) – morski rodzaj Nigeryjskich Sił Zbrojnych.

Historia

Początki współczesnej marynarki wojennej Nigerii sięgają 1956 roku, kiedy jeszcze była ona kolonią brytyjską^[1]. Wielka Brytania przygotowywała się wówczas do usamodzielnienia Nigerii i utworzyła zalążek jej sił morskich, w celu szkolenia kadr. Marynarka początkowo liczyła 200 osób ochotniczego personelu, a w 1960 roku – 555^[1]. W lipcu 1959 roku została utworzona przez Brytyjczyków Królewska Nigeryjska Marynarka (Royal Nigerian Navy). W tym samym roku otrzymała ona kilka małych brytyjskich okrętów z okresu II wojny światowej, w tym trałowiec „Nigeria” (wycofany w 1962 roku), barkę desantową „Lokoja” typu LCT(4) i trzy kutry patrolowe^[2]. Nigeria uzyskała następnie niepodległość 1 października 1960 roku, a od 1963 roku jest republiką i jej marynarka utraciła tytuł „królewskiej”^[3]. Do 1964 roku służyli w niej jeszcze brytyjscy oficerowie^[1].

W 1961 roku Nigeria zakupiła pierwszy nowo zbudowany okręt – patrolowiec „Enugu”, a w 1965 roku zbudowaną w Holandii fregatę „Nigeria”, która stała się jej największą jednostką, pełniącą funkcje okrętu szkolnego i flagowego^[2]. Poza nimi, do końca lat 60. marynarka otrzymała jedynie kilka dalszych okrętów patrolowych^[2]. Niewielka marynarka nigeryjska pozostała lojalna wobec rządu podczas wojny domowej z separatystyczną Biafrą (1967–70) i posłużyła do skutecznej blokady morskiej Biafry^[1]. Biafra zdobyła jedynie patrolowiec „Vigilance”, który został następnie zatopiony przez okręty nigeryjskie 10 września 1967 roku^[2]. W październiku 1969 roku na skutek działań wojennych utracono patrolowiec „Ogoja” w delcie Nigru^[2]. Marynarka wspierała też lądowania w Bonny i Calabarze^[1].

W latach 70. marynarka Nigerii została znacznie rozbudowana i do 1982 roku wzbogaciła się o liczne nowoczesne okręty, w tym zbudowaną w Niemczech fregatę rakietową „Aradu”, cztery korwety budowy brytyjskiej, sześć kutrów rakietowo-artyleryjskich budowy niemieckiej i francuskiej, dwa okręty desantowe budowy niemieckiej i dalsze patrolowce^[4]. Stała się wówczas najnowocześniejszą marynarką spośród międzyzwrotnikowych państw Afryki i jedyną w Afryce używającą okrętów przenoszących śmigłowce^[1]. Liczba personelu wzrosła z 1720 w 1970 do około 5000 w 1990 roku^[1]. Głównymi zadaniami marynarki na wodach Nigerii stało się zwalczanie piractwa, przemytu i ochrona rybołówstwa^[5].

Pomimo zakupu nowych okrętów, już jednak od początku lat 80. marynarka zaczęła cierpieć z powodu chronicznego braku funduszy, co razem z brakami w wyszkoleniu i dbałości o sprzęt powodowało trudność z utrzymaniem okrętów we właściwym stanie oraz ich awarie^[1]. Część stosunkowo nowych okrętów szybko utraciła status operacyjny i były remontowane po dłuższym czasie lub wcale^[6]. W połowie lat 80. wycofano z tych przyczyn fregatę „Obuma” (ex „Nigeria”) i korwetę „Otobo”, a druga korweta „Dorina” zatonęła w porcie^[2]. Jedynymi nowymi okrętami, które doszły pod koniec lat 80, były dwa zbudowane we Włoszech niszczyciele min^[2]. Na początku lat 90. sprawne okręty nigeryjskie brały udział w misji wojskowej organizacji państw afrykańskich ECOMOG monitorującej wojnę domową w Liberii^[6].

Po okresie stagnacji, w toku którego jedynie część z posiadanych okrętów była operacyjna, sytuacja zaczęła się poprawiać dopiero na początku XXI wieku^[7]. Możliwości patrolowania strefy ekonomicznej przywróciły cztery przejęte z amerykańskiej Straży Wybrzeża w latach 2002-03 stawiacze boi, używane jako okręty patrolowe^[8]. W latach 2011-14 Nigeria przejęła dwa amerykańskie używane oceaniczne okręty patrolowe przenoszące śmigłowce, a w latach 2014-15 dwa nowe, zbudowane w Chinach^[7]. Nabyła również od początku XXI wieku liczne mniejsze okręty lub kutry patrolowe^[8]. Liczba personelu marynarki wzrosła do 17 864, w tym 2299 oficerów w 2015 roku (włącznie ze Strażą Wybrzeża)^[7].

Wyposażenie

Główne okręty:

Typ	Zdjęcie	Okręty	W służbie	Producent	Uwagi
Fregaty
MEKO 360H1		Aradu (F89)	1982	Blohm + Voss, Hamburg	niesprawny (2022)[9]
Oceaniczne okręty patrolowe
Hamilton		Thunder (F90) Okpabana (F93)	2012 2014	Avondale, Nowy Orlean	Przekazane amerykańskie kutry Straży Przybrzeżnej, wodowane w 1967[7]
P18N		Centenary (F91) Unity (F92)	2014 2015	Wuchang, Wuhan	[7]
Korwety
Vosper Mk 9		Enymiri (F84)	1980	Vosper Thornycroft	w 2016 niesprawny, status nieznany. Bliźniacza „Erinomi” wycofana[8]
Kutry rakietowe
Combattante IIIB		Siri (P181) Ayam (P182) Ekun (P183)	1981	CMN, Cherbourg	w 2016 niesprawne, status nieznany[8]
Okręty patrolowe
typu Balsam		Kyanwa (A 501) Ologbo (A 502) Nwamba (A 503) Obula (A 504)	2002 2002 2003 2003	Manne Iron and Shipbuilding Corp, Duluth	Przekazane amerykańskie stawiacze boi Straży Wybrzeża, z lat 1942-44 (zdjęcie w służbie USA)[8]

Bandery

• 
  Bandera wojenna w latach 1960-98
• 
  Bandera wojenna od 1998 roku

Przypisy

Bibliografia

• Conway’s All the world’s fighting ships 1947–1995. Robert Gardiner, Stephen Chumbley (red.). Annapolis: Naval Institute Press, 1995. ISBN 1-55750-132-7. (ang.).
• IHS Jane’s Fighting Ships 2015–2016. Stephen Saunders (red.). IHS, 2015. ISBN 978-0-7106-3143-5. (ang.).
• Maciej Sobański. Marynarka Wojenna Nigerii. „Okręty Wojenne”. Nr 1/2003. XIII (57), 2003. Tarnowskie Góry. ISSN 1231-014X.