Omięcin (województwo mazowieckie)

Omięcin

wieś
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Powiat	szydłowiecki
Gmina	Szydłowiec
Liczba ludności (2021)	106[2][3]
Strefa numeracyjna	48
Kod pocztowy	26-500[4]
Tablice rejestracyjne	WSZ
SIMC	0639274[5]
Położenie na mapie gminy Szydłowiec Omięcin
Położenie na mapie Polski Omięcin
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Omięcin
Położenie na mapie powiatu szydłowieckiego Omięcin
51°19′21″N 20°50′40″E/51,322500 20,844444[1]

Omięcin (do 1864 Umięcin) – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie szydłowieckim, w gminie Szydłowiec^[5][6].

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Mikołaja w Wysokiej^[7], zaś starokatolickiego mariawitów do parafii Przemienienia Pańskiego w Wierzbicy.

Nie jest znana data zasadzenia wsi. Wiadomo, że już w XV w. znajdowała się w kluczu dóbr ziemskich biskupstwa krakowskiego, skupionego wokół miasta Jastrząb. W 1574 bp Franciszek Krasiński wymienił z Kietlińskimi h. Odrowąż wsie Umięcin i Korytów w zamian za Odrowąż Mały i Wolę Sarbin^[8]. Od tej pory dwie pierwsze wsie tworzyły klucz omięciński, będący prywatną własnością szlachecką^[9].

Początkowo należał do bocznej linii Ożarowskich, Kietlińskich h. Odrowąż, która z czasem przyjęła nazwisko Omieckich. Zubożali w połowie XVII w., osiedlili się w Szydłowcu (z nich Jan Władysław Omiecki). W 1662 miejscowość była już współwłasnością Franciszka Kietlińskiego, Jana Strojnowskiego i Jakuba Osuchowskiego. Zaś w 1674 została podzielona na dwa folwarki: Kietlińskich i Adama Jeża h. Drzewica. Jednak już w dwa lata później (1676) wieś Omięcin miałaby zostać sprzedana jako całość Karolowi Wąsowiczowi h. Łabędź^[10]. W 30. XVIII w. klucz dóbr należał już do Zygmunta Siemieńskiego (†1783), który w 1755 na gruntach wsi Omięcin lokował miasto Zygmuntów (prawa miejskie do 1818)^[11]. Później dobra te należały do Stadnickich h. Szreniawa. W okresie staropolskim wieś znajdowała się w województwie sandomierskim, powiecie radomskim^[12][8].

W 1810 Stanisław Stadnicki przekazał Omięcin skarbowi Księstwa Warszawskiego, po czym minister wojny Józef Poniatowski, nadał ją kpt. Franciszkowi Młokosiewiczowi^[13]. W 1818 w granice wsi włączono obszar zniesionego miasta Zygmuntów^[11].

W 1864–1953 miejscowość znajdowała się w gminie Wieniawa w powiecie radomskim. Początkowo w guberni radomskiej (do 1918), następnie w województwie kieleckim. W 1933 umieszczono tu siedzibę gromady, która weszła w skład gminy Orońsko. W 1954 przeniesiono ją do gromady Wilcza Wola, a w 1958 wieś weszła w skład gromady Ostałówek w powiecie szydłowieckim. Po przywróceniu gmin w 1972 Omięcin otrzymał sołectwo w gminie wiejskiej Szydłowiec. W 1975–1998 miejscowość znajdowała się w województwie radomskim^[14].

Obecnie miejscowość liczy 106 mieszkańców (2021), którzy w przeważającej części zajmują się rolnictwem. Gmina Szydłowiec objęta jest rejonizacją szkolnictwa powszechnego; uczniowie kształcenia podstawowego uczą się w Publicznej Szkole Podstawowej im. Stefana Roweckiego „Grota” w Wysokiej. Wieś posiada samodzielne sołectwo. W obecnej kadencji (2019–2024) sołtysem jest Bogusława Lisek. Radę Sołecką tworzą: Helena Bialik, Andżelika Nowocień, Henryk Sadliński, Aneta Ślizak i Weronika Ślizak.

• Omięciny

• Omięcin, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 530 .