Orbita okołoziemska

Porównanie orbit okołoziemskich.
Kliknij obrazek, aby powiększyć i zobaczyć animację.
Księżyc na orbicie okołoziemskiej

Orbita okołoziemska (orbita geocentryczna, orbita wokółziemska) – orbita obiektu poruszającego się wokół Ziemi. Jedynym naturalnym satelitą na takiej orbicie jest Księżyc. Pierwszym sztucznym satelitą Ziemi była radziecka sonda Sputnik 1.

Rodzaje orbit okołoziemskich

Wśród licznych możliwych orbit wokółziemskich wyróżnia się wiele rodzajów, w tym[1]:

  • niska orbita okołoziemska – obiekty okrążające Ziemię do wysokości 2000 km
  • średnia orbita okołoziemska – obiekty krążące na wysokości od 2000 km do orbity geosynchronicznej (35 786 km)
  • orbita geosynchroniczna – obiekty o okresie obiegu równym dobie gwiazdowej Ziemi (35 786 km), w tym każda orbita geostacjonarna
  • wysoka orbita okołoziemska – obiekty krążące powyżej orbity geosynchronicznej (35 786 km)
  • orbity silnie eliptyczne – o bardzo dużej różnicy między perygeum i apogeum

Misje orbitalne

Początek – program Sputnik

 Osobny artykuł: Sputnik.

Pierwszym ludzkim tworem, który osiągnął orbitę okołoziemską, był radziecki satelita Sputnik 1 początkujący program Sputnik. Satelita o masie 83,6 kg został wystrzelony rakietą nośną o tej samej nazwie 4 października 1957 roku o godzinie 19:28:34 czasu uniwersalnego. Umieszczony na orbicie o perygeum 214 km i apogeum 938 km oraz nachyleniu 65,1º obiegał Ziemię w 96,19 minut. Pierwszy Sputnik krążył wokół Ziemi 92 doby, a 4 stycznia 1958 roku wszedł w gęste warstwy atmosfery i uległ zniszczeniu[2][3].

Pierwszym pojazdem z pasażerem był kolejny pojazd z serii – Sputnik 2 – wystrzelony 3 listopada 1957 roku z psem Łajka na pokładzie[2].

Pierwsi ludzie na orbicie

 Osobny artykuł: Program Wostok.

Pierwszym lotem człowieka ponad linię Kármána i od razu lotem orbitalnym była misja Wostok 1. 12 kwietnia 1961 roku rakieta Wostok 8K72K wyniosła na orbitę 327 × 168 km kapsułę Wostok z Jurijem Gagarinem. Kapsuła wykonała niepełne okrążenie Ziemi[4]. Drugim człowiekiem na orbicie został Herman Titow, który wyniesiony 6 sierpnia 1961 roku na pokładzie Wostoka 2 spędził na orbicie już ponad dobę[5].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Orbit, [w:] Ancillary Description Writer’s Guide, 2008. Global Change Master Directory [online], National Aeronautics and Space Administration [zarchiwizowane z adresu 2010-05-27]  (ang.).
  2. ↑ a b JanJ. Szturc JanJ., Rocznica umieszczenia na orbicie Sputnika 1 – pierwszego sztucznego satelity Ziemi [online], Kosmonauta.net, 4 października 2011 [dostęp 2021-02-07]  (pol.).
  3. ↑ Praca zbiorowa: Kosmonautyka. Ilustrowana Encyklopedia dla wszystkich. Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1971, s. 289, seria: Ilustrowana Encyklopedia Techniki dla Wszystkich.
  4. ↑ 50 lat temu zginął Jurij Gagarin – pierwszy kosmonauta [online], Nauka w Polsce, 27 marca 2018 [dostęp 2021-02-09]  (pol.).
  5. ↑ Odszedł drugi po Gagarinie [online], www.rmf24.pl, 21 września 2000 [dostęp 2021-02-09]  (pol.).