Osady

Zobacz w indeksie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego hasło Osady
Zobacz też: Osady w innych znaczeniach tego słowa.

Osady – ogólne określenie utworów luźnych zgromadzonych na powierzchni Ziemi, powstałych wskutek gromadzenia się materiału w procesie sedymentacji. Geneza osadów jest zróżnicowana, może je tworzyć materiał, będący efektem m.in.:

  • wietrzenia skał,
  • procesów erozji degradujących powierzchnię Ziemi,
  • procesów wulkanicznych,
  • procesów chemicznych i biochemicznych,
  • pochodzenia organicznego,
  • pochodzenia kosmicznego.

Osady dzieli się ze względu na środowisko, w którym powstawały na:

  • osady kontynentalne (osadzane w obrębie lądów, także w śródlądowych zbiornikach wodnych i ciekach wodnych);
  • osady morskie (osadzane w obrębie basenów morskich i oceanicznych).

Osady kontynentalne (inaczej terrygeniczne) dzieli się na:

  • osady aluwialne (aluwia), czyli napływowe,
  • osady deltowe, które stanowią przejście do środowiska osadów wodnych,
  • osady deluwialne,
  • osady eoliczne,
  • osady fluwialne, czyli rzeczne,
  • osady fluwioglacjalne, czyli glacyfluwialne (rzecznolodowcowe lub lodowcoworzeczne),
  • osady glacjalne, czyli lodowcowe,
  • osady jaskiniowe,
  • osady koluwialne,
  • osady limniczne (jeziorne, jezierne),
  • osady wulkaniczne,
  • osady proluwialne.

Osady morskie, biorąc pod uwagę głębokość na jakiej powstają, dzieli się na:

  • klastyczne osady paraliczne, czyli środowiska wybrzeży,
  • klastyczne osady nerytyczne, czyli środowiska szelfu wewnętrznego,
  • klastyczne osady litoralne, czyli środowiska szelfu zewnętrznego,
  • klastyczne osady batialne, czyli środowiska stoku kontynentalnego,
  • klastyczne osady abyssalne, czyli środowiska dna oceanicznego,
  • osady węglanowe.

Zobacz też

Zobacz hasło osad w Wikisłowniku
Kontrola autorytatywna (materiał osadowy):
  • LCCN: sh85119509
  • NDL: 00573059
  • BNCF: 33881
  • NKC: ph125463
  • J9U: 987007529497205171
Encyklopedia internetowa:
  • Britannica: science/sediment
  • SNL: sediment
  • Catalana: 0209941
  • DSDE: sediment
Identyfikatory zewnętrzne:
  • identyfikator minerału w Mindat: 51422