Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Krzczonowie

Parafia Wniebowzięcia NMP w Krzczonowie

Kościół w Krzczonowie
Państwo	Polska
Województwo	lubelskie
Siedziba	Krzczonów
Adres	Krzczonów (województwo lubelskie) 23-110 Krzczonów
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Archidiecezja	lubelska
Dekanat	Bychawa
Kościół	Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
Proboszcz	ks Waldemar Tadeusz Nieckarz
Wezwanie	Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
Wspomnienie liturgiczne	15.08
Położenie na mapie gminy Krzczonów Parafia Wniebowzięcia NMP w Krzczonowie
Położenie na mapie Polski Parafia Wniebowzięcia NMP w Krzczonowie
Położenie na mapie województwa lubelskiego Parafia Wniebowzięcia NMP w Krzczonowie
Położenie na mapie powiatu lubelskiego Parafia Wniebowzięcia NMP w Krzczonowie
51°00′24,2723″N 22°42′47,3368″E/51,006742 22,713149
Strona internetowa

Parafia pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Krzczonowie – rzymskokatolicka parafia znajdująca się w archidiecezji lubelskiej w dekanat bychawskim.

Parafia liczy ok. 2578 wiernych pochodzących z miejscowości: Boży Dar, Gierniak, Krzczonów Folwark, Krzczonów I, Krzczonów II, Krzczonów III, Krzczonów Skałka, Krzczonów Sołtysy, Krzczonów Wójtostwo, Nowiny Żukowskie, Olszanka, Walentynów, Zielona

Parafia została utworzona w latach 1274–1429, pierwsza wzmianka z 1429 r.

W 1549 przy okazji zwolnienia się stanowiska plebana w parafii Krzczonów, król Zygmunt August zezwolił na połączenie uposażenia parafialnego z dochodami kaplicy pw. Trójcy Świętej (prepozyturą mansjonarską) na Zamku Lubelskim^[1].

W celu lepszego obsłużenia duszpasterstwa przy parafii oprócz proboszcza pracował wikariusz, a gdy zachodziła potrzeba nawet dwóch. Istniała też szkoła prowadzona przez rektora oraz utrzymywano szpital dla ubogich. Przy beneficjum w XVIII i XIX w. działała karczma o nazwie "Łapiguz".

Parafia Krzczonów należała bez przerwy do 1919 roku do dekanatu lubelskiego (kolegiaty św. Michała). Po zmianach reorganizacyjnych w diecezji lubelskiej parafia Krzczonów została przeniesiona w 1919 roku do dekanatu biskupickiego, w 1928 r. do dekanatu bychawskiego, po czym go zlikwidowano włączając parafię Krzczonów w 1931 roku do dekanatu piaseckiego. Po przywróceniu dekanatu bychawskiego w 1948 r. parafia do chwili obecnej wchodzi w skład dekanatu bychawskiego^[2].

Oprócz starego cmentarza znajdującego się na placu wokół dzisiejszego kościoła, istnieje cmentarz grzebalny (czynny) założony w XIX wieku znajdujący się 200 m na zachód od kościoła. Na cmentarzu grzebalnym znajdują się mogiły żołnierzy poległych w czasie II wojny światowej oraz mogiła żołnierzy radzieckich.

Na wzgórzu północnym Krzczonowa istnieją kurhany słowiańskie składające się z trzech kopców w kształcie koła, prostokąta i krzyża, badania archeologiczne z 1962 roku odnalazły w nich ułamki ceramiki z VIII-X wieku. Na terenie parafii znajduje się mogiła wojsk szwedzkich w Lesie Królewskim, a także dwa niewielkie cmentarze żołnierzy poległych w czasie I wojny światowej (na polach w kierunku Olszanki oraz drugi w kierunku na Krzczonowa III) oraz pomnik 16 partyzantów poległych w czasie odwrotu wojsk niemieckich z ZSRR w lesie żukowskim zwanym Zastawie.

Archiwum parafialne zawiera m.in. księgi metrykalne i protokoły wizytacji od 1671. Kronika pisana jest od 1960 roku.

Z parafii Krzczonów powstały parafie: pw. MB Częstochowskiej w Chmielu (1929 r.), pw. Św. Stanisława BM w Sobieskiej Woli (1958 r.), pw. Chrystusa Dobrego Pasterza w Piotrkowie (1981) i pw. MB Królowej Polski w Żukowie (1995). Do parafii zostały także odłączone wsie: Majdan Policki (przyłączony w 1946 r. do par. Narodzenia NMP w Wygnanowicach) oraz Kosarzew Górny (przyłączony w 1984 r. do par. NMP Matki Kościoła w Kosarzewie).

Od niedawna parafia prowadzi transmisje Mszy Świętych do internetu. Więcej informacji na ten temat można znaleźć na stronie parafialnej^[3].

Na przełomie XVIII i XIX w. przy parafii w Krzczonowie narodził się strój krzczonowski, który został przyjęty jako strój reprezentacyjny Lubelszczyzny. W trakcie świąt kościelnych parafianie krzczonowscy kultywują tradycję ubierania stroju krzczonowskiego^[4].

Pierwszy kościół drewniany pod koniec XVI w. był już bardzo zniszczony, a w 1633 r. spalony. Obecny, murowany, pw. Wniebowzięcia NMP wybudowano w latach 1633–1653. Na skutek wypadków kilkakrotnie ulegał zniszczeniu, a przy kolejnych odbudowach był częściowo przekształcany. W 1680 odnawiany i po pożarach w 1776 całkowicie odrestaurowany. W 1780 konsekrował go bp Jan Kanty Lenczowski. W 1835 r. nastąpił remont i podwyższenie kościoła. Poważnie uszkodzony w czasie I wojny światowej. W latach 1925–1926 gruntownie odnowiony i pomalowany w stylu secesji.

Kościół murowany z kamienia, otynkowany, jednonawowy, ołtarz główny drewniany o charakterze barokowym, po lewej – obraz Matki Bożej, ofiarowany prawdopodobnie przez Jana III Sobieskiego i drugi z obrazem św. Barbary. Po prawej – ołtarz z obrazem Przemienienia Pańskiego, Matki Bożej z Dzieciątkiem i św. Antoniego Padewskiego (zabytkowy, barokowy). Ambona oraz chrzcielnica także barokowe. Na chórze 6-głosowe organy. Nad nawą wieżyczka, na której umieszczona jest sygnaturka z 1928 roku. W prezbiterium 3 witraże figuratywne Najświętszego Serca Jezusa, Niepokalanego Serca Maryi i św. Teresy oraz 6 witraży w nawie głównej i 1 nad kruchtą z motywem roślinnym w bordiurze z lat 20.XX w. wykonanych przez Zakłady Przemysłu Szklarskiego S.A. – „Industria” z Krakowa.

Obok kościoła znajduje się neogotycka dzwonnica oraz brama z lat 90. XIX wieku. Naprzeciwko dzwonnicy znajduje się kapliczka ludowa z rzeźbą św. Jana Nepomucena. Zabytkowe kapliczki są także w Gierniaku, Krzczonowie II i Borzęcinie.

• Informacje o Parafii Krzczonów na stronach Archidiecezji Lubelskiej. archidiecezja.lublin.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-23)].