Parasola schroeteri
 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | grzyby | ||
| Typ | podstawczaki | ||
| Klasa | pieczarniaki | ||
| Rząd | pieczarkowce | ||
| Rodzina | kruchaweczkowate | ||
| Rodzaj | Parasola | ||
| Gatunek | Parasola misera | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Parasola misera (P. Karst.) Redhead, Vilgalys & Hopple Taxon 50(1): 236 (2001) | |||
| |||
Parasola misera (P. Karst.) Redhead, Vilgalys & Hopple), tzw. czernidłak bruzdkowany – gatunek grzybów należący do rodziny kruchaweczkowatych (Psathyrellaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Parasola, Psathyrellaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 1879 r. Petter Karsten nadając mu nazwę Coprinus scroeteri[1]. W jego nazwie uczcił niemieckiego mykologa Josepha Schroetera. W wyniku badań filogenetycznych prowadzonych na przełomie XX i XXI wieku mykolodzy ustalili, że rodzaj Coprinus jest polifiletyczny i rozbili go na kilka rodzajów[2]. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadali temu gatunkowi Redhead, Vilgalys i Hopple w 2001 r.[1]
Synonimy[3]:
- Coprinus nudiceps P.D. Orton 1972
- Coprinus schroeteri P. Karst. 1879
- Parasola nudiceps (P.D. Orton) Redhead, Vilgalys & Hopple 2001
W 1898 r. Stanisław Chełchowski nadał temu grzybowi nazwę czernidłak bruzdkowany. Wówczas miał on nazwę naukową Coprinus schroeteri[4]. Po przeniesieniu do rodzaju Parasola nazwa ta stała się niespójna z obecną nazwą naukową.
Morfologia
- Kapelusz
Średnica 7–13 mm, wysokość 3–4 mm. Jest szeroko wypukły, bladopomarańczowy z pomarańczowawym środkiem, bruzdowany prawie do środkowej części kapelusza, nagi[5].
- Trzon
Wysokość 20–40 mm, grubość 1–2 mm, prawie prosty z nieco bulwiastą podstawą, hialinowy[5].
- Blaszki
Wolne, rzadkie, początkowo w kolorze kapelusza, ale po osiągnięciu dojrzałości zmieniają kolor na czarny. Liczba blaszek około 27, międzyblaszki 0–1[5].
- Cechy mikroskopowe
Wysyp zarodników czarny. Strzępki w skórce kapelusza bez szczecin, w trzonie bez kaulocystyd, ale z zewnętrznymi osadami kryształów. Cheilocystyd brak, Pleurocystydy rzadkie, duże, wydłużone do cylindrycznych, o wymiarach 65 × 22 µm. Zarodniki o wymiarach 12,7–15,1 × 8,8–12,2 µm, ciemnobrązowe do czarnych, duże, prawie trójkątne w kształcie ziaren kukurydzy z ekscentrycznymi porami zarodkowymi[5].
Występowanie
Znane jest występowanie Parasola schroeteri w wielu krajach Europy, a także na jednym stanowisku na wschodnim wybrzeżu Ameryki Północnej[6]. Władysław Wojewoda w swoim zestawieniu grzybów wielkoowocnikowch Polski w 2003 r. podaje 4 jego stanowiska. Wszystkie pochodzą z końca XIX wieku. W. Wojewoda uważa występowanie tego gatunku w Polsce za wątpliwe[4]. Kilka nowych stanowisk tego gatunku znajduje się w internetowym atlasie grzybów. P. schroeteri zaliczony w nim jest do gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[7].
Podobnie jak inne gatunki tego rodzaju, Parasola schroeteri występuje głównie na odchodach zwierząt, zwłaszcza roślinożernych[2].
Przypisy
- ↑ a b c d Index Fungorum [online] [dostęp 2020-11-16] (ang.).
- ↑ a b Rare species of the genus Coprinus Pers. s. lato [online], Acta Mycologica, 2011, vol. 46 (1): 27–73 [dostęp 2020-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2013-12-13] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2020-11-16] (ang.).
- ↑ a b Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1
- ↑ a b c d Parasola schroeteri (P. Karst.) Redhead, Vilgalys & Hopple, 2001 [online], Nature Malta.com [dostęp 2020-11-16] (ang.).
- ↑ Parasola schroeteri (P.Karst.) Redhead, Vilgalys & Hopple [online] [dostęp 2020-11-21] (ang.).
- ↑ Aktualne stanowiska Parasola schroeteri w Polsce [online] [dostęp 2020-11-21] (ang.).
