Plac Orkiestry (Tel Awiw)

plac Orkiestry

מתחם הבימה

Centrum Tel Awiwu
Plac w 2014 roku
Państwo	Izrael
Miejscowość	Tel Awiw
Położenie na mapie Tel Awiwu plac Orkiestry
Położenie na mapie Izraela plac Orkiestry
32°04′21,0″N 34°46′47,0″E/32,072500 34,779722

Plac Orkiestry (hebr. מתחם הבימה, Heychal Ha'Tarbut; pol. Salony Kultury) – plac, który znajduje się w osiedlu Centrum Tel Awiwu w Tel Awiwie, w Izraelu. Plac jest najważniejszym obszarem kultury w mieście. W miejscu tym skoncentrowano liczne instytucje użyteczności publicznej.

Położenie

Plac jest usytuowany na skrzyżowaniu ulic Ben-Cijjon, Marmorek, Dizengoffa i bulwaru Rothschilda. W jego sąsiedztwie znajduje się centrum handlowe Centrum Dizengoffa.

Historia

Pmysł stworzenie obszaru kultury przedstawił architekt Patrick Geddes, który pod koniec lat 20. XX wieku opracował plan zagospodarowania przestrzennego Tel Awiwu. Geddes zaproponował utworzenie kompleksu kulturalnego „Acropolis”, w skład którego wchodziłyby najważniejsze instytucje kulturalne miasta. Wszystkie one znalazłyby swoje siedziby w nowo wybudowanych nowoczesnych budynkach położonych na niewielkim wzgórzu, podobnie jak klasyczny Akropol. W jego sąsiedztwie przewidziano utworzenie nowoczesnego centrum handlowego (Centrum Dizengoffa).

Ostateczny projekt budowy placu opracował w 1935 architekt Oskar Kaufmann. Jego budowa trwała do 1945. W tym samym roku wybudowano Teatr Narodowy Izraela - Habima, a położony przy nim plac nazwano Placem Teatru. Pozostałe planowane budynki powstały dopiero w latach późniejszych. Do tego czasu, część placu zajmowała szkółka leśna przygotowująca sadzonki drzew na potrzeby miasta. Pozostałością po tej szkółce jest utworzony w 1957 Park Jakuba (hebr. גן יעקב, Gan Jakob).

Podczas wojny o niepodległość, w dniu 28 czerwca 1948 na placu odbyła się uroczystość zaprzysiężenia Sił Obronnych Izraela. W uroczystości uczestniczyli przewodniczący Tymczasowej Rady Państwa (hebr. מועצת המדינה הזמנית, Moezet Ha-Medina Ha-Zmanit) Chaim Weizman oraz minister spraw zagranicznych Mosze Szaret.

W latach 1953-1957 trwała budowa Audytorium Manna, które jest największą salą koncertową w Tel Awiwie^[1] i siedzibą Filharmonii Izraela. Po uroczystości otwarcia audytorium w 1957 część przyległego do niego placu nazwano Placem Orkiestry. W 1959 na placu wybudowano Pawilon Sztuki Współczesnej Heleny Rubinstein, pełniący rolę muzeum i galerii sztuki. Pawilon jest oddziałem Muzeum Sztuki Tel Awiwu. Pozostałą większą część placu przeznaczono wówczas pod tymczasowy parking samochodowy.

W 1990 zmieniono nazwę placu na Plac Leonarda Bernsteina, oddając w ten sposób cześć zmarłemu kompozytorowi, pianiście i dyrygentowi Leonardowi Bernstein.

W 2007 rozpoczęto przebudowę placu według projektu przygotowanego przez architekta Dani Karavana. Do 2010 ma tutaj powstać podziemny parking dla 920 samochodów, na którego dachu powstanie teren rekreacyjny z alejkami i zielenią. Zostanie tutaj umieszczona rzeźba Menashe Kadishmana, która uprzednio znajdowała się na placu^[2].

Architektura

Budynki mieszkalne w otoczeniu placu wybudowano w stylu międzynarodowym. Plac wchodzi w skład architektonicznego zespołu miejskiego Białego Miasta Tel Awiwu^[3], który został w 2003 umieszczony na Liście światowego dziedzictwa UNESCO, jako największe na świecie skupisko budynków modernistycznych^[4]. Został on stworzony w latach 30. XX wieku przez pochodzących z Niemiec żydowskich architektów, którzy kształcili się na uczelni artystycznej Bauhaus (powstał w niej styl architektoniczny nazywany modernizmem). Niektórzy z tych architektów, w tym Arje Szaron, przyjechali do Palestyny i przystosowali poglądy modernizmu do lokalnych warunków, tworząc w Tel Awiwie największe na świecie skupisko budynków wybudowanych w tym stylu.

Wykorzystanie placu

Na placu znajdują się najważniejsze instytucje kulturalne Tel Awiwu: Teatr Narodowy Izraela - Habima, Audytorium Manna oraz Pawilon Sztuki Współczesnej Heleny Rubinstein.

Północno-zachodnią część placu zajmuje Park Jakuba, w którym rosną rozłożyste jawory.

Przypisy