Platysteira

Platysteira[1]
Jardine & Selby, 1830[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – samiec krępaczka białogardłego (P. peltata)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

krępaczki

Rodzaj

Platysteira

Typ nomenklatoryczny

Muscicapa melanoptera J.F. Gmelin, 1789 (= Muscicapa cyanea Statius Müller, 1776)

Synonimy
  • Platystera[a] Swainson, 1837[3]
  • Platystira[a] Strickland, 1841[4]
  • Myiophila[b] Hartlaub, 1857[5]
  • Stiphromyias[c] F. Heine, Sr., 1860[6]
  • Striphomyias[d] A.J.C. Dubois, 1900[7]
Gatunki

8 gatunków – zobacz opis w tekście

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Platysteira – rodzaj ptaków z rodziny krępaczków (Platysteiridae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce[8].

Morfologia

Długość ciała 8–13 cm; masa ciała 8,8–18,8 g[9].

Systematyka

Rodzaj zdefiniowała w 1830 roku para brytyjskich ornitologów, William Jardine i Prideaux John Selby, w publikacji ich autorstwa poświęconej ornitologii[2]. Autorzy wymienili trzy gatunki – Muscicapa melanoptera J.F. Gmelin, 1789 (= Muscicapa cyanea Statius Müller, 1776), Platyrhynchus collaris Jardine & Selby 1826 (= Muscicapa cyanea Statius Müller, 1776) i Platyrhynchus desmarestii Jardine & Selby 1826 (= Muscicapa cyanea Statius Müller, 1776) – z których gatunkiem typowym jest (późniejsze oznaczenie) Muscicapa melanoptera J.F. Gmelin, 1789 (= Muscicapa cyanea Statius Müller, 1776) (krępaczek rubinobrewy)[10].

Etymologia

  • Platysteira (Platystera, Platystira): πλατυς platus ‘szeroki’; στειρα steira ‘kil statku’[11].
  • Myiophila: gr. μυια muia, μυιας muias ‘mucha’; φιλος philos ‘miłośnik’, od φιλεω phileō ‘kochać’[12]. Typ nomenklatoryczny (oznaczenie monotypowe): Platystira concreta Hartlaub, 1855.
  • Stiphromyias (Striphomyias): gr. στιφρος stiphros ‘gruby, tęgi’; nowołac. myias ‘muchołówka’, od gr. μυια muia, μυιας muias ‘mucha’; πιαζω piazō ‘chwytać’[13].

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[14]:

  • Platysteira cyanea (Statius Müller, 1776) – krępaczek rubinobrewy
  • Platysteira albifrons Sharpe, 1873 – krępaczek białoczelny
  • Platysteira laticincta G.L. Bates, 1926 – krępaczek obrożny
  • Platysteira peltata Sundevall, 1850 – krępaczek białogardły
  • Platysteira blissetti (Sharpe, 1872) – krępaczek modrooki
  • Platysteira chalybea (Reichenow, 1897) – krępaczek czarnogardły
  • Platysteira jamesoni (Sharpe, 1890) – krępaczek lśniący
  • Platysteira concreta Hartlaub, 1855 – krępaczek złotobrzuchy

Uwagi

  1. a b Wariant pisowni Platysteira Jardine & Selby, 1830.
  2. Młodszy homonim Myiophila Reichenbach, 1850 (Tyrannidae).
  3. Nowa nazwa dla Myiophila Hartlaub, 1847.
  4. Wariant pisowni Stiphromyias F. Heine, Sr., 1860.

Przypisy

  1. Platysteira, [w:] Integrated Taxonomic Information System  (ang.).
  2. a b Addenda. W: W. Jardine & P.J. Selby: Illustrations of Ornithology. Cz. 2. Dublin: W.H. Lizars, 1830, s. 2. (ang.).
  3. W. Swainson: On the natural history and classification of birds. Cz. 2. London: John Taylor, 1837, s. 85, seria: Cabinet cyclopaedia. Natural history. (ang.).
  4. H.E. Strickland. Commentary on Mr. G.R. Gray’s Genera of Birds. 1840. „The Annals and Magazine of Natural History”. 7 (41), s. 28, 1841. (ang.). 
  5. G. Hartlaub: System der Ornithologie Westafrica’s. Brema: C. Schünemann, 1857, s. 95. (niem.).
  6. F. Heine. Catalogue of Birds collected 0n the rivers Camma and Ogobai,WesternAfrica, by Mr. P. B. du Chailluinl 1858, with notes and descriptions of new species by John Cassin. „Journal für Ornithologie”. 8, s. 133, 1860. (niem.). 
  7. A.J.Ch. Dubois: Synopsis avium: nouveau manuel d’ornithologie. Cz. 1. Bruxelles: H. Lamertin, 1900, s. 265. (fr.).
  8. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (redaktorzy), Batises, woodshrikes, bushshrikes, vangas [online], IOC World Bird List (v13.2) [dostęp 2024-02-07]  (ang.).
  9. D.W.D.W. Winkler D.W.D.W., S.M. Billerman & I.J.S.M.B.& I.J. Lovette S.M. Billerman & I.J.S.M.B.& I.J., Wattle-eyes and Batises (Platysteiridae), version 1.0, [w:] S.M.S.M. Billerman, B.K.B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2021, DOI: 10.2173/bow.platys1.01 [dostęp 2023-06-17]  (ang.), Platysteira. Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji
  10. G.R. Gray: A list of the genera of birds: with their synonyma an indication of the typical species of each genus. London: R. and J.E. Taylor, 1840, s. 31. (ang.).
  11. The Key to Scientific Names, Platysteira [dostęp 2023-06-17] .
  12. The Key to Scientific Names, Myiophila [dostęp 2023-06-17] .
  13. The Key to Scientific Names, Stiphromyias [dostęp 2022-01-18] .
  14. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M.P.M.& M. Kuziemko P. Mielczarek & M.P.M.& M., Rodzina: Platysteiridae Sundevall, 1872 - krępaczki - Wattle-eyes and Batises (wersja: 2024-01-02), [w:] Kompletna lista ptaków świata [online], Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego [dostęp 2024-02-07] .

Bibliografia

  • The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca  (ang.).
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • BioLib: 29966
  • EoL: 45515142
  • GBIF: 2492310
  • identyfikator iNaturalist: 8452
  • ITIS: 558081
  • NCBI: 107225