Podbródek

Podbródek[1][2] (łac. submentum) – element narządów gębowych sześcionogów, wchodzący w skład wargi dolnej.

U owadów podbródek stanowi bardziej dosiebny (nasadowy) z dwóch sklerytów obecnych na zabródku, czyli brzusznej powierzchni postlabium. Drugim, bardziej wierzchołkowym jest bródka[1][3]. Podbródek służy za punkt przyczepu wszystkich mięśni zabródka[3], a więc musculus postmentomembranus, musculus postmentoloralis i musculus submentomentalis[4]. Na bródce punktów przyczepów mięśni brak zupełnie[3] z wyjątkiem m. submentomentalis[4]. Tylna część podbródka leżeć może blisko otworu potylicznego, a jego tylne kąty blisko tylnych jamek tentorialnych, jednak często jest on od wspomnianych struktur oddalony przez wydłużone zapoliczki lub gulę[3]. Podbródek bywa też zrośnięty z gulą tworząc gulamentum, jak ma to miejsce u wielu dorosłych chrząszczy[3][5][2].

U dwuparców podbródkiem nazwana jest bródka (mentum), stanowiąca pośrodkowy element gnatochilarium, podzielona zwykle na leżące bardziej wierzchołkowo promentum oraz leżące bardziej nasadowo eumentum[5][6].

Przypisy

  1. ↑ a b Ryszard Szadziewski, Przemysław Trojan: nadgromada: sześcionogi – Hexapoda. W: Zoologia: Stawonogi. T. 2, cz. 2 Tchawkodyszne. Czesław Błaszak (red. nauk.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, s. 57-58.
  2. ↑ a b Marek Wanat: rząd: chrząszcze – Coleoptera. W: Zoologia: Stawonogi. T. 2, cz. 2 Tchawkodyszne. Czesław Błaszak (red. nauk.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, s. 257-260.
  3. ↑ a b c d e V: The Head Appendeages. W: R. E. Snodgrass: Principles of Insect Morphology. Cornell University Press, 1935.
  4. ↑ a b Benjamin Wipfler, Ryuichiro Machida, Bernd Müller, Rolf G. Beutel. On the head morphology of Grylloblattodea (Insecta) and the systematic position of the order, with a new nomenclature for the head muscles of Dicondylia. „Systematic Entomology”, 2011. DOI: 10.1111/j.1365-3113.2010.00556.x. 
  5. ↑ a b Mary Ann BasingerM.A.B. Maggenti Mary Ann BasingerM.A.B., Armand R.A.R. Maggenti Armand R.A.R., Scott LyellS.L. Gardner Scott LyellS.L., Online Dictionary of Invertebrate Zoology Version 3.1, 2005, s. 425, 514, 559, 734, 748  (ang.).
  6. ↑ Jolanta Wytwer: gromada: dwuparce – Diplopoda. W: Zoologia t. 2 Stawonogi cz. 2 Tchawkodyszne. Czesław Błaszak (red.). Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, s. 29–52.