Przetacznik różyczkowaty
Systematyka[1][2] | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | rośliny | ||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | okrytonasienne | ||
Klasa | Magnoliopsida | ||
Nadrząd | astropodobne | ||
Rząd | jasnotowce | ||
Rodzina | babkowate | ||
Rodzaj | przetacznik | ||
Gatunek | przetacznik różyczkowaty | ||
Nazwa systematyczna | |||
Veronica aphylla L. Sp. Pl. ed. 1 11. 1753 | |||
|
Przetacznik różyczkowaty (Veronica aphylla L.) – gatunek rośliny należący do rodziny babkowatych (Plantaginaceae), w systemach XX-wiecznych klasyfikowany zwykle do trędownikowatych (Scrophulariaceae). Występuje w górach Europy. W Polsce wyłącznie w Tatrach i na Babiej Górze.
Morfologia
- Łodyga
- Wzniesiona, dołem naga, górą owłosiona. Ma wysokość zaledwie 0,5–3 cm, a wraz z kwiatostanem do 10 cm. Międzyweźla łodygi są silnie skrócone, tak, że liście tworzą niemal różyczkę.
- Liście
- Jajowate, eliptyczne lub odwrotnie jajowate. Są krótkoogonkowe, o całobrzegiej lub płytko tylko piłkowanej blaszce liściowej. Są silnie owłosione, szczególnie na brzegach.
- Kwiaty
- Zebrane w 2–5-kwiatowe grono wyrastające na długiej szypułce z pachwin górnych liści. Odstająco owłosiona szypułka kwiatostanu jest 2–3 razy dłuższa od liścia, z pachwiny, którego wyrasta. Kielich złożony z 4 silnie owłosionych i ogruczolonych działek. Korona o średnicy 6–8 mm składająca się z 4 błękitnoliliowych, prawie jednakowych płatków.
- Owoc
- Płaska, okrągława torebka o długości 5–7 mm. Jest ogruczolona i wycięta na szczycie. Nasiona żółte.
Biologia i ekologia
- Rozwój
- Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od czerwca do sierpnia.
- Siedlisko
- Wilgotne skały, brzegi potoków, wilgotne miejsca na halach, głównie na podłożu wapiennym. W Tatrach występuje głównie w piętrze halnym i piętrze kosówki, ale schodzi aż do regla dolnego.
- Fitosocjologia
- Gatunek charakterystyczny dla rzędu (O.) Arabidetalia coeruleae[3].
Nazewnictwo
Łacińska nazw gatunkowa aphylla – bezlistna, pochodzi od bezlistnej, długiej i przypominającej łodygę szypułki kwiatostanu.
Zobacz też: Flora Tatr.
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-06] (ang.).
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
Bibliografia
- Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd.. ISBN 83-7073-385-9.
- Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
- EoL: 5668268
- EUNIS: 184456
- FloraWeb: 6235
- GBIF: 3734339
- identyfikator iNaturalist: 132613
- IPNI: 811628-1
- NCBI: 201447
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2454102
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:811628-1
- Tela Botanica: 71086
- identyfikator Tropicos: 29200430
- CoL: 5B6FC