Przodoskrzelne
Prosobranchia[1] | |||
Milne-Edwards, 1848 | |||
Systematyka | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | zwierzęta | ||
Typ | mięczaki | ||
Gromada | ślimaki | ||
Podgromada | przodoskrzelne | ||
| |||
|
Przodoskrzelne (Prosobranchia), skrętonerwne (Streptoneura)[2] – wyróżniana dawniej podgromada ślimaków (Gastropoda), do której zaliczano ponad połowę współcześnie żyjących gatunków ślimaków, przede wszystkim morskich i słodkowodnych, rzadziej lądowych. Ich jama płaszczowa oraz skrzela są położone w przedniej części ciała, a boczno-trzewiowe spoidła nerwowe są ósemkowato skręcone[2]. U form lądowych brak skrzeli. Stosunkowo łatwo jest je rozpoznać po występującym wieczku zamykającym muszlę. Są to organizmy najczęściej rozdzielnopłciowe. Większość związana z osadami dennymi, niektóre występują na znacznych głębokościach.
Takson ten okazał się parafiletyczny i nie jest obecnie uznawany. Zaliczane do niego taksony wydzielono do aż pięciu z sześciu obecnie wyróżnianych współczesnych podgromad ślimaków (Patellogastropoda, Vetigastropoda, Cocculiniformia, Neritimorpha i Caenogastropoda)[3].
W Polsce występuje kilkanaście gatunków. Najczęściej spotykane to żyworódki (Viviparus) i zagrzebki (Bithynia).
Klasyfikacja
Tradycyjnie dzielone były na[2][4]:
- Diotocardia – dwuprzedsionkowe
- Monotocardia – jednoprzedsionkowe
W późniejszych klasyfikacjach wyróżniono rzędy[1]:
- Archaeogastropoda
- Architaenioglossa
- Entomotaeniata
- Mesogastropoda
- Neogastropoda
- Neritopsina
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b Prosobranchia, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c Czesław Jura: Bezkręgowce : podstawy morfologii funkcjonalnej, systematyki i filogenezy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007. ISBN 978-83-01-14595-8.
- ↑ MolluscaBase eds., Prosobranchia, [w:] MolluscaBase [online] [dostęp 2024-03-19] (ang.).
- ↑ Mały słownik zoologiczny. Bezkręgowce. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1984. ISBN 83-214-0428-6.
- J9U: 987007541091205171
- Britannica: animal/prosobranch
- БРЭ: 2712271
- SNL: forgjellesnegler
- Catalana: 0237281