Rezerwat przyrody „Szulgan-Tasz”
Rzeka Biełaja | |||
Państwo | Rosja | ||
---|---|---|---|
Republika | Baszkortostan | ||
Położenie | |||
Data utworzenia | 1 czerwca 1986 roku | ||
Powierzchnia | 225,31 km² | ||
Ochrona | kategoria IUCN – Ia (ścisły rezerwat przyrody) | ||
Położenie na mapie Baszkortostanu | |||
Położenie na mapie Rosji | |||
53°02′00″N 57°03′00″E/53,033333 57,050000 | |||
| |||
Strona internetowa |
Rezerwat przyrody „Szulgan-Tasz” (ros. Государственный природный биосферный заповедник «Шульган-Таш») – ścisły rezerwat przyrody (zapowiednik) w Baszkortostanie w Rosji. Znajduje się w rejonie burziańskim, a jego obszar wynosi 225,31 km². Rezerwat został utworzony dekretem rządu Rosyjskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej z dnia 1 czerwca 1986 roku. W 2012 roku został wpisany na wstępną Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO[1] i w tym samym roku wraz z Parkiem Narodowym „Baszkiria” otrzymał status rezerwatu biosfery UNESCO[2] pod wspólną nazwą „Baszkirski Ural”. Graniczy z tym parkiem od południa i zachodu. Dyrekcja rezerwatu znajduje się w miejscowości Irgizły[3][4].
Opis
Rezerwat znajduje się u podnóża zachodnich zboczy Uralu Południowego, w dorzeczu rzek Biełaja i Nugusz. Głównym celem jego stworzenia była ochrona rdzennej populacji pszczół środkowoeuropejskich (jedyny rezerwat na świecie, który chroni pszczoły)[1][5], a także Jaskini Kapowej (Szulgan-Tasz), w której znajduje się największa ilość rysunków naskalnych w Europie Środkowej i Wschodniej. Ważnym zadaniem rezerwatu jest także zachowanie ekosystemów górskiej tajgi[6][7].
Teren rezerwatu to niskie grzbiety górskie (100–300 m n.p.m.) poprzecinane licznymi potokami i rzekami. Od południa i północnego zachodu rezerwat ograniczają, głębokie na 100–150 m, doliny rzek Biełaja i Nugusz[6].
Klimat rezerwatu jest kontynentalny. Średnia miesięczna temperatura w styczniu wynosi -16 С, w czerwcu i lipcu +16 °С[8].
Flora
Większą część rezerwatu pokrywają lasy. Jest on położony na styku lasów liściastych i tajgi jasnej. Znajduje się tu wschodnia granica zasięgu lipy, dębu, wiązu, klonu. Głównymi gatunkami lasotwórczymi są lipa drobnolistna, sosna syberyjska, brzoza brodawkowata i osika. Na południowych i południowo-zachodnich zboczach występują górskie stepy. Rosną tu gatunki reliktowe i endemiczne jak np.: Melilotoides platycarpos, Schivereckia podolica i Zygadenus sibiricus, pierwiosnek zarzyczkowaty, modrzyk z gatunku Cicerbita uralensis, groszek z gatunku Lathyrus litvinovii i inne[8][9][6][10].
Fauna
W rezerwacie występuje 61 gatunków ssaków, 29 gatunków ryb, 5 gatunków płazów, 6 gatunków gadów i 204 gatunki ptaków. Oprócz szczególnie chronionej pszczoły żyją tu też m.in. niedźwiedź brunatny, wilk szary, dzik euroazjatycki, jeleń wschodni, łoś euroazjatycki, jenot azjatycki, borsuk europejski, wydra europejska, bóbr europejski[9][6].
Z ptaków żyje tu m.in.: sokół wędrowny, bielik, jastrząb zwyczajny, kania czarna, orzeł przedni, orlik grubodzioby, orzeł cesarski, pustułka zwyczajna, gadożer zwyczajny, bernikla rdzawoszyja, bocian czarny, rybołów, łabędź czarnodzioby[9][6].
Przypisy
- ↑ a b UNESCO World HeritageU.W.H. Centre UNESCO World HeritageU.W.H., Bashkir Ural [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2021-12-16] (ang.).
- ↑ Bashkirskiyi Ural Biosphere Reserve, Russian Federation [online], UNESCO, 18 kwietnia 2019 [dostęp 2021-12-16] (ang.).
- ↑ Шульган-Таш | ООПТ России [online], oopt.aari.ru [dostęp 2021-12-16] .
- ↑ Шульган-Таш | Шульган-Таш [online], shulgan-tash.ru [dostęp 2021-12-16] .
- ↑ Сохранение бурзянской бортевой пчелы | Шульган-Таш [online], shulgan-tash.ru [dostęp 2021-12-16] .
- ↑ a b c d e Редакция | Государственный природный заповедник «Шульган-Таш» | Журнал «География» № 23/2008 [online], geo.1sept.ru [dostęp 2021-12-16] .
- ↑ Шульган-Таш, государственный природный заповедник [online], www.mnr.gov.ru [dostęp 2021-12-16] .
- ↑ a b Заповедник Шульган-Таш [online], www.ecotravel.ru [dostęp 2021-12-16] .
- ↑ a b c Заповедник Шульган-таш [online], Отдых на природе. Места, статьи, события. [dostęp 2021-12-16] (ros.).
- ↑ Флора и растительность | Шульган-Таш [online], shulgan-tash.ru [dostęp 2021-12-16] .
- БРЭ: 4923327