Rosyjska Prawosławna Cerkiew Staroobrzędowa

Kornili, metropolita Moskwy i Wszechrusi

Rosyjska Prawosławna Cerkiew Staroobrzędowa (ros. Русская Православная Старообрядческая Церковь) – jeden z dwóch Kościołów staroobrzędowych popowców działających na terenie Rosji.

Nazwa

Od XVIII wieku do 1988 roku oficjalna nazwa Kościoła brzmiała Staroprawosławny Kościół Chrystusowy (ros. Древлеправославная Церковь Христова), dlatego też bywa często mylona z Rosyjskim Kościołem Staroprawosławnym (ros. Русская Древлеправославная Церковь) – m.in. z tego powodu zdecydowano się w 1988 roku na zmianę nazwy.

Rosyjska Prawosławna Cerkiew Staroobrzędowa jest obok Lipowiańskiej Chrześcijańskiej Cerkwi Starego Rytu jedną z dwóch organizacji wywodzącej się z tradycji hierarchii z Biłej Krynyci.

Zwierzchnik Kościoła nosi od 1988 roku tytuł metropolity moskiewskiego i całej Rusi. Od 2005 jest nim Korneliusz, wybrany 18 października 2005 roku przez Święty Sobór. Jego siedziba znajduje się na cmentarzu Rogożskim w Moskwie.

Historia

Po śmierci władyki Pawła Kołomieńskiego, który jako jedyny z rosyjskich biskupów odrzucił reformy patriarchy Nikona, przez dwa wieki staroobrzędowcy nie posiadali własnej hierarchii. Dopiero w 1848 roku władyka Sarajewa i Bośni Ambroży przeszedł na ich stronę, wyświęcając w Biłej Krynyci dwóch biskupów: Cyryla (Timofiejewa) i Arkadiusza. Po wydaniu ukazu tolerancyjnego z kwietnia 1905 roku przez cara Mikołaja II również rosyjscy popowcy zaczęli podlegać hierarchii białokrynickiej.

W czasach ZSRR rosyjska cerkiew dawnego rytu była tak samo prześladowana jak inne wyznania chrześcijańskie - w okresie stalinowskim jedynym pozostającym na wolności władyką był Sawa z Kaługi, który w 1940 roku wyświęcił biskupa Samary i Ufy Irynarcha na władykę Moskwy. Swobodniej odetchnąć mógł Kościół dopiero po pierestrojce, kiedy stanął na jego czele metropolita Alipiusz (1988-2004), choć Cerkiew nie powróciła już do swojej wcześniejszej pozycji sprzed 1917 roku.

Organizacja Kościoła

Te Deum we wsi Liachowo (Guslicy, rejon oriechowo-zujewski, obwód moskiewski).

Do cerkwi staroobrzędowej należy ok. 500 tys. Rosjan. Na jej czele stoi metropolita Moskwy i Wszechrusi wybierany przez Święty Sobór (Освященный Собор). W skład kościoła wchodzi 5 biskupstw i 250 parafii w Rosji, na Ukrainie, Białorusi i w Kazachstanie oraz 12 eparchii:

Lista hierarchów

Ambroży, Metropolita Biłej Krynyci 28.10.1846 - 26.07.1848 († 30.10.1863)
Cyryl (Timofejew), Władyka Biłej Krynyci i Metropolita
Wszystkich Prawosławnych Dawnego Rytu
04.01.1849 - † 02.12.1873
Atanazy (Makurow) 09.05.1874 - † 01.10.1905
Makary 10.09.1906- ?
Sylwan 1936 - † ca. 1941
Innocenty (Usow) 1942
Tichon (Kachalkin), Metropolita Biłej Krynyci 1943 - † 04.03.1968
Joazaf 1972 - 1982 († 02.01.1985)
Tymon (Gawriłow) 1985 - 21.08.1996
Leoncjusz (Izotow) 24.10.1996 - do chwili obecnej
  • na terenie Rosji
Sofroniusz, Władyka Symbirska 03.01.1849 - 1853
Antoni (Szutow), Władyka Włodzimierza 1853-1863;
Władyka Moskwy i Wszechrusi
1863 - † 1881
Sawwacjusz (Lewszyn)), Władyka Moskwy 10.10.1882 - 1898
Jan (Kartuszyn), Władyka Moskwy i Wszechrusi 16.10.1898 - † 24.04.1915
Melecjusz (Kartuszyn), Władyka Moskwy i Wszechrusi 30.08.1915 - † 1934
locum tenens: Wincenty (Nikitin), Władyka Kaukazu 1934 - † 12.04.1938 (zm. w więzieniu)
Sawa, Władyka Kaługi, Smoleńska i Briańska †1943
Irynarch (Parfienow), Władyka Moskwy i Wszechrusi 1940 - † 07.03.1952
Flawian (Slesarjew) 16.03.1952 - † 25.12.1960
Józef (Morszakow) 19.02.1961 - † 03.11.1970
Nikodem (Łatyszew) 24.10.1971 - † 11.02.1986
locum tenens: Anastazy (Kononow) 14.02.1986 - † 09.04.1986
locum tenens: Alipiusz (Gusiew), Władyka Klinców 13.04.1986 - 06.07.1986
Alipiusz (Gusiew) 06.07.1986 - † 31.12.2003
Adrian (Czetwiergow), Metropolita Moskwy i Wszechrusi
09.02.2004 - † 10.08.2005
locum tenens: Jan (Wituszkin), Władyka Kostromy
i Jarosławia
11.08.2005 - 18.10.2005
Korneliusz (Titow) 18.10.2005 - do chwili obecnej

Linki zewnętrzne

  • Oficjalna strona Cerkwi (jęz. rosyjski)
  • p
  • d
  • e
Zwierzchnicy Rosyjskiej Prawosławnej Cerkwi Staroobrzędowej
  • Antonij (Szutow) (1853–1881)
  • Sawatij (Lowszyn) (1882–1898)
  • Arsienij (Szwiecow) (1898)
  • Ioann (Kartuszyn) (1898–1915)
  • Aleksandr (Bogatienko) (1915)
  • Melecjusz (1915–1934)
  • Wikientij (Nikitin) (1935–1938)
  • Sawwa (Anańjew) (1938–1941)
  • Irynarch (1941–1952)
  • Flawian (1952–1960)
  • Józef (1961–1970)
  • Nikodem (1971–1986)
  • Anastasij (Kononow) (1986)
  • Alimpiusz (Gusiew) (1986–2003)
  • Ioann (Wituszkin) (2004)
  • Adrian (2004–2005)
  • Ioann (Wituszkin) (2005)
  • Korneliusz (od 2005)