Rylec (narzędzie)

Rylec grawerski w oprawce grzybkowej

Rylec – narzędzie do rytowania używane w niektórych technikach graficznych, zwłaszcza w miedziorycie i drzeworycie[1][2][3].

Rylec składa się z osadzonego w grzybkowatym uchwycie stalowego ostrza o przekroju rombowym lub kwadratowym (używanym w miedziorytnictwie) albo klinowym, półokrągłym, płaskim lub wielokrotnym (używanym w drzeworytnictwie)[1][2]. Samo ostrze składa się z lica (część czołowa), brzuśca (dolna krawędź) i grzbietu (górna krawędź), którego rozchylenie boków decyduje o szerokości wycinanych kresek[1].

Rylec grawerski – jest narzędziem grawera i jubilera. Wykonany jest ze stali narzędziowej, w formie pręta o rozmaitych przekrojach – dostosowanych do wykonywania określonego rytu. Rylec oprawiony bywa zazwyczaj w drewnianą oprawkę mającą kształt grzybka lub kuli. Końcówka grotu rylca ostrzona jest pod kątem ostrym. Przy pomocy tego narzędzia wykonywane są prace zdobnicze na powierzchni metalu – m.in. takie jak: grawerowanie monogramów czy ornamentów[4][5].

Przypisy

  1. a b c StefanS. Kozakiewicz StefanS. (red.), Słownik terminologiczny sztuk pięknych, wyd. IV, Warszawa: PWN, 1996, s. 358, ISBN 83-01-12365-6  (pol.).
  2. a b LotharL. Altmann LotharL. (red.), Leksykon malarstwa i grafiki, Warszawa: Arkady, 2012, s. 498, ISBN 978-83-213-4729-5  (pol.).
  3. burin, [w:] MichaelM. Clarke MichaelM., Concise Oxford Dictionary of Art Terms, Oxford University Press, 2010, DOI: 10.1093/acref/9780199569922.001.0001, ISBN 978-0-19-172714-6 [dostęp 2021-06-26]  (ang.).
  4. Burin [graver], [w:] GeraldG. Ward GeraldG. (red.), Grove Encyclopedia of Materials and Techniques in Art, Oxford University Press, 2008, DOI: 10.1093/acref/9780195313918.001.0001, ISBN 978-0-19-537341-7 [dostęp 2021-06-28]  (ang.).
  5. Narzędzia grawerskie [online], Srebrny Kruk, 25 listopada 2019 [dostęp 2021-06-28]  (pol.).
  • p
  • d
  • e
Książka
Typ
  • druki nowsze
  • inkunabuł
  • rękopis
  • stare druki
  • e-book
Forma
  • kodeks
  • maszynopis
  • rotulus
  • tabliczki woskowe
  • wolumin
  • zwój
Produkcja
Materiały
Narzędzia
pisarskie
atrament
długopis
pędzel pisarski
pióro
rylec
rysik
skrobak
tusz
drukarskie
prasa drukarska
pulpa
sito
tusz
woda wapienna
introligatorskie
fileta
plakieta
punca
radełko
Budowa
Oprawa
Elementy
Tekst
Porządkowanie
Pismo
Inne
Zdobnictwo
Zawody
Obieg
Znaki własnościowe
Konserwacja
Powielanie

Kontrola autorytatywna (materiał artystyczny):