Stanislava Staša Zajović

Stanislava Staša Zajović

Stanislava Staša Zajović, 1999 rok
Data i miejsce urodzenia	25 stycznia 1953 Nikšić
Zawód, zajęcie	działaczka na rzecz pokoju
Multimedia w Wikimedia Commons

Stanislava Staša Zajović (ur. 25 stycznia 1953 w Nikšiciu) – działaczka na rzecz pokoju i praw człowieka, feministka.

Życiorys

Urodziła się 25 stycznia 1953 roku^[1] w jugosłowiańskim^[2] mieście Nikšić, współcześnie znajdującym się na terenie Czarnogóry^[1]. W 1977 roku^[3] została absolwentką romanistyki Uniwersytetu w Belgradzie^[2]. Od studiów działała na rzecz praw człowieka, w latach 80. intensywnie angażowała się pierwsze inicjatywy feministyczne na terenie Jugosławii^[2]. W 1984 roku Zajović po raz pierwszy trafiła do aresztu^[1]. Od lat 90. była ważnym głosem antywojennym w Serbii^[2]. W 1991 roku współzałożyła i zaczęła koordynować grupę Kobiety w Czerni^[1] w Belgradzie, inspirując się organizacją powstałą w Izraelu i Palestynie^[2]. Wraz z grupą organizowała lub angażowała się w działalność antywojenną, pokojowe marsze, performance oraz inne formy aktywizmu skierowanego przeciw wojnie, militaryzmowi i fundamentalizmowi^[2]. Organizowała także cotygodniowe pokojowe czuwania w Belgradzie, Serbii i Czarnogórze, w których milczące kobiety w czerni potępiały swoją postawą wojnę i zbrodnie popełnione w imieniu Serbów^[2]. Jednym z głównych celów aktywizmu Zajović było doprowadzenie do ukarania zbrodni wojennych i pociągnięcia rządu Serbii do odpowiedzialności^[2]. Ze względu na swą działalność, Zajović wraz z Kobietami w Czerni musiały stawić czoła wielokrotnym atakom ze strony chuliganów i skrajnych nacjonalistów^[2].

Autorka licznych artykułów opublikowanych w kraju i za granicą^[2][3] poruszających takie tematy, jak kobiety i wojna, prawa reprodukcyjne, nacjonalizm i antymilitaryzm^[2]. Napisała także dwie książki^[3]. Zorganizowała liczne działania edukacyjne dotyczące praw kobiet i międzyetnicznej solidarności, zakładała również grupy sieciujące dla kobiet^[2]. W 1997 roku założyła międzynarodową organizację sieciującą Women in Peace^[1]. Wspierała ideę obywatelskiego nieposłuszeństwa, uważając ją za kluczowy element praw człowieka i twierdząc, iż sprawiedliwość jest „zbyt ważna, by ją pozostawić politykom”^[2].

Otrzymała nagrodę Millennium Peace Prize for Women przyznawaną przez ONZ, została także nominowana do nagrody Nobla^[2][3]. Jest członkinią organizacji European Women's Lobby^[3].

Przypisy