Stromante
 Stromanthe tonckat | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | rośliny | ||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | okrytonasienne | ||
| Klasa | Magnoliopsida | ||
| Nadrząd | liliopodobne (≡ jednoliścienne) | ||
| Rząd | imbirowce | ||
| Rodzina | marantowate | ||
| Rodzaj | stromante | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Stromanthe Sonder Neue Allg. Deutsche Garten-Blumenzeitung 5: 225. 1849[3] | |||
| Typ nomenklatoryczny | |||
| S. sanguinea Sonder = S. thalia (Vell.) J.M.A.Braga[3] | |||
| |||
| |||
Stromante (Stromanthe Sond.) − rodzaj roślin z rodziny marantowatych. Obejmuje od 13[4] do 20[5] gatunków. Wszystkie one pochodzą z Ameryki Południowej i Środkowej – rosną na obszarze od Meksyku na północy po Brazylię i Boliwię na południu[6]. Najbardziej zróżnicowane są w południowo-wschodniej części Brazylii i w Ameryce Środkowej[7]. Są to rośliny naziemne, tylko Stromanthe palustris rośnie na mokradłach[8], wszystkie związane są z wilgotnymi lasami równikowymi[7].
Niektóre gatunki uprawiane są jako rośliny ozdobne[4], przy czym rośnie ich znaczenie jako roślin ozdobnych w strefie tropikalnej, podczas gdy poza nią ich rola jest ograniczona ze względu na wymagania siedliskowe (konieczność zapewnienia dużej wilgotności powietrza), czasem trudne do spełnienia w uprawie w pomieszczeniach[7]. Do roślin uprawianych jako doniczkowe należą S. thalia (często pod nazwą synonimiczną S. sanguinea) i S. porteana[9].
Nazwa naukowa rodzaju nadana została w nawiązaniu do charakterystycznego ułożenia kwiatów w kwiatostanie i pochodzi z greckich słów stroma = łóżko i anthos = kwiat[9].
Morfologia
- Pokrój
- Byliny o płożących kłączach[9] i wzniesionych, rozgałęzionych (czasem gęsto) pędach, z okazałymi liśćmi, osiągające od 0,7 do 3 m wysokości[8].
- Liście
- Wyrastające w dwóch rzędach naprzemiennie na pędzie, zwykle skupione[7]. Mogą być odziomkowe i łodygowe, jak i tylko łodygowe[8]. Blaszka liściowa jajowata, owalna lub eliptyczna[6][8], osadzona na zwykle krótkich ogonkach[9].
- Kwiaty
- Zebrane w silnie rozgałęzione kwiatostany, zwykle mocno rozpierzchłe i z jaskrawo ubarwionymi pochwami obejmującymi części kwiatostanu[7]. Kwiatostany rozwijają się szczytowo pojedynczo lub po kilka na pędzie[8]. Przysadki często nieobecne lub drobne, łuskowate. Trzy listki wewnętrzne okwiatu zrośnięte krócej niż do połowy ich długości[7]. Listki okwiatu osiągają przy tym tylko do 2 mm długości[8]. Jeden pręcik płodny, a pozostałe dwa wykształcają się jako płatkopodobne prątniczki lub są szczątkowe albo nawet całkiem nieobecne[7]. Zalążnia trójkomorowa, ale tylko w jednej komorze rozwija się zalążek[6].
- Owoce
- Jednonasienne torebki[8], kulistawe[9], zwykle otoczone trwałym okwiatem[8].
Systematyka
Jeden z rodzajów z rodziny marantowatych (Marantaceae)[2].
- Wykaz gatunków[5]
- Stromanthe angustifolia Rusby
- Stromanthe bahiensis Yosh.-Arns, Mayo & J.M.A.Braga
- Stromanthe boliviana K.Schum.
- Stromanthe confusa K.Schum.
- Stromanthe glabra Yosh.-Arns
- Stromanthe guapilesensis (Donn.Sm.) H.A.Kenn. & Nicolson
- Stromanthe hjalmarssonii (Körn.) Petersen ex K.Schum.
- Stromanthe jacquinii (Roem. & Schult.) H.A.Kenn. & Nicolson
- Stromanthe macrochlamys (Woodson & Standl.) H.A.Kenn. & Nicolson
- Stromanthe palustris H.Kenn.
- Stromanthe papillosa Petersen
- Stromanthe pluriflora Petersen ex Warm.
- Stromanthe popolucana Cast.-Campos, Vovides & Vázq.Torres
- Stromanthe porteana Gris
- Stromanthe ramosissima L.Andersson
- Stromanthe schottiana (Körn.) Eichler
- Stromanthe sellowiana K.Schum.
- Stromanthe stromanthoides (J.F.Macbr.) L.Andersson
- Stromanthe thalia (Vell.) J.M.A.Braga
- Stromanthe tonckat (Aubl.) Eichler
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ a b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2019-11-07] (ang.).
- ↑ a b Stromanthe Sonder. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-11-07].
- ↑ a b David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 890, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
- ↑ a b Stromanthe. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2019-11-07].
- ↑ a b c Stromanthe Sond.. [w:] Flora de Nicaragua [on-line]. Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. [dostęp 2019-11-07].
- ↑ a b c d e f g K.Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. IV. Flowering Plants. Monocotyledons. Alismatanae and Commelinanae (except Gramineae). Berlin, Heidelberg: Springer, 1998, s. 286, 291. ISBN 978-3-642-08378-5.
- ↑ a b c d e f g h Stromanthe Sond.. [w:] Manual de Plantas de Costa Rica [on-line]. Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. [dostęp 2019-11-07].
- ↑ a b c d e Thomas H. Everett: The New York Botanical Garden Illustrated Encyclopedia of Horticulture. T. 10. Taylor & Francis, 1982, s. 3253. ISBN 978-0-8240-7240-7.
