Tarana Burke

Tarana Burke

Tarana Burke (2018)
Data i miejsce urodzenia	12 września 1973 Nowy Jork
Zawód, zajęcie	aktywistka, założycielka i propagatorka ruchu Me Too
Alma Mater	Auburn University
Multimedia w Wikimedia Commons

Tarana Burke (ur. 12 września 1973 na Bronksie w Nowym Jorku) – amerykańska aktywistka i działaczka na rzecz praw człowieka oraz praw obywatelskich. Założycielka i propagatorka ruchu Me Too. W 2017 roku otrzymała nagrodę Człowieka Roku tygodnika „Time”. Zajmuje kierownicze stanowisko w organizacji Girls for Gender Equity.

Życiorys

Burke urodziła się i dorastała na Bronksie^[1][2]. Wychowała się w biednej rodzinie. Trzykrotnie była ofiarą molestowania seksualnego, zarówno jako dziecko, jak i nastolatka. Jej matka wspierała ją i zachęcała do zaangażowania się w życie społeczności. Burke przyznała, że te doświadczenia zainspirowały ją do pracy nad poprawą życia dziewcząt, które nie radzą sobie z tego typu problemami^[1]. Jako nastolatka zaangażowała się w pracę nad poprawą życia dziewcząt żyjących w zmarginalizowanych społecznościach^[3]. Początkowo uczęszczała do Alabama State University, następnie przeniosła się do Auburn University i ukończyła tę uczelnię^[4][5]. Podczas studiów organizowała konferencje prasowe i protesty w kwestii równouprawnienia, była również przeciwniczką rasizmu^[5].

Jest aktywistką od 1989 roku^[6]. Po ukończeniu studiów pod koniec lat 90. przeprowadziła się do miejscowości Selma w stanie Alabama^[7]. Pracowała tam w National Voting Rights Museum and Institute jako konsultantka i koordynatorka projektów specjalnych. Pełniła również funkcję dyrektora wykonawczego w Black Belt Arts and Cultural Center, gdzie tworzyła i nadzorowała programy kulturalne skierowane do młodzieży znajdującej się w trudnej sytuacji^[8].

W 2003 roku zaczęła pomagać młodym Afroamerykankom, współtworząc program Jendayi Aza^[8]. Przekształcił się on w 2006 roku w organizację non-profit Just Be Inc., wspierającą czarnoskóre dziewczęta w okresie dojrzewania^[9]. W szkołach organizacja realizuje program JEWELS, w którym biorą udział dziewczęta w wieku od 12 do 18 lat^[7][10].

Hasło „Me Too” (pol. ja też/ja również) po raz pierwszy zostało użyte przez Taranę Burke na portalu społecznościowym MySpace^[3] w 2006 roku w ramach masowej kampanii promocyjnej „wzmacniania poprzez empatię”, kierowanej do kobiet, które doświadczyły przemocy seksualnej (w tym napastowania i wykorzystywania seksualnego), zwłaszcza pochodzących z ubogich środowisk^{[11][1][12][13][14]}. Burke wymyśliła hasło tuż po rozmowie z 13-letnią ofiarą molestowania seksualnego. Wyznanie dziewczynki sprawiło, że Burke nie była w stanie odpowiednio zareagować i bardzo tego później żałowała^[1][15]. Założyła więc ruch Me Too i zaczęła używać tego wyrażenia w celu zwiększenia świadomości kobiet w kontekście problemu wykorzystywania seksualnego^[2][16].

W 2008 roku przeprowadziła się do Filadelfii i pracowała w Art Sanctuary Philadelphia i innych organizacjach non-profit^[16]. Konsultowała scenariusz hollywoodzkiego filmu Selma z 2014 roku, ukazującego kulisy i przebieg trzech marszy aktywistów na rzecz wprowadzenia faktycznego równouprawnienia Afroamerykanów, które odbyły się w 1965 roku, a ich trasa wiodła z tytułowej Selmy do Montgomery w stanie Alabama^[2][17][18].

Wyrażenie „Me Too” przekształciło się w szerszy ruch społeczny po użyciu hasztagu #MeToo w 2017 roku po zarzutach dotyczących wykorzystywania seksualnego kobiet przez Harveya Weinsteina. Burke postanowiła pomóc w kształtowaniu ruchu, aby uczynić go „jeszcze bardziej empatycznym^[19]”. W uznaniu podejmowanej przez nią działalności została Człowiekiem Roku 2017 tygodnika „Time”^[20].

W 2018 roku wzięła udział w 75. ceremonii wręczenia Złotych Globów na zaproszenie amerykańskiej aktorki Michelle Williams^[21]. W tym samym roku otrzymała Ridenhour Truth-Telling Prize, która przyznawana jest osobom broniącym interesu publicznego i sprawiedliwości społecznej^[22][23].

Zajmuje kierownicze stanowisko (Senior Director) w organizacji Girls for Gender Equity mieszczącej się na Brooklynie^[24]. Organizuje w niej warsztaty mające na celu poprawę polityki w szkołach, miejscach pracy i kultu religijnego oraz skupia się na pomaganiu ofiarom, które obwiniają się za to, że zostały skrzywdzone seksualnie^[7]. Udziela się również publicznie^[2]. Ma córkę^[8].

Nagrody i wyróżnienia

• 2017: Człowiek Roku tygodnika „Time”^[20]
• 2018: Ridenhour Truth-Telling Prize^[22][23]
• 2018: VOTY Catalyst Award^[25]
• 2019: VH1 Trailblazer Award^[26]

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona ruchu Me Too