Technokracja (polityka)

Ten artykuł od 2010-10 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Technokracja – koncepcja ustroju społecznego, w którym władzę sprawowaliby technicy, eksperci, organizatorzy i kierownicy produkcji^[1]. Po raz pierwszy terminu tego użył William Henry Smyth w artykule z roku 1919^[2].

Termin „technokrata” używany jest wobec osób, które posiadają specjalistyczną wiedzę, pełnią określone funkcje w nauce lub gospodarce, przede wszystkim zaś deklarują wyraźnie aspiracje polityczne i wolę kierowania poza sferą gospodarki i nauki, gdyż w tych dwóch sferach potrafią już efektywnie zarządzać. Istotnym elementem konstytutywnym działania technokraty jest istnienie społecznego przekonania, iż jest on przydatny poza sferą nauki i gospodarki całemu społeczeństwu jako specjalista ze swymi kompetencjami, wychodzący niejako na zewnątrz obszaru, w którym poruszał się początkowo.

Zwolennicy tej koncepcji wychodzą z założenia, że przemiany w dziedzinie techniki powodują automatyczne zasadnicze zmiany społeczne i kulturalne. Sprawujący władzę fachowcy mieliby kierować się w swej działalności wyłącznie regułami czysto technicznymi, pozbawionymi charakteru politycznego i ideologicznego. Decyzje coraz mniej kompetentnego zdaniem technokratów „biurokratycznego” aparatu państwowego powinny być, jak przekonują, zastąpione decyzjami „ekspertów-speców”, którzy byliby motywowani wyłącznie chęcią jak najlepszego rozwiązania różnych spraw, a nie interesem takiej lub innej grupy (dominującej) społecznej^[3].

Ideologia technokratyczna, opiera się na następujących założeniach:

• nauka i technika w wystarczającym stopniu oferuje wartości, cele i środki potrzebne społeczeństwu i człowiekowi do samodoskonalenia się
• najważniejsza jest relacja człowiek – przyroda, a stosunki społeczne powinny być na niej wzorowane
• technokracja posiada pełne prawo do panowania w społeczeństwie, gdyż tylko ona jest w stanie doprowadzić ludzkość do świata pod każdym względem idealnego.

Ustrój w sztuce

Zobacz kolekcję cytatów o technokracji w Wikicytatach

Zobacz multimedia związane z tematem: Technokracja (polityka)

• Kurt Vonnegut w książce „Pianola” przedstawia społeczeństwo Stanów Zjednoczonych w przyszłości.
• W powieści Franka Herberta „Diuna” ustrój ten panuje na planecie Ix.
• Ustrój ten jest także wprowadzony na Ziemi w powieści Limes inferior J.A. Zajdla.

Przypisy