Trynia

Trynia
Ilustracja
Kwiatostan Trinia kitaibelii
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

selerowce

Rodzina

selerowate

Rodzaj

trynia

Nazwa systematyczna
Trinia Hoffm.
Gen. Pl. Umbell.: 92 (1814)[3]
Typ nomenklatoryczny

T. glaberrima G. F. Hoffmann[4]

Synonimy
  • Apinella Neck.
  • Grammopetalum C.A.Mey. ex Meinsh.
  • Lacis Dulac
  • Rumia Hoffm.
  • Spielmannia Coss. ex Juss.
  • Triniella Calest.[3]
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Trynia (Trinia Hoffm.) – rodzaj roślin z rodziny selerowatych. Obejmuje 13 gatunków[3]. Występują one w strefie klimatu umiarkowanego w zachodniej i południowej Europie oraz w zachodniej Azji[3]. We florze Polski brak przedstawicieli tego rodzaju[5], ale na Podolu i Wołyniu występują trzy gatunki[6]. Rośliny stepów i kamienistych stoków[7]. Kwiaty Trinia glauca są zapylane przez mrówki[8].

Morfologia

Pokrój
Rośliny zielne, dwuletnie lub byliny, nagie lub owłosione[7], o łodygach zwykle silnie rozgałęzionych[6].
Liście
Silnie (2–3-krotnie[7]) pierzasto podzielone na bardzo wąskie, równowąskie lub nitkowate łatki[6][7].
Kwiaty
Poligamiczne (męskie i obupłciowe) i dwupienne. Zebrane w zwykle drobne baldaszki, a te w często liczne baldachy złożone[6]. Pokrywy i pokrywki nie występują lub są nieliczne, równowąskie i błoniaste[7]. Działki kielicha silnie zredukowane[6]. Płatki korony białe[7], całobrzegie lub wycięte na wierzchołku i z łatką skierowaną do wnętrza kwiatu[6].
Owoce
Rozłupnie wydłużone, jajowate lub czasem kuliste, nagie lub owłosione, z wyraźnymi żebrami, gładkimi lub brodawkowatymi[6].

Systematyka

Pozycja systematyczna

Rodzaj należący do plemienia Selineae z podrodziny Apioideae Seemann, rodziny selerowatych (Apiaceae Lindl.) z rzędu selerowców (Apiales Lindl.)[9][2]. W obrębie plemienia rodzaj najbliżej spokrewniony jest z rodzajami Rumia(inne języki) i Ledebouriella(inne języki)[7].

Wykaz gatunków[3][6]
  • Trinia biebersteinii(inne języki) Fedor.
  • Trinia castroviejoi(inne języki) Gómez Nav., R.Roselló, E.Laguna, P.P.Ferrer, Peris, A.Guillén, A.Valdés & Sanchis
  • Trinia crithmifolia(inne języki) (Willd.) H.Wolff
  • Trinia dalechampii(inne języki) (Ten.) Janch.
  • Trinia esteparia(inne języki) Uribe-Ech.
  • Trinia frigida(inne języki) (Boiss. & Heldr.) Drude
  • Trinia glauca(inne języki) (L.) Dumort.
  • Trinia guicciardii(inne języki) (Boiss. & Heldr.) Drude
  • Trinia hispida(inne języki) Hoffm.
  • Trinia kitaibelii M.Bieb. – trynia Kitaibela(inne języki)
  • Trinia leiogona(inne języki) (C.A.Mey.) B.Fedtsch.
  • Trinia multicaulis (Poir.) Schischk. – trynia Henninga(inne języki)
  • Trinia muricata(inne języki) Godet

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2024-07-11]  (ang.).
  2. a b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2024-07-11]  (ang.).
  3. a b c d e Trinia Hoffm.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2024-07-11].
  4. Index Nominum Genericorum. [dostęp 2024-07-11].
  5. ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, ISBN 978-83-62975-45-7 .
  6. a b c d e f g h MarianM. Koczwara MarianM., Flora polska. Rośliny naczyniowe Polski i ziem ościennych. T. IX. Dwuliścienne wolnopłatkowe-dwuokwiatowe. Cz. VII, Kraków 1960, s. 54 .
  7. a b c d e f g Joachim W.J.W. Kadereit Joachim W.J.W., VolkerV. Bittrich VolkerV. (red.), The Families and Genera of Vascular Plants, t. XV. Flowering Plants. Eudicots Apiales, Gentianales (except Rubiaceae), Springer International Publishing AG, s. 199, ISBN 978-3-319-93604-8 .
  8. David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 939, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
  9. Genus Trinia Hoffm.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2024-07-11].
Kontrola autorytatywna (takson kopalny):
  • J9U: 987007532184405171
Identyfikatory zewnętrzne:
  • GBIF: 3232515
  • IPNI: 332035-2
  • NCBI: 489394
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:332035-2
  • Tela Botanica: 87351
  • identyfikator Tropicos: 40018707
  • identyfikator taksonu Fossilworks: 22051
  • CoL: 6484S