Ulica Grodzka w Piotrkowie Trybunalskim

ulica Grodzka
Centrum
ilustracja
Widok w stronę Rynku Trybunalskiego (2020)
Państwo

 Polska

Miejscowość

Piotrków Trybunalski

Długość

ok. 65 m

Plan
Plan przebiegu ulicy
Przebieg
0 Rynek Trybunalski
65 m ul. Farna
Położenie na mapie Piotrkowa Trybunalskiego
Mapa konturowa Piotrkowa Trybunalskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „ulica Grodzka”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się punkt z opisem „ulica Grodzka”
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „ulica Grodzka”
51,40801°N 19,69694°E/51,408010 19,696940
Multimedia w Wikimedia Commons

Ulica Grodzka – ulica na Starym Mieście w Piotrkowie Trybunalskim.

Opis

Ulica Grodzka łączy południowo-wschodni narożnik Rynku Trybunalskiego ze skrzyżowaniem ulic: Farnej, Starowarszawskiej i Krakowskie Przedmieście[1]. Długość ulicy wynosi około 65 metrów[1]. Ulica należy do najstarszych ulic w Piotrkowie i jest częścią układu urbanistycznego Starego Miasta, który ukształtował się w XIII/XIV wieku[2].

Ulica prowadziła niegdyś w kierunku Bramy Wolborskiej, położonej we wschodniej części murów miejskich[3]. Nazwa ulicy Grodzka została wymieniona na najstarszym planie Piotrkowa z 1786[4]. Nazwa ta mogła pochodzić stąd, że ulica prowadziła do siedziby starosty grodowego[5]. W 1870 zmieniono nazwę ulicy na Połtawska, co było elementem polityki rusyfikacyjnej[6]. Na kamienicy nr 4, mającej neorenesansową fasadę, znajdują się medaliony przedstawiające prawdopodobnie dawnych właścicieli[3]. Ulica pojawiła się w filmach Niedziela sprawiedliwości (1965) i Opowieść Harleya (1987)[7][8].

Zabytki

Ulica wraz z całym układem urbanistycznym Starego Miasta wpisana jest do rejestru zabytków pod numerem 89-IX-35 z 24.07.1948, z 1.02.1962 i z 23.02.2004[9].

Do rejestru zabytków są też wpisane budynki położone przy ul. Grodzkiej[9]:

  • nr 1 (ul. Konarskiego 2) – dom, 1. poł. XIX w.
  • nr 2 (Rynek Trybunalski 8) – 3 kamienice, XVIII w.
  • nr 6 (ul. Farna 5) – dom, 1. poł. XIX w.

Do gminnej ewidencji zabytków miasta Piotrkowa Trybunalskiego, oprócz obiektów z rejestru zabytków, są też wpisane budynki[10][11]:

  • nr 3 – kamienica z oficynami, XVIII w.
  • nr 4 – dom, XVIII w.
  • nr 5 – dom


  • Dom przy ul. Grodzkiej 6 / Farnej 5.
    Dom przy ul. Grodzkiej 6 / Farnej 5.
  • Narożnik ul. Grodzkiej (w głębi), ul. Konarskiego i Rynku Trybunalskiego.
    Narożnik ul. Grodzkiej (w głębi), ul. Konarskiego i Rynku Trybunalskiego.

Przypisy

  1. a b Mapy Google. [dostęp 2019-11-21].
  2. Gminny program opieki nad zabytkami 2014 ↓, s. 14.
  3. a b Gminny program opieki nad zabytkami 2014 ↓, s. 31.
  4. Atlas historyczny Polski 1998 ↓, s. 92.
  5. Witanowski 1923 ↓, s. 61–62.
  6. Sadowski 2013 ↓, s. 272.
  7. Najbardziej filmowe miejsca w Piotrkowie. Piotrków Filmowy. [dostęp 2019-12-19].
  8. Piękna jak z obrazka Magdalena Zawadzka. Piotrków Filmowy. [dostęp 2019-12-19].
  9. a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo łódzkie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 marca 2024 [dostęp 2019-11-21] .
  10. Gminny program opieki nad zabytkami 2014 ↓, s. 36.
  11. Zmiana Studium zagospodarowania przestrzennego 2017 ↓, s. 115.

Bibliografia

  • Atlas historyczny Polski. Województwo sieradzkie i łęczyckie w drugiej połowie XVI wieku. Część II Komentarz Indeksy. Henryk Rutkowski (red.). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Historii PAN, 1998. ISBN 83-86301-75-9.
  • Gminny program opieki nad zabytkami gminy miasta Piotrków Trybunalski na lata 2015–2018, Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego, 2014 .
  • Łukasz M. Sadowski. Piotrków Trybunalski : miasto królewskie i miasto gubernialne. „Sztuka Europy Wschodniej”. 1, s. 269-277, 2013. 
  • Michał Rawita Witanowski: Przewodnik po Piotrkowie Trybunalskim (z planem miasta). Piotrków: Wydawnictwo Oddziału Piotrkowskiego Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, 1923.
  • Zmiana Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Piotrkowa Trybunalskiego, Urząd Miasta Piotrków Trybunalski. Biuletyn Informacji Publicznej, 2017 .