Ulica Józefa Łukaszewicza w Poznaniu

ulica Józefa Łukaszewicza

Łazarz

Narożnik ulicy Łukaszewicza i Rynku Łazarskiego

Państwo

Polska

Miejscowość

Poznań

Położenie na mapie Poznania

Położenie na mapie Polski

Położenie na mapie województwa wielkopolskiego

52°23′35,0″N 16°54′11,2″E/52,393060 16,903122

Multimedia w Wikimedia Commons

Ulica Józefa Łukaszewicza (przed 1918 r. i 1939-1945 niem. Ferdinand-von-Zeppelin-Strasse) – znajduje się na Łazarzu, na obszarze jednostki pomocniczej Osiedle Św. Łazarz, w Poznaniu. Biegnie w linii północ-południe, od placyku u zbiegu ul. Małeckiego i Granicznej, do ulicy Klaudyny Potockiej. Kolejne przecznice, to Rynek Łazarski i ul. Calliera, ul. Mottego, ul. Karwowskiego i ul. Floriana Stablewskiego. Częściowo powtarza bieg strumienia, który wraz z ul. Graniczną aż do 1900 r. wyznaczał styk dawnych wsi Wilda i Święty Łazarz. Pierwotnie stanowiła przedłużenie ul. Granicznej, w 1909 r. nadano jej imię Ferdinanda von Zeppelina. Po 1919 r. nosi imię historyka Józefa Łukaszewicza.

Poszczególne odcinki są zróżnicowane pod względem zabudowy. Najstarsze, kilkupiętrowe eklektyczne kamienice z początku XX w. wznoszą się w początkowej części ulicy. Interesującym przykładem secesji jest kamienica na rogu ul. Mottego, dom własny architekta Waltera Czygana. Przy ul. Karwowskiego skupione są kameralne dwupiętrowe zabudowania dawnej Spółdzielni Urzędników Niemieckich (DBWBV) z lat 1912–1913 (projekt Josepha Leimbacha). W jednym z tych domów, pod nr 23, po I wojnie światowej przekazanych Uniwersytetowi Poznańskiemu, mieszkała prof. Mieczysława Ruxerówna. Przy ul. Łukaszewicza mieszkał również prof. Antoni Danysz. Jest też kilka przykładów funkcjonalistycznego budownictwa mieszkaniowego z lat 30. XX w. Z zabudowań wzniesionych po II wojnie światowej wyróżnia się gmach Szkoły Podstawowej nr 9 z lat 1955–1958, z fasadą dawniej wspartą na ażurowych arkadach (proj. Stefan Zieleskiewicz). Przed szkołą w 1967 r. odsłonięto głaz pamiątkowy patrona, dr Franciszka Witaszka. Dalej znajdują się socrealistyczne bloki osiedla mieszkaniowego z lat 50. z malowniczymi balkonami, jak również zabudowa magazynowa.

Bibliografia

Księga adresowa miasta stołecznego Poznania 1935, Poznań, Wydaw. Księgi Adresowej, 1935 (reprint: Poznań, Wydaw. Miejskie, 2001, ISBN 83-87847-64-X)
ZbigniewZ. Zakrzewski ZbigniewZ., Ulicami mojego Poznania. Przechadzki z lat 1918–1939, JózefJ. Skoracki (ilustr.), Poznań: Wydaw. Poznańskie, 1985, ISBN 83-210-0413-X, OCLC 69370432 .
JanJ. Skuratowicz JanJ., Architektura Poznania 1890-1918, Poznań: Wydaw. Naukowe UAM, 1991, ISBN 83-232-0313-X, OCLC 69298144 .
Magdalena Warkoczewska, Św. Łazarz. Wystawa w Muzeum Historii Miasta Poznania w Ratuszu, październik – grudzień 1998, Poznań, Muzeum Narodowe, 1998, ISBN 83-85296-53-0 ("Ulice i zaułki dawnego Poznania")
Jakub Skutecki, Poznań na widokówkach z lat 1893-1918. Ze zbiorów Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu, Poznań, UAM, 2000, ISBN 83-903870-9-3
Eugeniusz Goliński, Pomniki Poznania, Poznań, Quadro, 2001, ISBN 83-916492-0-2
JanJ. Skuratowicz JanJ., Secesja w architekturze Poznania, LeszekL. Szurkowski (ilustr.), Poznań: Wydaw. Miejskie, 2002, ISBN 83-87847-76-3, OCLC 830487252 .
Poznań. Spis zabytków architektury, oprac. Jolanta Bielawska-Pałczyńska, Poznań, Urząd Miasta Poznania, 2004, ISBN 83-89525-07-0
ZbysławZ. Wojtkowiak ZbysławZ., Napisy pamiątkowe miasta Poznania. Nowożytne tablice zewnętrzne, przełom XIX – początek XXI wieku, Poznań: Kurpisz, 2004, ISBN 83-89738-03-1, OCLC 831142974 .
Piotr Marciniak, Architektura i urbanistyka Poznania w latach 1945-1989, [w:] Architektura i urbanistyka Poznania w XX w., pod red. Teresy Jakimowicz, Poznań, Wydaw. Miejskie, 2005, ISBN 83-89525-13-5
Atlas architektury Poznania, pod red. Janusza Pazdera, Poznań, Wydaw. Miejskie, 2008, ISBN 978-83-7503-058-7