Włodzimierz Brayczewski

Włodzimierz Brayczewski
Pejcz
Ilustracja
Włodzimierz Brayczewski (<1934)
podpułkownik dyplomowany piechoty podpułkownik dyplomowany piechoty
Data i miejsce urodzenia

29 stycznia 1894
Olkusz

Data i miejsce śmierci

12 maja 1947
Northwich

Przebieg służby
Lata służby

1915–1946

Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego
Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne

Formacja

I Korpus Polski

Jednostki

Piotrkowski Okręgowy Pułk Piechoty
26 pułk piechoty
Batalion Szkolny Piechoty Nr 6
Wyższa Szkoła Wojenna
32 pułk piechoty
14 pułk piechoty
II Korpus Polski

Stanowiska

dowódca kompanii
dowódca Batalionu Szkolnego Piechoty Nr 6
wykładowca w Wyższej Szkole Wojennej
dowódca batalionu
dowódca pułku
I zastępca kwatermistrza II Korpusu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-ukraińska
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
(kampania wrześniowa)
* bitwa nad Ossą
* bitwa nad Bzurą

Późniejsza praca

Polski Korpus Przysposobienia i Rozmieszczenia

Odznaczenia
Odznaka honorowa za Rany i Kontuzje
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Złoty Krzyż Zasługi Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal Zwycięstwa (międzyaliancki)
Multimedia w Wikimedia Commons
Symboliczny grób płk. Włodzimierza Brayczewskiego na Starych Powązkach.

Włodzimierz Brayczewski (ur. 29 stycznia 1894[a] w Olkuszu, zm. 12 maja 1947 w Northwich) – podpułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej i Polskich Sił Zbrojnych; uczestnik walk I wojny światowej, wojny polsko-ukraińskiej, wojny polsko-bolszewickiej 1919–1920 oraz kampanii wrześniowej 1939 roku, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

Młodość

Urodził się w Olkuszu (w ówczesnym województwie kieleckim) jako syn Brunona i Konstancji Konstantynowiczówny[2]. W roku 1906 rozpoczął naukę w Gimnazjum Państwowym w Łucku. W tym samym okresie rozpoczął działalność w nielegalnych polskich organizacjach niepodległościowych i samokształceniowych. Jako delegat tych organizacji brał udział, w 1912 r. w Kijowie, w powszechnym zjeździe delegatów polskich uczniowskich organizacji samokształceniowych z obszaru Wołynia, Podola i Ukrainy[3]. W latach 1913–1914 zajmował stanowisko kierownicze w Uczniowskiej Korporacji Polskiej w Łucku. Zdał maturę i rozpoczął studia na Wydziale Prawa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego. W maju 1915 r. został powołany do armii carskiej[4][5][6][3].

I wojna światowa

Po ukończeniu szkoły oficerskiej, w dniu 1 września 1915 r. otrzymał stopień chorążego. Do kwietnia 1917 r. przebywał na froncie i uczestniczył w walkach z wojskami niemieckimi i austro-węgierskimi[3]. W tym czasie starał się o przeniesienie do polskich formacji wojskowych walczących u boku Rosji. W kwietniu 1917 r. otrzymał przydział do 1 Pułku Strzelców Polskich, dowodzonego przez płk. Lucjana Żeligowskiego[3]. Od maja do lipca 1917 r. brał czynny i bezpośredni udział w walkach – w składzie Dywizji Strzelców Polskich. Uczestniczył między innymi w bitwach z Niemcami i Austriakami pod Husiatynem, Kuropatnikami, Baranówką i Czabarówką. Wyróżnił się podczas walk pod Czabarówką, kiedy to dowodząc 10 kompanią 1 Pułku Strzelców Polskich utrzymał swoje stanowiska, mimo strat sięgających 30% stanu kompanii. Następnie, już w ramach 1 Dywizji Strzelców Polskich I Korpusu Polskiego, walczył z bolszewikami, nadal dowodząc kompanią w 1 PSP. W czerwcu 1918 r. po rozbrojeniu I Korpusu Polskiego został internowany przez Niemców w Poniemoniu na Litwie Kowieńskiej[3]. Zwolniony z obozu internowania, od 1 lipca 1918 r. do początkowych dni listopada tr. przebywał w miejscowości Komary w powiecie Wołkowyskim, będąc inwigilowanym przez władze niemieckie. W listopadzie 1918 r. przedarł się do Białegostoku i skupił wokół siebie byłych wojskowych z I Korpusu Polskiego. Nawiązał kontakt z miejscowymi organizacjami niepodległościowymi, uczestniczył w rozbrajaniu okupantów na terenie województwa białostockiego oraz w zajęciu stacji kolejowej Białystok i innych obiektów kolejowych. Około 24 listopada 1918 r. podporządkował się miejscowemu komendantowi Polskiej Organizacji Wojskowej i wziął udział w akcji opanowania białostockich składów broni i amunicji, co przyczyniło się do liczebnego rozrostu miejscowych oddziałów POW i poprawy stanu ich uzbrojenia. 28 listopada 1918 r. wyjechał z Białegostoku[7].

Wojna polsko-ukraińska i polsko-bolszewicka

Do odrodzonego Wojska Polskiego wstąpił jako oficer w dniu 1 grudnia 1918 roku[3]. Z dniem 8 grudnia 1918 r. został na mocy rozkazu Szefa Sztabu Generalnegogen. dyw. Stanisława Szeptyckiego – przydzielony do Piotrkowskiego Okręgowego pułku piechoty[8]. W tym samym miesiącu został powołany na dowódcę 10 kompanii strzeleckiej w tworzonym (na bazie Piotrkowskiego Okręgowego pp) 26 pułku piechoty. Równocześnie pełnił wówczas obowiązki dowódcy III batalionu 26 pp[9]. W szeregach tegoż pułku wziął udział w wojnie polsko-ukraińskiej i wojnie polsko-bolszewickiej. W działaniach wojennych uczestniczył do sierpnia 1920 roku[b]. W dniu 23 czerwca 1920 r. por. Włodzimierz Brayczewski, dowodzący 10 kompanią 26 pp, otrzymał rozkaz z dowództwa III batalionu swego pułku zajęcia i utrzymania wysuniętej pozycji w lesie na wschód od stacji kolejowej Rudnia-Radowelśka. Następnego dnia o godz. 1.00 w nocy bolszewicki 224 pułk piechoty wsparty baterią dział zaatakował pozycje 10 kompanii. Porucznik Brayczewski konno objeżdżał zagrożone placówki i mimo niekorzystnego położenia utrzymał swe pozycje, a o godzinie 4.00 po otrzymaniu wzmocnienia w postaci plutonu z rezerwowej 5 kompanii, siłami 3 plutonów wykonał kontratak. Podczas niego zdobył trzy karabiny maszynowe i zadał wrogowi duże straty, zmuszając go do panicznej ucieczki. Z przechwyconego później nieprzyjacielskiego raportu wynikało, że 224 pułk piechoty został kompletnie rozbity, a swoją bezładną ucieczką zdemoralizował również stojący za nim w rezerwie kolejny pułk bolszewicki[10]. W sierpniu 1920 r. Włodzimierz Brayczewski został ciężko ranny w goleń i skierowany do szpitala. Dekretem Naczelnego Wodza L.2647 z dnia 28 lutego 1921 r. został odznaczony, za męstwo wykazane w walce pod Rudnią-Radowelśką, Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari[11][12].

Okres międzywojenny

7 września 1920 roku dowódca Okręgu Generalnego Kielce zezwolił por. Brayczewskiemu na zawarcie małżeństwa z Zofią Grzębówną z Piotrkowa. Na ten czas pełnił już służbę w baonie zapasowym 26 pp w Radomsku[13]. Na mocy rozkazu L.1285 wydanego w dniu 4 grudnia 1920 roku przez ministra spraw wojskowych – gen. por. Kazimierza Sosnkowskiegoporucznik piechoty Włodzimierz Brayczewski został formalnie przeniesiony z byłego Piotrkowskiego Okręgowego Pułku Piechoty do batalionu zapasowego 26 pułku piechoty[14].

Na etacie lwowskiego 26 pułku piechoty znajdował się do końca 1929 roku[15][16][17], będąc w tym okresie kilkukrotnie oddelegowywanym[c]. Na dzień 1 czerwca 1921 r. pełnił (w randze porucznika) służbę w Dowództwie Okręgu Generalnego Kielce[18]. Dekretem Naczelnika Państwa i Wodza Naczelnego z dnia 3 maja 1922 r. (dekret L. 19400/O.V.) został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 r. i 512. lokatą w korpusie oficerów piechoty[19]. W roku 1923 pełnił służbę w Oddziale II Sztabu Dowództwa Okręgu Korpusu Nr X w Przemyślu, pozostając na ten czas oficerem nadetatowym 26 pp[20] (zajmował wówczas 447. lokatę wśród kapitanów korpusu piechoty[21]). W 1924 r. przeszedł pięciomiesięczne szkolenie na 8. kursie doskonalenia młodszych oficerów piechoty w Chełmnie[22].

W 1924 r. otrzymał działkę o powierzchni 15,128 ha w majątku Kaledicze (na terenie dawnej Ordynacji Roskiej w powiecie wołkowyskim). Działką tą w początkowym okresie gospodarował jego kuzyn[23].

Rozporządzeniem Prezydenta RP Stanisława Wojciechowskiego[d] z dnia 1 grudnia 1924 roku został awansowany do stopnia majora, ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 r. i 155. lokatą w korpusie oficerów piechoty[24][25]. Na dni 29 i 30 maja oraz 2 czerwca 1925 r. powołany został do zdawania egzaminu wstępnego do Wyższej Szkoły Wojennej na kurs normalny 1925/27[26].

Z dniem 1 sierpnia 1925 r., jako major 26 pp, został zatwierdzony na stanowisku dowódcy kompanii szkolnej podchorążych rezerwy w Batalionie Szkolnym Piechoty Okręgu Korpusu Nr VI[27]. Rozporządzeniem Ministra Spraw Wojskowych opublikowanym w dniu 20 września 1926 r. został wyznaczony na stanowisko dowódcy Batalionu Szkolnego Piechoty Nr 6, z pozostawieniem w korpusie oficerów piechoty jako nadetatowy oficer 26 pp[28]. Marszałek Józef Piłsudski[e] zarządzeniem ogłoszonym w dniu 23 grudnia 1927 r.[f] przeniósł mjr. Brayczewskiego do kadry oficerów piechoty, z pozostawieniem na dotychczas zajmowanym stanowisku[29]. W 1928 roku służył w Batalionie Podchorążych Rezerwy Piechoty Nr 6 w Zaleszczykach (był to dawny Batalion Szkolny Piechoty Nr 6 po kolejnej zmianie nazwy[g])[17], zajmując w tym czasie 137. lokatę wśród majorów piechoty ze swego starszeństwa[30]. Zarządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Ignacego Mościckiego z dnia 10 listopada 1928 r. odznaczony został Złotym Krzyżem Zasługi, w uznaniu zasług położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości[3][31].

Zarządzeniem Ministra Spraw Wojskowych opublikowanym w grudniu 1929 r., po ukończeniu kursu próbnego i odbyciu przewidzianego stażu liniowego, major Brayczewski został przyjęty do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, w charakterze słuchacza 2 letniego kursu 1929/31 (X Kurs Normalny)[32]. W roku 1930, jako słuchacz WSWoj., zajmował 161. lokatę łączną pośród majorów korpusu piechoty (była to jednocześnie 86. lokata w starszeństwie)[33]. Z dniem 1 września 1931 r., po ukończeniu kursu i otrzymaniu dyplomu naukowego oficera dyplomowanego, został przeniesiony do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie na stanowisko wykładowcy[3][34][35]. Był między innymi asystentem nauczania przedmiotu „służba sztabów” (na I roczniku). Za ten okres był pozytywnie opiniowany przez komendanta WSWoj. gen. bryg. Tadeusza Kutrzebę[36]. W roku 1932 zajmował 60. lokatę w swoim starszeństwie, wśród majorów korpusu piechoty[37], a na dzień 1 lipca 1933 r. – 53. lokatę w starszeństwie (była to 83. lokata łączna pośród majorów piechoty)[38]. Zarządzeniem Ministra Spraw Wojskowych ogłoszonym dnia 7 czerwca 1934 r. został przeniesiony z WSWoj. do 32 pułku piechoty z Modlina, na stanowisko dowódcy III batalionu detaszowanego w Działdowie[39]. Prezydent Rzeczypospolitej, zarządzeniem z 27 czerwca 1935 r. awansował mjr. dypl. Włodzimierza Brayczewskiego na podpułkownika, ze starszeństwem z dnia 1 stycznia 1935 r. i 8. lokatą w korpusie oficerów piechoty[40][41]. Jako oficer 32 pułku piechoty[42] zajmował w dniu 5 czerwca 1935 roku – 266. lokatę łączną wśród podpułkowników piechoty (była to 8. lokata w starszeństwie)[43]. Zarządzeniem Kierownika Ministerstwa Spraw Wojskowych[h] opublikowanym w sierpniu 1935 r., ppłk dypl. Brayczewski został przeniesiony (z dniem 15 września 1935 r.) z 32 pułku piechoty i skierowany ponownie do Wyższej Szkoły Wojennej[44], w której wykładał operacyjną służbę sztabów[i][22]. W marcu 1939 roku piastował stanowisko kierownika przedmiotu „służba sztabów” na II kursie (kurs doskonalący dla oficerów dyplomowanych przy WSWoj. 1938–1939)[45]. Na dzień 23 marca 1939 r. klasyfikowany był na 8. pozycji wśród podpułkowników piechoty w swoim starszeństwie[46]. W lipcu 1939 r. objął dowództwo 14 pułku piechoty we Włocławku.

II wojna światowa

Na czele 14 pułku piechoty walczył w kampanii wrześniowej. Dowodził pułkiem podczas walk w korytarzu pomorskim (bitwy pod Mełnem i Grutą) i odwrotu przez Wisłę na południowy wschód[47]. 11 września 1939 r. podczas bitwy nad Bzurą, prowadząc natarcie na folwark Przesławice, został ranny w nogę (poniżej kolana[j])[49][50]. Natarcie to stanowiło fragment zwycięskiej walki 14 pułku piechoty o dwór Walewice[51]. Początkowo pozostawał przy pułku, lecz wskutek pogarszającego się stanu zdrowia został przewieziony do sochaczewskiego szpitala[52][k].

Po kapitulacji Warszawy wstąpił w szeregi SZP (ps. „Pejcz”), w której przewidywany był na komendanta obszaru nr I Warszawa, lecz już w dniu 7 listopada 1939 r. został aresztowany przez władze okupanta[54]. Następnie trafił do niemieckiej niewoli, którą przebył w oflagach: II C Woldenberg, VII A Murnau[55] i IX C Molsdorf. W oflagu II C Woldenberg w lipcu 1940 r. rozpoczęła się tajna praca wojskowa. Inicjatorem powstającego ruchu oporu był płk Ignacy Misiąg, ówczesny Najstarszy Obozu. Został on również pierwszym konspiracyjnym dowódcą ruchu oporu, w którym ważną rolę odgrywali szefowie sztabu konspiracyjnego dowódcy. Pierwszym z nich był ppłk dypl. Jan Ciałowicz, a jego następcą na tym stanowisku został ppłk dypl. Włodzimierz Brayczewski[56][22]. Funkcję tę pełnił do początków 1945 roku, podlegając obozowemu komendantowi ruchu oporu – gen. bryg. Janowi Chmurowiczowi[57].

Okres powojenny

Po uwolnieniu z niewoli wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych. Początkowo pozostawał w dyspozycji Ekspozytury Oddziału Personalnego Sztabu Naczelnego Wodza, a z dniem 24 lipca 1945 roku został przeniesiony do II Korpusu. Przyjęty do służby czynnej z dniem 29 lipca 1945 r. i przydzielony do Sekcji Oficerów Łączności II Korpusu (Rozkaz Pers. II Korpusu Nr 137/45 z dnia 07.08.1945 r.). Z dniem 2 października 1945 roku został przeniesiony (Rozkaz Pers. II Korpusu Nr 145/45) do Dowództwa II Korpusu (na stanowisko I zastępcy kwatermistrza). Na dzień 31 sierpnia 1946 r. pełnił funkcję II zastępcy kwatermistrza II Korpusu Polskiego[58]. Następnie wyznaczony został na stanowisko pełniącego obowiązki zastępcy dowódcy Grupy Brygadowej Nr 2 (Rozkaz L.dz. 9946/Pers./15.11.1946). Po zdemobilizowaniu ppłk dypl. Włodzimierz Brayczewski zamieszkał w Anglii i wstąpił do Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia. Zmarł 12 maja 1947 roku w Northwich i pochowany został na tamtejszym cmentarzu Northwich Cemetery Cheshire (znajdującym się w dzielnicy Witton). Symboliczny grób ppłk. Brayczewskiego znajduje się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie[l] (kwatera 266-3-15)[59].

Rodzina

Włodzimierz Brayczewski był żonaty z Zofią Ferdynandą Grzębo[m][13] (ur. 1901, zm. 15 listopada 1967). Z ich związku narodziło się dwóch synów: Witold Jerzy (ur. 17 września 1927 w Zaleszczykach, zm. 4 czerwca 1993 w Warszawie) – po wojnie powrócił z Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie do Polski oraz Bohdan (ur. 19 czerwca 1932 w Warszawie, zm. 15 lipca 1999 we Francji). Żona Zofia i syn Witold spoczywają na Starych Powązkach w Warszawie[59]. Młodszy syn Bohdan pochowany został we Francji.

Ordery i odznaczenia

Zobacz też

Uwagi

  1. Zarządzeniem Kierownika Ministerstwa Spraw Wojskowych, opublikowanym w dniu 1 czerwca 1935 r., nastąpiło sprostowanie daty urodzenia mjr. dypl. Włodzimierza Brayczewskiego - z „ur. 17.1.1894 r.” - na „ur. 29.1.1894 r.”[1].
  2. Z dokumentów Wojskowego Biura Historycznego (sygn. I.340.1.865) wynika, że w czasie wojny Włodzimierz Brayczewski zajmował stanowiska: dowódcy kompanii, dowódcy batalionu i kierownika ekspozytury Oddziału II Sztabu Generalnego.
  3. Z dokumentów udostępnionych przez Wojskowe Biuro Historyczne wynika, że Włodzimierz Brayczewski należał do osadników wojskowych na ziemiach wschodnich II RP.
  4. Rozporządzenie o sygnaturze O.V.L. 41000/A. 1924.
  5. Marszałek Józef Piłsudski zajmował wówczas stanowisko ministra spraw wojskowych.
  6. Zarządzenie o sygnaturze B.P.L. 24722-II-Piech. L. 31184-27.
  7. Bataliony Szkolne Piechoty zostały przemianowane na Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty, a następnie na Bataliony Podchorążych Rezerwy Piechoty.
  8. Stanowisko to zajmował w tym czasie gen. bryg. Tadeusz Kasprzycki.
  9. Z dokumentów Wojskowego Biura Historycznego (sygn. I.340.1.865) wynika, że w okresie pokoju, do września 1935 roku, Włodzimierz Brayczewski zajmował stanowiska: kierownika ekspozytury Oddziału II Sztabu Generalnego, referenta w Dowództwie Okręgu Korpusu, dowódcy kompanii, dowódcy batalionu szkolnego Okręgu Korpusu, komendanta Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty, wykładowcy w Wyższej Szkole Wojennej i dowódcy batalionu detaszowanego.
  10. Według relacji dowódcy plutonu łączności II/14 pp, ppor. rez. Eugeniusza Frąckiewicza, dowódca pułku miał przestrzelone podudzie[48].
  11. Początkowo ppłk Brayczewski został przetransportowany, na taczance od ckm, do szpitala polowego w majątku Sobota[53].
  12. Na płycie nagrobnej podano, iż posiadał on stopień pułkownika dyplomowanego Wojska Polskiego.
  13. Według części dokumentów nazwisko panieńskie żony Włodzimierza Brayczewskiego zapisywane było jako „Grzembo”.

Przypisy

  1. Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 8 z 1 VI 1935, s. 57.
  2. WBH, sygn. 29.12.1933 KN, s. 5.
  3. a b c d e f g h Kolekcja VM ↓, s. 4.
  4. WBH, sygn. 29.12.1933 KN, s. 2.
  5. WBH, sygn. I.482.48-3886 VM, s. 2.
  6. Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce. Obsada personalna - piechota ↓, s. 36.
  7. WBH, sygn. 29.12.1933 KN, s. 2, 6.
  8. Dziennik Rozkazów Wojskowych ↓, Nr 13 z 23 XII 1918, s. 220.
  9. Gil i Kubicki 2017 ↓, s. 164.
  10. WBH, sygn. I.482.48-3886 VM, s. 6.
  11. a b Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 11 z 19 III 1921, s. 478.
  12. Abramowicz i Kreis 1929 ↓, s. 28.
  13. a b Rozkaz DOGen. Kielce ↓, Nr 84 z 7 września 1920 roku, pkt 1038.
  14. Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 49 z 22 XII 1920, s. 1411.
  15. Spis oficerów służących czynnie w dniu 01.06.1921 ↓, s. 567.
  16. Rocznik oficerski 1924 ↓, s. 186.
  17. a b c Rocznik oficerski 1928 ↓, s. 123.
  18. Spis oficerów służących czynnie w dniu 01.06.1921 ↓, s. 98.
  19. Lista starszeństwa oficerów zawodowych 1922 ↓, s. 46.
  20. Rocznik oficerski 1923 ↓, s. 113, 200.
  21. Rocznik oficerski 1923 ↓, s. 409.
  22. a b c Ciesielski 2008 ↓, s. 121.
  23. WBH, sygn. I.300.1.692 str. 256 i sygn. I.300.1.715 str. 38.
  24. Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 131 z 17 XII 1924, s. 735.
  25. Rocznik oficerski 1924 ↓, s. 351.
  26. Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 33 z 20 III 1925, dodatek s. 4.
  27. Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 111 z 24 X 1925, s. 595.
  28. Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 38 z 20 IX 1926, s. 312.
  29. Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 28 z 23 XII 1927, dodatek Nr 1, s. 3.
  30. Rocznik oficerski 1928 ↓, s. 176.
  31. a b Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 15 z 11 XI 1928, s. 405.
  32. Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 20 z 23 XII 1929, s. 375.
  33. Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty 1930 ↓, s. 127.
  34. Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 7 z 23 X 1931, s. 322.
  35. Rocznik oficerski 1932 ↓, s. 798.
  36. Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce. Opinie o oficerach WSWoj ↓, s. 26.
  37. a b Rocznik oficerski 1932 ↓, s. 27.
  38. Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty 1933 ↓, s. 18.
  39. Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 VI 1934, s. 158.
  40. Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 9 z 28 VI 1935, s. 66.
  41. Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty 1935 ↓, s. 182.
  42. Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty 1935 ↓, s. 17.
  43. Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty 1935 ↓, s. 15, 182.
  44. Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 11 z 31 VIII 1935, s. 109.
  45. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 448.
  46. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 14.
  47. Ciesielski 2008 ↓, s. 178–202.
  48. Frąckiewicz 2018 ↓, s. 37.
  49. Ciesielski 2008 ↓, s. 206.
  50. Kraiński i Pekról 1992 ↓, s. 29.
  51. IPiM im. gen. Sikorskiego ↓, s. 23–24.
  52. Ciesielski 2008 ↓, s. 206–210, 301.
  53. Frąckiewicz 2018 ↓, s. 37–38.
  54. Ciesielski 2008 ↓, s. 121, 301.
  55. Lista więzionych w oflagu VII A Murnau ↓, nazwiska na lit. A i B.
  56. Toczewski 2006 ↓, s. 43.
  57. Toczewski 2006 ↓, s. 67.
  58. Filipow 2011 ↓, s. 205–206.
  59. a b Cmentarz Stare Powązki: ZOFIA BRAYCZEWSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2022-10-06] .
  60. Kolekcja VM ↓, s. 1.
  61. M.P. z 1934 r. nr 27, poz. 41 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  62. Na podstawie zdjęcia.
  63. Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 33 z 21 VIII 1926, s. 268.
  64. a b WBH, sygn. I.482.48-3886 VM, s. 3.

Bibliografia

  • Brayczewski Włodzimierz. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari; sygn. I.482.48-3886 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-10-19].
  • Dzienniki Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych z lat 1920–1937. [dostęp 2018-11-05].
  • Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 13 z 23 grudnia 1918 r.. [dostęp 2020-09-22].
  • Spis oficerów służących czynnie w dniu 01.06.1921: dodatek do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 37 z dnia 24 września 1921 r.. Zbiory Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie - spis zamieszczony na stronie Małopolskiego Towarzystwa Genealogicznego, 1921. [dostęp 2017-02-10].
  • Lista starszeństwa oficerów zawodowych 1922: załącznik do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 1922 r.. Zakłady Graficzne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1922. [dostęp 2017-02-10].
  • Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty opublikowana w „Przeglądzie Piechoty”. Zeszyt 7, lipiec 1930 r.. Przegląd Piechoty: miesięcznik wydawany przez Departament Piechoty, Sekcję Piechoty Towarzystwa Wiedzy Wojskowej i Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1930. [dostęp 2017-03-03].
  • Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty: dodatek bezpłatny dla prenumeratorów „Przeglądu Piechoty”. 1 lipca 1933 r.. Przegląd Piechoty: miesięcznik wydawany przez Departament Piechoty, Sekcję Piechoty Towarzystwa Wiedzy Wojskowej i Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1933. [dostęp 2017-03-04].
  • Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty: dodatek bezpłatny dla prenumeratorów „Przeglądu Piechoty”. 5 czerwca 1935 r.. Przegląd Piechoty: miesięcznik wydawany przez Departament Piechoty, Sekcję Piechoty Towarzystwa Wiedzy Wojskowej i Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1935. [dostęp 2017-01-22].
  • Rocznik oficerski 1923. Ministerstwo Spraw Wojskowych. Warszawa, 1923. [dostęp 2017-01-22].
  • Rocznik oficerski 1924. Ministerstwo Spraw Wojskowych. Warszawa, 1924. [dostęp 2017-01-22].
  • Rocznik oficerski 1928. Ministerstwo Spraw Wojskowych. Warszawa, 1928. [dostęp 2017-01-22].
  • Rocznik oficerski 1932. Ministerstwo Spraw Wojskowych. Warszawa, 1932. [dostęp 2017-01-22].
  • Rozkazy Dowództwa Okręgu Generalnego „Kielce”. [dostęp 2018-05-08].
  • Stanisław Abramowicz, Józef Kreis: Zarys historji wojennej pułków polskich 1918–1920. 26 Pułk Piechoty. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929. [dostęp 2018-02-02].
  • Igor Kraiński, Jacek Pekról: 14 Pułk Piechoty. Wydawnictwo „Egros”, 1992. ISBN 83-85253-13-0.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik Oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
  • Andrzej Toczewski. Podziemie obozowe w Oflagu II C Woldenberg w Dobiegniewie. „Zeszyty Naukowe”. Nr 6, 2006. Gorzów Wielkopolski: Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Gorzowie Wielkopolskim. ISSN 1733-1730. [dostęp 2020-09-22]. 
  • Zdzisław Ciesielski: Dzieje 14 Pułku Piechoty w latach 1918–1939. Wydawnictwo „Adam Marszałek”, 2008. ISBN 978-83-7441-937-6.
  • Krzysztof Filipow. Sztandar 18 Lwowskiego Batalionu Strzelców. „Białostockie Teki Historyczne”. 9, 2011. Instytut Historii Uniwersytetu w Białymstoku. ISSN 1425-1930. [dostęp 2017-01-02]. 
  • Radosław Gil, Marcin Kubicki. Piotrkowski garnizon Wojska Polskiego w latach 1918–1939. „Bellona”. 2(689), 2017. Ministerstwo Obrony Narodowej. ISSN 1897-7065. [dostęp 2020-09-22]. 
  • Eugeniusz Frąckiewicz: Z Włocławka nad Bzurę. Dziennik z września 1939 roku. Warszawa: VEDA Sp. z o.o., 2018. ISBN 978-83-64109-43-0.
  • Zbiory Instytutu Józefa Piłsudskiego w Ameryce. Opinie o oficerach pracujących w Wyższej Szkole Wojennej sygnatura 701/1/121 s. 26, poz. 15. [dostęp 2016-12-31].
  • Zbiory Instytutu Józefa Piłsudskiego w Ameryce. Obsada personalna – piechota – część 2A sygnatura 701/1/116 s. 36, poz. 290. [dostęp 2017-01-14].
  • Zbiory Instytutu Polskiego i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie. 14 pułk piechoty sygn. archiwalna B.I.31/C. [dostęp 2022-02-26].
  • Lista więzionych w oflagu VII A Murnau. Nazwiska na lit. A i B. Wingfoot. [dostęp 2018-01-31].

Linki zewnętrzne

  • Grób Włodzimierza Brayczewskiego na cmentarzu Northwich Cemetery Cheshire. forum Find A Grave. [dostęp 2022-01-18].
  • Cmentarz Stare Powązki: ZOFIA BRAYCZEWSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2022-01-18] .