Wacław Gieburowski

Wacław Kazimierz Gieburowski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

6 lutego 1878
Bydgoszcz

Pochodzenie

polskie

Data i miejsce śmierci

27 września 1943
Warszawa

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

kompozytor, dyrygent chóralny, muzykolog

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Trumna z prochami ks. Wacława Gieburowskiego w Krypcie Zasłużonych Wielkopolan

Wacław Kazimierz Gieburowski (ur. 6 lutego 1878 w Bydgoszczy[1], zm. 27 września 1943 w Warszawie) – polski duchowny katolicki, wykładowca akademicki, dyrygent chóralny, kompozytor i muzykolog.

Życiorys

Syn Marcelego[1] (wykładowcy języka polskiego w bydgoskim gimnazjum realnym) i Honoraty z Różanowskich[1]. Studiował teologię w Poznaniu i Gnieźnie. Święcenia kapłańskie otrzymał w 1902 roku w katedrze gnieźnieńskiej. Był wikariuszem w Wągrowcu, Witkowie i Wylatowie oraz administrował parafiami w Dusznie i Kruchowie. W 1908 roku podjął studia z zakresu muzyki kościelnej w Ratyzbonie, gdzie poznał bliżej cecylianizm stawiający sobie za cel odnowę muzyki religijnej w oparciu o wzory muzyki renesansowej. 1 lipca 1909 roku został wikariuszem katedralnym w Poznaniu. Angażując się coraz bardziej w życie muzyczne, inicjował koncerty symfoniczne, dyrygował oratoriami, przejął też kierownictwo Towarzystwa Śpiewaczego Lutnia. Wykładał w Arcybiskupim Seminarium Duchownym, Państwowym Konserwatorium Muzycznym i na Uniwersytecie Poznańskim. Od 1914 roku kierował Poznańskim Chórem Katedralnym. Wprowadził do jego repertuaru dawną muzykę polską i utwory te popularyzował na licznych koncertach, a jego wychowankami byli m.in. twórcy dwóch innych poznańskich chórów: Stefan Stuligrosz i Jerzy Kurczewski. Popularność poza granicami Polski zdobył dzięki transmisjom radiowym koncertów z poznańskiej katedry. W październiku 1939 roku został aresztowany na osiem miesięcy przez Niemców. Był przetrzymywany m.in. w obozie przejściowym dla polskich księży w Kazimierzu Biskupim[2]. Następnie jesienią 1941 roku wysiedlony do Warszawy. W 1946 roku pochowany na Poznańskiej Skałce.

Twórczość

  • Wacław Gieburowski: Die "Musica Magistri Szydlovite" : ein polnischer Choraltraktat des XV. Jahrh. und seine Stellung in der Choraltheorie und -Praxis des XV. Jahrh. in Polen, sowie der Nachtridentischen Choralreform. Posen / Poznań: St. Adalbert-Druckerei / Drukarnia i Księgarnia św. Wojciecha, 1915.
  • Wacław Gieburowski: Chorał gregorjański w Polsce od XV do XVII wieku : ze specjalnem uwzględnieniem tradycji i reformy oraz chorału piotrkowskiego. Poznań: skł. gł. Księgarnia Gebethnera i Wolfa, 1922, seria: Prace Komisji Historycznej - Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, tom 2, zeszyt 5. ISSN 0079-4651. OCLC 185468312.
  • edidit Venceslaus Gieburowski: Cantionale Ecclestiasticum ad normam editionis vaticanae ratione habita : ritualis pro Polonia approbati. Katowice: Księgarnia i Drukarnia Katolicka, 1933.
  • ks. Wacław Gieburowski: Funebrale. : Zawiera: Obrzędy pogrzebowe, Officium Defunctorum, Mszę żałobną, Procesję na Dzień Zaduszny. : Wydanie z kluczem skrzypcowym, systemem pięcioliniowym, odpowiednią transpozycją i polskimi rubrykami. Katowice: Księgarnia i Drukarnia Katolicka, 1937.
  • Bartłomiej Pękiel: Missa pulcherrima : ad instrar Praenestini (canto, alto, tenore e basso); według rękopisu z r. 1669 wyd. i oprac. H. Feicht i W. Gieburowski. Warszawa: Towarzystwo Wydawnicze Muzyki Polskiej, 1938, seria: Wydawnictwo Dawnej Muzyki Polskiej = Publications de la Musique Ancienne Polonaise ; 17.
  • ks. Wacław Gieburowski: Śpiewnik kościelny. Poznań: Wydawnictwa im. K.T. Barwickiego, 1947.

Skomponował m.in. Tu es Petrus.

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. a b c StanisławS. Łoza StanisławS. (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 201 .
  2. Piotr Maluśkiewicz, Województwo konińskie : szkic monograficzny, wyd. 1, Warszawa: Państwowe Wydawn. Nauk, 1983, s. 172-173, ISBN 83-01-00534-3, OCLC 11783554
  3. M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 468 „za zasługi na polu muzyki kościelnej”.

Bibliografia

  • ks. dr Leszek Wilczyński. Ks. Wacław Gieburowski (1877–1943). „Przewodnik Katolicki”. 45/2003, 2003-10-26. Poznań: Drukarnia i Księgarnia św. Wojciecha. ISSN 0137-8384. 
  • historia Chłopięco-męskiego Poznańskiego Chóru Katedralnego przy Katedrze w Poznaniu
  • biogram na stronach Polskiego Związku Chórów i Orkiestr
  • we wspomnieniach Stefana Stuligrosza
  • ks. Zdzisław Bernat: Ks. Wacław Gieburowski : człowiek - legenda : w pięćdziesięciolecie śmierci. Poznań: Wydawnictwo Rys, 1993.
  • pod red. Leszka Wilczyńskiego: Ks. Wacław Gieburowski (1877–1943). Poznań: Wydawnictwo „Rys”, 2007, seria: Materiały do Dziejów Archidiecezji Poznańskiej, zeszyt 1. ISBN 978-83-60517-14-7.
  • Marek Rezler: Sylwetki zasłużonych poznaniaków. Biogramy historyczne. W: Wielka Księga Miasta Poznania. Wyd. 1. Poznań: Dom Wydawniczy „Koziołki Poznańskie”, 1994, s. 734–735. ISBN 83-901625-0-4.

Linki zewnętrzne

  • Dzieła Wacława Gieburowskiego w bibliotece Polona
  • ISNI: 0000000115894789
  • VIAF: 5912411
  • LCCN: nr87000306
  • GND: 126060584
  • SUDOC: 151756864
  • NKC: js2011630803
  • PLWABN: 9810560662805606
  • NUKAT: n97063940
  • LIH: LNB:OYm;=Br
  • WorldCat: lccn-nr87000306
  • PWN: 3905338