Watsonia
 Watsonia borbonica | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | rośliny | ||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | okrytonasienne | ||
| Klasa | Magnoliopsida | ||
| Nadrząd | liliopodobne (≡ jednoliścienne) | ||
| Rząd | szparagowce | ||
| Rodzina | kosaćcowate | ||
| Rodzaj | Watsonia | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Watsonia P. Miller Fig. Pl. 184. t. 276. 22 Dec 1758[3] | |||
| Typ nomenklatoryczny | |||
| W. meriana (Linnaeus) P. Miller[3] | |||
| Synonimy | |||
| | |||
| |||
| |||
Watsonia – rodzaj roślin należący do rodziny kosaćcowatych (Iridaceae). Obejmuje 52[5]–56[6] gatunków. Rośliny te występują w naturze w Afryce Południowej, z centrum zróżnicowania w Prowincji Przylądkowej Zachodniej[5]. Rosną w różnych siedliskach – od miejsc skalistych i suchych formacji trawiastych i zaroślowych po górskie mokradła[5]. Nie są wymagające w uprawie i wiele gatunków uprawianych jest jako rośliny ozdobne, ale w obszarach pod wpływem klimatu ciepłego – tylko część gatunków znosi kilkustopniowe przymrozki[5].
Morfologia
- Pokrój
- Byliny z bulwocebulami, tworzące zwykle zbite kępy i darnie, osiągające do 2 m wysokości[5].
- Liście
- U różnych gatunków zimotrwałe lub zamierające zimą, dwurzędowe, wąskie, zwykle krótsze od pędów kwiatostanowych[5].
- Kwiaty
- Zwykle liczne, zebrane w kłosokształtne kwiatostany, często rozgałęzione u dołu. Kwiaty wsparte są dwoma przysadkami. Okwiat efektowny, barwny (czerwony, różowy, pomarańczowy, liliowy, jasnożółty lub biały). Sześć listków okwiatu podobnych jest wielkością, u dołu zrastają się w krótszą lub dłuższą rurkę. Pręciki są trzy. Zalążnia jest dolna, trójkomorowa, z nielicznymi zalążkami. Szyjka słupka pojedyncza, ale rozgałęzia się na trzy cienkie i rozwidlające się ramiona[5].
- Owoce
- Trójkomorowe, niewielkie torebki zawierające często oskrzydlone nasiona[5].
Systematyka
Rodzaj z plemienia Watsonieae, z podrodziny Crocoideae z rodziny kosaćcowatych (Iridaceae)[4].
- Wykaz gatunków[6]
- Watsonia aletroides (Burm.f.) Ker Gawl.
- Watsonia amabilis Goldblatt
- Watsonia amatolae Goldblatt
- Watsonia angusta Ker Gawl.
- Watsonia bachmannii L.Bolus
- Watsonia bella N.E.Br. ex Goldblatt
- Watsonia borbonica (Pourr.) Goldblatt
- Watsonia canaliculata Goldblatt
- Watsonia coccinea (Herb. ex Baker) Baker
- Watsonia confusa Goldblatt
- Watsonia densiflora Baker
- Watsonia distans L.Bolus
- Watsonia dubia Eckl. ex Klatt
- Watsonia elsiae Goldblatt
- Watsonia emiliae L.Bolus
- Watsonia fergusoniae L.Bolus
- Watsonia fourcadei J.W.Mathews & L.Bolus
- Watsonia fulgens Ker Gawl.
- Watsonia galpinii L.Bolus
- Watsonia gladioloides Schltr.
- Watsonia humilis Mill.
- Watsonia hysterantha J.W.Mathews & L.Bolus
- Watsonia inclinata Goldblatt
- Watsonia knysnana L.Bolus
- Watsonia laccata (Jacq.) Ker Gawl.
- Watsonia latifolia N.E.Br. ex Oberm.
- Watsonia lepida N.E.Br.
- Watsonia × longifolia J.W.Mathews & L.Bolus
- Watsonia marginata (L.f.) Ker Gawl.
- Watsonia marlothii L.Bolus
- Watsonia meriana (L.) Mill.
- Watsonia minima Goldblatt
- Watsonia mtamvunae Goldblatt
- Watsonia obrienii V. Tibergen
- Watsonia occulta L.Bolus
- Watsonia parvifolia G.J. Lewis
- Watsonia pillansii L.Bolus
- Watsonia pondoensis Goldblatt
- Watsonia pulchra N.E.Br. ex Goldblatt
- Watsonia rogersii L.Bolus
- Watsonia rourkei Goldblatt
- Watsonia schlechteri L.Bolus
- Watsonia spectabilis Schinz
- Watsonia stenosiphon L.Bolus
- Watsonia stokoei L.Bolus
- Watsonia strictiflora Ker Gawl.
- Watsonia strubeniae L.Bolus
- Watsonia tabularis J.W.Mathews & L.Bolus
- Watsonia transvaalensis Baker
- Watsonia vanderspuyae L.Bolus
- Watsonia versfeldii J.W.Mathews & L.Bolus
- Watsonia watsonioides (Baker) Oberm.
- Watsonia wilmaniae J.W.Mathews & L.Bolus
- Watsonia wilmsii L.Bolus
- Watsonia zeyheri L.Bolus
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2019-03-03] (ang.).
- ↑ a b c Watsonia. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-03-03]. (ang.).
- ↑ a b c Genus: Watsonia Mill.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2019-03-03].
- ↑ a b c d e f g h Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 448. ISBN 0-333-74890-5.
- ↑ a b Watsonia. The Plant List. [dostęp 2019-03-03]. (ang.).
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
